Οι εμβολιασμοί κατά της Covid-19 έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην προστασία της δημόσιας υγείας, αποτρέποντας εκατομμύρια θανάτους. Ωστόσο, σε έναν μικρό αριθμό ατόμων, έχουν αναφερθεί συμπτώματα που συνδέονται με ένα φαινόμενο γνωστό ως «μεταεμβολιαστικό σύνδρομο».
Σύμφωνα με επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Yale, τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κόπωση, δυσκολία στην άσκηση, «εγκεφαλική ομίχλη», εμβοές, δυσκολία στον ύπνο και ζάλη.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι σε άτομα με το εν λόγω σύνδρομο εμφανίζονται ορισμένες βιολογικές διαφοροποιήσεις. Συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε επανενεργοποίηση του ιού Epstein-Barr, ο οποίος συνδέεται με μονοπυρήνωση, σκλήρυνση κατά πλάκας και άλλες παθήσεις. Επιπλέον, τα άτομα αυτά παρουσίασαν διαφορετικές αναλογίες ανοσοκυττάρων σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Τέλος, ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα ήταν και διαπίστωση της παρουσία της πρωτεΐνης ακίδας του κορωνοϊού στο αίμα των ατόμων με το σύνδρομο, ακόμη και 26 έως 709 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Οι επιστήμονες ωστόσο δεν γνωρίζουν ακόμη τον μηχανισμό που οδηγεί σε αυτήν τη μακροχρόνια παραμονή της πρωτεΐνης.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή 42 ατόμων με «μεταεμβολιαστικό σύνδρομο» και ακόμη 22 υγιών ως ομάδα ελέγχου. Όπως σημειώνει η επικεφαλής της έρευνας Akiko Iwasaki στη New York Times, η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη και τα αποτελέσματα είναι προκαταρκτικά και δεν έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικό.
Ωστόσο, ανεξάρτητοι επιστήμονες υπογράμμισαν στο ίδιο μέσο πως παρότι δεν είναι οριστικά, το γεγονός ότι εξήχθησαν ως διαπιστώσεις από μια επιστημονική ομάδα υψηλού κύρους, που ακολουθεί αυστηρά πρότυπα μελέτης, υποδηλώνουν πως το «μεταεμβολιαστικό σύνδρομο» αξίζει προσοχής και περαιτέρω ελέγχου.
Η νέα μελέτη είναι μικρή και η κατάσταση που μελετά είναι «πολύ ετερογενής», ανέφερε ο Δρ Γκρέγκορι Πόλαντ, ομότιμος εκδότης του περιοδικού Vaccine και πρόεδρος του Ερευνητικού Ινστιτούτου Atria. Όμως «παρά αυτούς τους περιορισμούς, προκύπτουν ενδιαφέροντα δεδομένα που χρήζουν περαιτέρω μελέτης», ανέφερε και πρόσθεσε πως πρέπει να γίνουν πολύ μεγαλύτερες και πιο στοχευμένες μελέτες για την πλήρη κατανόηση της κατάστασης.
Σημειώνεται πως το «μεταεμβολιαστικό σύνδρομο» παρουσιάζει και κάποιες ομοιότητες με τη Long Covid, καθώς και στις δύο περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί επανενεργοποίηση του Epstein-Barr και παρατεταμένη φλεγμονώδης αντίδραση. Ορισμένες περιπτώσεις Long Covid πιστεύεται ότι προκύπτουν από την εμμονή της πρωτεΐνης ακίδας του κορωνοϊού, κάτι που παρατηρήθηκε και στο «μεταεμβολιαστικό σύνδρομο», με αποτέλεσμα μια αυξημένη κατάσταση φλεγμονής στο σώμα.
Οι ειδικοί επισημαίνουν πως παρά την εμφάνιση αυτού του σπάνιου συνδρόμου, τα οφέλη των εμβολίων κατά της Covid-19 υπερτερούν κατά πολύ των κινδύνων και οι εμβολιασμοί συνεχίζουν να αποτελούν το κύριο εργαλείο για την καταπολέμηση της πανδημίας και την προστασία της δημόσιας υγείας. Η έρευνα συνεχίζεται, προκειμένου να διαπιστωθούν οι ακριβείς μηχανισμοί που το προκαλούν και να αναπτυχθούν πιθανές θεραπευτικές προσεγγίσεις.