Το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει όταν η ροή αίματος σε ένα μέρος του εγκεφάλου διακόπτεται. Αυτή η διακοπή μπορεί να προκληθεί είτε από απόφραξη σε αιμοφόρο αγγείο (ισχαιμικό εγκεφαλικό) είτε από ρήξη ενός αγγείου (αιμορραγικό εγκεφαλικό). Και στις δύο περιπτώσεις, τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται οξυγόνου, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή βλάβη ή ακόμα και στον θάνατο.

Περίπου 35.000 άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο κάθε χρόνο στην Ελλάδα. Εξ αυτών, ένα σημαντικό ποσοστό χάνει τη ζωή του μέσα στον πρώτο χρόνο και πολλοί άλλοι βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρές αναπηρίες. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων του εγκεφαλικού είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η άμεση ιατρική παρέμβαση αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης και μειώνει τον κίνδυνο μόνιμων αναπηριών. Ακολουθούν έξι σημάδια που δεν πρέπει ποτέ να αγνοήσετε.

1. Αδυναμία ή μούδιασμα στη μία πλευρά του σώματος

Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σημάδια εγκεφαλικού είναι η ξαφνική αδυναμία ή μούδιασμα στο πρόσωπο, το χέρι ή το πόδι, συνήθως στη μία πλευρά του σώματος. Αν παρατηρήσετε ότι το χέρι ή το πόδι σας δεν ανταποκρίνεται όπως συνήθως, πρέπει να ζητήσετε άμεσα ιατρική βοήθεια.

2. Πτώση της μιας πλευράς του προσώπου

Αν το ένα μέρος του προσώπου φαίνεται να κρεμάει ή αν έχετε δυσκολία να χαμογελάσετε συμμετρικά, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη εγκεφαλικού επεισοδίου. Ζητήστε από κάποιον να παρατηρήσει αν το χαμόγελό σας είναι ασύμμετρο ή αν το ένα μάγουλο φαίνεται χαλαρό.

3. Δυσκολία στην ομιλία

Το εγκεφαλικό μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην ομιλία, όπως ασυνάρτητες λέξεις, δυσκολία στην άρθρωση ή αδυναμία κατανόησης της ομιλίας. Ένα απλό τεστ είναι να προσπαθήσετε να πείτε μια απλή φράση, όπως «ο ουρανός είναι μπλε». Αν δυσκολεύεστε να το κάνετε ή αν η ομιλία σας είναι ακατανόητη, χρειάζεστε άμεσα ιατρική παρέμβαση.

4. Απώλεια ισορροπίας και συντονισμού

Η αιφνίδια απώλεια ισορροπίας, η αστάθεια ή η αδυναμία βάδισης μπορεί να υποδηλώνουν εγκεφαλικό. Αν αισθάνεστε ξαφνικά ζαλάδα ή αν δυσκολεύεστε να κινηθείτε συντονισμένα, αυτό μπορεί να είναι ένα σημαντικό προειδοποιητικό σημάδι.

5. Προβλήματα όρασης

Ξαφνικές αλλαγές στην όραση, όπως θολή ή διπλή όραση ή προσωρινή απώλεια, μπορεί να σηματοδοτεί την έναρξη ενός εγκεφαλικού επεισοδίου. Αν παρατηρήσετε κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, επικοινωνήστε αμέσως με έναν γιατρό.

6. Έντονος πονοκέφαλος

Ένας ξαφνικός, πολύ δυνατός πονοκέφαλος, που περιγράφεται συχνά ως «ο χειρότερος πονοκέφαλος που έχετε ζήσει ποτέ», μπορεί να αποτελεί ένδειξη αιμορραγικού εγκεφαλικού. Αν συνοδεύεται από ναυτία, εμετό ή απώλεια συνείδησης, η άμεση ιατρική παρέμβαση είναι απαραίτητη.

Ο κανόνας FAST: Μια απλή μέθοδος αναγνώρισης

Για να θυμάστε τα βασικά προειδοποιητικά σημάδια ενός εγκεφαλικού, χρησιμοποιήστε τον κανόνα FAST (Γρήγορα):

  • F (Face) – Πρόσωπο: Παρατηρήστε αν υπάρχει πτώση στη μία πλευρά του προσώπου.
  • A (Arms) – Χέρια: Σηκώστε και τα δύο χέρια. Αν το ένα πέφτει ή αδυνατείτε να το κρατήσετε ψηλά, μπορεί να είναι εγκεφαλικό.
  • S (Speech) – Ομιλία: Δοκιμάστε να πείτε μια απλή φράση. Αν η ομιλία είναι ακατανόητη ή δυσνόητη, είναι σημάδι εγκεφαλικού.
  • T (Time) – Χρόνος: Αν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από αυτά τα σημάδια, καλέστε αμέσως για επείγουσα ιατρική βοήθεια.

Γιατί είναι κρίσιμη η άμεση αντίδραση

Ακόμα κι αν τα συμπτώματα φαίνονται να υποχωρούν, δεν πρέπει ποτέ να αγνοούνται, καθώς μπορεί να προειδοποιούν για ένα σοβαρότερο επεισόδιο στο μέλλον. Το εγκεφαλικό απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση.

Η έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις και να αυξήσουν τις πιθανότητες πλήρους ανάρρωσης. Αν εσείς ή κάποιος γύρω σας εμφανίσει αυτά τα σημάδια, μην περιμένετε, αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια. Η γρήγορη δράση μπορεί να σώσει ζωές.