Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί κάποιοι άνθρωποι ερωτεύονται τόσο γρήγορα και τόσο συχνά; Είναι αυτό που στην ψυχολογία ονομάζεται «emophilia» (Ιμοφιλία) και χαρακτηρίζεται από την ταχύτητα, τη συχνότητα και την ευκολία με την οποία κάποιοι άνθρωποι αναπτύσσουν ερωτικά συναισθήματα.
Η λέξη emophilia προέρχεται από τις λέξεις «emo» (συναίσθημα) και «philia» (αγάπη). Όσοι έχουν σε υψηλό βαθμό αυτό το χαρακτηριστικό τείνουν να παραβλέπουν τα αρνητικά στον άλλον άνθρωπο, όπως οι τοξικές συμπεριφορές ή η έλλειψη συμβατότητας, καθώς προτιμούν να επικεντρώνονται στη γοητεία του νέου έρωτα.
Οι ακριβείς αιτίες της emophilia δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά όπως αναφέρει το Psychology Τoday, είναι πιθανό να συνδέεται με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, όπως η παρορμητικότητα και η τάση ενός ατόμου να αναλαμβάνει ρίσκα. Επιπλέον, άτομα με υψηλή emophilia συχνά έχουν γνωστικές προκαταλήψεις (τάσεις, προδιαθέσεις και ψυχολογικές συμπεριφορές του νου) που βλάπτουν την κρίση τους με αποτέλεσμα να μην μπορούν να διακρίνουν ακόμη και τα προφανή αρνητικά σημάδια σε μια σχέση.
Σε βιολογικό επίπεδο, μια πιθανή αιτία είναι η αυξημένη παραγωγή ή υπερευαισθησία στην ωκυτοκίνη, γνωστή και ως η «ορμόνη της αγάπης». Η ωκυτοκίνη παίζει κεντρικό ρόλο στη σύνδεση και την εμπιστοσύνη, και μπορεί να εξηγεί γιατί ορισμένα άτομα νιώθουν τόσο έντονα και γρήγορα συναισθήματα για έναν νέο σύντροφο.
Η διαφορά μεταξύ επιθυμίας και ανάγκης
Για να κατανοήσουμε καλύτερα την emophilia, είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε την επιθυμία από την ανάγκη για ρομαντικές σχέσεις. Άτομα με υψηλή emophilia επιθυμούν την αίσθηση του να ερωτεύονται, επειδή το βρίσκουν διασκεδαστικό και συναρπαστικό. Αντιθέτως, όσοι χρειάζονται μια ρομαντική σχέση συχνά παρουσιάζουν αγχώδη προσκόλληση, χρησιμοποιώντας τη σχέση ως μέσο για να μην αισθάνονται μοναξιά.
Παρότι η emophilia δεν ταυτίζεται με την αγχώδη προσκόλληση, το Psychology Τoday σημειώνει πως υπάρχει μια μέτρια συσχέτιση μεταξύ των δύο, γεγονός που δείχνει ότι μπορεί να είναι δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς το τι θέλει από το τι χρειάζεται σε μια σχέση.
Οι κίνδυνοι και οι παγίδες
Η υψηλή emophilia συνδέεται με ορισμένες αρνητικές συμπεριφορές στις σχέσεις. Άτομα με υψηλή emophilia συχνά εμπλέκονται σε επικίνδυνες ή μη ασφαλείς καταστάσεις, όπως είναι οι σεξουαλικές συνευρέσεις χωρίς προφύλαξη, η εξαπάτηση, αλλά και η παράβλεψη τοξικών συμπεριφορών, όπως είναι ο έλεγχος ή η χειραγώγηση από το σύντροφο.
Επιπλέον, τα άτομα με υψηλή emophilia συχνά προσελκύονται από προσωπικότητες με χαρακτηριστικά της αποκαλούμενης και «Σκοτεινής Τριάδας», ναρκισσισμός, μακιαβελισμός, ψυχοπάθεια. Οι ναρκισσιστές μπορεί αρχικά να φαίνονται γοητευτικοί και αυτοπεποίθηση, αλλά σε μακροχρόνιες σχέσεις μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα.
Υπάρχει και ο αντίθετος κίνδυνος
Αν και η υψηλή emophilia έχει κινδύνους, το να μην ερωτεύεται κανείς εύκολα έχει και αυτό τις προκλήσεις του. Για παράδειγμα, άτομα με χαμηλή emophilia μπορεί να δυσκολεύονται περισσότερο να ξεπεράσουν έναν χωρισμό ή να ανακάμψουν από την απώλεια ενός συντρόφου. Μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να αναπτύξουν νέα ρομαντικά συναισθήματα, γεγονός που καθιστά τη διαδικασία της θεραπείας πιο επώδυνη και μακροχρόνια.
Όπως ο Ρωμαίος…
Η emophilia είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που συνδέεται τόσο με θετικές όσο και με αρνητικές εμπειρίες στις ερωτικές σχέσεις. Ενώ μπορεί να οδηγήσει σε έντονες και συναρπαστικές συναισθηματικές εμπειρίες, συχνά συνοδεύεται από παγίδες, όπως η παρορμητικότητα, η παραβίαση ορίων και η προσέλκυση τοξικών συντρόφων.
Ωστόσο, όπως ο Ρωμαίος στη διάσημη τραγωδία του Σαίξπηρ, ίσως η ισορροπία να βρίσκεται κάπου στη μέση: να ερωτευόμαστε με πάθος, αλλά με μια προσεκτική ματιά στα σημάδια που καθορίζουν την πορεία της σχέσης.