Τα «μαγικά μανιτάρια» είναι γνωστά για την παραισθησιογόνο επίδρασή τους. Ωστόσο, η ψιλοκυβίνη, μια ένωση που εμπεριέχεται σε αυτά, μπορεί να έχει σημαντικά θετικά αποτελέσματα στη θεραπεία της κατάθλιψης, σύμφωνα με μία μελέτη που δημοσιεύθηκε την 1η Μαΐου 2024, στο BMJ.
Πρόκειται για μία σημαντική είδηση, δεδομένων των επιπτώσεων της κατάθλιψης από την οποία εκτιμάται ότι επηρεάζεται τουλάχιστον το 5% των ενηλίκων παγκοσμίως. Μάλιστα, τα αποτελέσματα της έρευνας είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά για την αντιμετώπιση της ψυχικής ασθένειας, καθώς τα συμπτώματα μειώθηκαν ύστερα από μία ή δύο δόσεις. Επιπλέον, οι παρενέργειες είναι ελάχιστες, ενώ θεωρείται μη εθιστική ουσία.
Μελετώντας εάν η ψιλοκυβίνη ανακουφίζει από την κατάθλιψη
Για να ανακαλύψουν πόσο καλά λειτουργεί η ψιλοκυβίνη για την κατάθλιψη, οι ερευνητές έψαξαν διάφορες βάσεις δεδομένων με τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που συνέκριναν το φάρμακο με μικροδόσεις ψυχεδελικών, νιασίνης ή εικονικών φαρμάκων (placebo). Η ανασκόπηση περιελάμβανε επίσης μελέτες στις οποίες εφαρμόστηκε ψυχοθεραπεία τόσο στην πειραματική ομάδα όσο και στην ομάδα ελέγχου. Αυτό τους επέτρεψε να κάνουν διάκριση μεταξύ της επίδρασης της ψυχοθεραπείας και της ψιλοκυβίνης.
Συνολικά, συγκέντρωσαν επτά δοκιμές, με 436 συμμετέχοντες που έπασχαν από κατάθλιψη. Λίγο περισσότεροι από τους μισούς ήταν γυναίκες. Από την ανάλυση των στοιχείων διαπίστωσαν ότι η ψιλοκυβίνη είχε μεγάλο μέγεθος επίδρασης, πράγμα που σημαίνει ότι είχε ισχυρή θετική επίδραση στα συμπτώματα κατάθλιψης συγκριτικά με τις ομάδες ελέγχου. Η ομάδα των επιστημόνων διαπίστωσε επίσης ότι στην κατάθλιψη που εμφανίζεται ως δευτερογενές αποτέλεσμα ενός άλλου προβλήματος υγείας, η χρήση ψιλοκυβίνης συσχετίστηκε με ακόμη μεγαλύτερες βελτιώσεις.
Η δυναμική της ψιλοκυβίνης ως θεραπεία για την κατάθλιψη
Ο Padam Bhatia, Διευθύνων Σύμβουλος στο Elevate Psychiatry στο Μαϊάμι της Φλόριντα, σχολίασε την έρευνα στο Healthline λέγοντας ότι η ισχυρή επίδραση της ψιλοκυβίνης ήταν «εντυπωσιακή». Όπως δήλωσε, ενώ οι περισσότερες μελέτες απαντούν σε μία μόνο ερώτηση (Λειτούργησε το φάρμακο ή όχι;), η συγκεκριμένη έρευνα πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα και εξετάζει πόσο καλά λειτούργησε το φάρμακο. «Το μέγεθος της επίδρασης ήταν τεράστιο, πολύ μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο διά του στόματος αντικαταθλιπτικό έχει μελετηθεί ποτέ».
Ωστόσο, επεσήμανε ότι ενώ τα αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα, οι μεμονωμένες μελέτες ήταν σχετικά μικρές και θα πρέπει να γίνουν περισσότερες για να δοθεί μια οριστική απάντηση. Πριν γίνει αποδεκτή θεραπεία για την κατάθλιψη, θα πρέπει επίσης να υπάρξει αλλαγή στο νομικό πλαίσιο της κάθε χώρας έτσι ώστε να επιτραπεί η ιατρική χρήση της.
Γιατί η ψιλοκυβίνη μπορεί να είναι αποτελεσματική για την κατάθλιψη
Ο Alex Dimitriu, ιδρυτής του Menlo Park Psychiatry & Sleep Medicine και πιστοποιημένος τόσο στην Ψυχιατρική όσο και την Ιατρική του Ύπνου, εξήγησε ότι οι ερευνητές εξακολουθούν να ανακαλύπτουν γιατί η ψιλοκυβίνη μπορεί να έχει αντικαταθλιπτικό αποτέλεσμα.
Ένας πιθανός μηχανισμός «είναι η αυξημένη νευροπλαστικότητα, που επιτρέπει στον εγκέφαλο να κάνει νέες συνδέσεις, γνωστές ως συναπτογένεση». Ο Dimitriu εξηγεί ότι η νευροπλαστικότητα μπορεί να επιτρέψει σε έναν ασθενή να αναπτύξει νέους τρόπους αντιμετώπισης παλαιών προβλημάτων. Μπορεί επίσης να του επιτρέψει να κάνει συνδέσεις με γεγονότα ζωής και συμπεριφορές που προηγουμένως δεν υπήρχαν.
Τα αποτελέσματα είναι πιθανώς βιολογικά, καθώς και ψυχολογικά, και έχουν τις ρίζες τους στη βελτίωση της λειτουργίας του συστήματος σεροτονίνης, καθώς και σε αλλαγές υψηλότερου επιπέδου στα πρότυπα σκέψης.
Κίνδυνοι που σχετίζονται με τη θεραπεία ψιλοκυβίνης
Ο Bhatia σημείωσε ότι ενώ η έρευνα αυξάνεται σχετικά με τα πιθανά οφέλη για την ψυχική υγεία από τη θεραπευτική χρήση της ψιλοκυβίνης, τα μαγικά μανιτάρια θα πρέπει να εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται με προσοχή, καθώς η αλλαγή της κατάστασης του νου μπορεί να είναι δύσκολη.
«Μια ακραία εκδοχή αυτών των παρενεργειών, που μερικές φορές ονομάζεται “κακό ταξίδι” (bad trip), μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, αποδιοργανωμένη σκέψη και σοβαρό πανικό», δήλωσε ο Bhatia. «Αν και αυτό είναι προσωρινό, είναι σίγουρα ενοχλητικό για το άτομο και μπορεί να οδηγήσει σε σωματική επιθετικότητα ή [σε σπάνιες περιπτώσεις] αναζήτηση επείγουσας θεραπείας».
Ο Dimitriu συμφώνησε με τον Bhatia, σημειώνοντας ότι ενώ υπάρχουν ελάχιστοι φυσιολογικοί κίνδυνοι με την ψυχεδελική χρήση, «η δύναμη και η ένταση αυτών των ουσιών και εμπειριών δεν μπορεί να υποτιμηθεί». Σημείωσε δε ότι ενώ ορισμένες εμπειρίες «μπορεί να είναι πολύ θετικές και αναζωογονητικές», άλλες μπορεί να είναι τρομακτικές ή προσωρινά αποσταθεροποιητικές.
Ο Dimitriu συμβουλεύει να… μην πάρετε την κατάσταση στα χέρια σας. «Δεν θα πετούσατε ποτέ ένα αεροπλάνο μόνος για πρώτη φορά», είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να αποπειραθείτε να το δοκιμάσετε μόνοι σας ως θεραπεία, καθώς θα μπορούσε να αποβεί «καταστροφικό». «Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι άνθρωποι με ιστορικό ψύχωσης, διπολικής διαταραχής και πιθανώς κρίσεων πανικού», κατέληξε.
