Ο αυτοσεβασμός είναι ένας βασικός πυλώνας της ψυχικής υγείας και της ευημερίας μας. Αφορά στις ανάγκες και τις επιθυμίες μας, στην κατανόηση της αξίας μας, στη διαμόρφωση ορίων και στη λήψη αποφάσεων που μας επιτρέπουν να διατηρήσουμε την αξιοπρέπειά μας.
Η έλλειψη αυτοσεβασμού μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή μας, αλλά ευτυχώς υπάρχουν τρόποι για να τον χτίσουμε και να τον ενισχύσουμε.
Πριν όμως περάσουμε σε αυτό το βήμα, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ορισμένα βασικά σημάδια της έλλειψης αυτοσεβασμού:
- Αυστηρή αυτοκριτική: Πιστεύετε για τον εαυτό σας ότι δεν είστε αρκετά καλοί ή ότι δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα σωστά.
- Παραβίαση ορίων: Επιτρέπετε στους άλλους να παραβιάζουν διαρκώς τα προσωπικά σας όρια.
- Δυσκολία στο να λέτε «όχι»: Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μια διαρκή κατάσταση εκμετάλλευσής σας από τους άλλους.
- Υποτίμηση ταλέντων: Δεν αναγνωρίζετε ή δεν εκτιμάτε τα ταλέντα, τις ικανότητες, τα επιτεύγματα ή τα θετικά στοιχεία του χαρακτήρα σας.
- Έλλειψη αυτοφροντίδας: Δεν αφιερώνετε χρόνο για τη φροντίδα του εαυτού σας.
- Ανησυχία για τη γνώμη των άλλων: Σκέφτεστε περισσότερο τι πιστεύουν οι άλλοι για εσάς παρά τι πιστεύετε εσείς για τον εαυτό σας.
- Υποβάθμιση των αναγκών σας: Δεν υποστηρίζετε και δεν προωθείτε τις δικές σας επιθυμίες και ανάγκες.
Ακολουθούν πέντε συμβουλές από το Psychology Today για την ανάπτυξη του αυτοσεβασμού:
1. Στοχαστείτε πάνω στις αξίες σας
Ένας από τους πρώτους και σημαντικότερους τρόπους να αναπτύξετε αυτοσεβασμό είναι να στοχαστείτε πάνω στις αξίες σας. Καταγράψτε τι είναι σημαντικό για εσάς στη ζωή, ποιες είναι οι ανάγκες σας και τι θέλετε να πετύχετε. Αναλογιστείτε με ποιον τρόπο υποστηρίζετε και βιώνετε τις αξίες σας καθημερινά και σε ποιους τομείς μπορείτε να βελτιωθείτε. Αναγνωρίζοντας και εκτιμώντας τις αξίες σας, θα αρχίσετε να χτίζετε μια ισχυρή βάση αυτοσεβασμού.
2. Αναλύστε τις σχέσεις σας με τους άλλους
Οι σχέσεις μας με τους άλλους είναι συχνά καθρέφτης του πώς σεβόμαστε τον εαυτό μας. Αν παρατηρήσετε ότι οι άνθρωποι γύρω σας σας παραμελούν, σας υποτιμούν ή δεν σας στηρίζουν, ίσως είναι καιρός να αναθεωρήσετε αυτές τις σχέσεις, αλλά και το πώς αντιλαμβάνεστε τον εαυτό σας. Είναι σημαντικό να θέσετε όρια και να αποφασίσετε τι θα ανεχθείτε από τους άλλους. Μην καταβάλλετε υπερπροσπάθειες για ανθρώπους που διαρκώς παραβιάζουν τα όριά σας.
3. Εξασκηθείτε στην αυτοφροντίδα
Η αυτοφροντίδα είναι θεμελιώδης για την ανάπτυξη του αυτοσεβασμού. Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας συναισθηματικά, σωματικά και πνευματικά, επιβεβαιώνουμε ότι αξίζουμε αγάπη, σεβασμό και ευτυχία. Επενδύστε χρόνο και προσπάθεια στην αυτοφροντίδα σας, είτε αυτό σημαίνει να ασκηθείτε, να τρώτε υγιεινά, να κοιμάστε καλά ή να αφιερώνετε χρόνο σε δραστηριότητες που σας ευχαριστούν.
4. Μην είστε τόσο αυστηροί με τον εαυτό σας
Ένας από τους μεγαλύτερους εχθρούς του αυτοσεβασμού είναι η αυστηρή αυτοκριτική. Όλοι κάνουμε λάθη και είναι σημαντικό να μάθουμε να συγχωρούμε τον εαυτό μας. Αντί να επικρίνετε τον εαυτό σας για τις αποτυχίες, προσπαθήστε να δείτε τα λάθη ως ευκαιρίες για μάθηση και ανάπτυξη. Μάθετε να απολογείστε -όταν χρειάζεται- με σεβασμό στον εαυτό σας.
5. Κάντε περισσότερα πράγματα που απολαμβάνετε
Βρείτε χρόνο για δραστηριότητες που σας ευχαριστούν, ακόμα και αν δεν τις απολαμβάνει κανείς άλλος. Είτε αυτό σημαίνει να ασχοληθείτε με ένα χόμπι, να προσπαθήσετε κάτι καινούργιο ή να απολαύσετε τη φύση, είναι σημαντικό να αφιερώνετε χρόνο σε δραστηριότητες που σας τρέφουν ψυχικά. Όταν επιλέγουμε πράγματα που μας κάνουν ευτυχισμένους, ενισχύουμε τον αυτοσεβασμό μας.
Ο αυτοσεβασμός είναι μια διαρκής διαδικασία που απαιτεί συνεχή προσπάθεια και αυτογνωσία. Ακολουθώντας αυτές τις συμβουλές, μπορείτε να αρχίσετε να αναπτύσσετε έναν πιο υγιή και σεβαστό εαυτό, συμβάλλοντας έτσι στη συνολική σας ευημερία.