Το γάλα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της διατροφής πολλών ανθρώπων παγκοσμίως, όμως δεν παύει να διχάζει την επιστημονική κοινότητα και τους καταναλωτές. Από τη μια πλευρά, θεωρείται πολύτιμη πηγή θρεπτικών συστατικών, όπως το ασβέστιο και η βιταμίνη D, που συμβάλλουν στην υγεία των οστών.
Από την άλλη, υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την επίδρασή του στο βάρος, τις φλεγμονές, την ακμή, ακόμα και τον κίνδυνο εμφάνισης συγκεκριμένων μορφών καρκίνου. Τι λένε, λοιπόν, οι τελευταίες επιστημονικές έρευνες για την καθημερινή κατανάλωση γάλακτος;
Οφέλη για την υγεία
Ενίσχυση της υγείας των οστών: Το γάλα είναι πλούσιο σε ασβέστιο και βιταμίνη D, δύο βασικά θρεπτικά συστατικά που παίζουν ρόλο στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας. Σύμφωνα με το National Osteoporosis Foundation, η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων μπορεί να συμβάλλει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, ειδικά στις γυναίκες και τους ηλικιωμένους. Επιπλέον, μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Bone and Mineral Research έδειξε ότι η τακτική κατανάλωση γάλακτος μειώνει τον κίνδυνο καταγμάτων κατά 20% στους ηλικιωμένους.
Διαχείριση του σωματικού βάρους: Αν και πολλοί υποστηρίζουν ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα δυσχεραίνουν την απώλεια βάρους, οι επιστημονικές μελέτες δεν το επιβεβαιώνουν. Αντίθετα, μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο Nutrients έδειξε ότι όσοι κατανάλωναν γαλακτοκομικά προϊόντα μέσα σε δίαιτες περιορισμένων θερμίδων είχαν μεγαλύτερη απώλεια λίπους και λιγότερη απώλεια μυϊκής μάζας σε σχέση με όσους δεν κατανάλωναν.
Μείωση κινδύνου εμφάνισης διαβήτη τύπου 2: Σύμφωνα με ανάλυση 22 μελετών που εξέτασαν σχεδόν 600.000 άτομα, η τακτική κατανάλωση γαλακτοκομικών, και κυρίως χαμηλών λιπαρών προϊόντων, σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Παράλληλα, η αντικατάσταση αναψυκτικών και ζαχαρούχων ροφημάτων με γάλα έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην καλύτερη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Υποστήριξη της υγείας του εγκεφάλου: Έρευνες δείχνουν ότι το γάλα μπορεί να παίζει ρόλο στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nutrition & Metabolism το 2021 συνέδεσε την τακτική κατανάλωση γαλακτοκομικών με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Τα αποβουτυρωμένα γαλακτοκομικά και το βουτυρόγαλα φαίνεται να έχουν ιδιαίτερα ευεργετική επίδραση στη γνωστική λειτουργία, πιθανώς λόγω των υψηλών επιπέδων ασβεστίου και βιταμίνης Β12.
Ενίσχυση της υγείας της καρδιάς: Οι μελέτες σχετικά με την επίδραση του γάλακτος στην καρδιαγγειακή υγεία είναι αντικρουόμενες. Μερικές έρευνες, όπως αυτή του American Journal of Clinical Nutrition, δείχνουν ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών μπορεί να συμβάλει στη μείωση της αρτηριακής πίεσης λόγω της περιεκτικότητάς τους σε κάλιο. Ωστόσο, η υψηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών που περιέχονται στο πλήρες γάλα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Πιθανοί κίνδυνοι
Συσχέτιση με ορισμένες μορφές καρκίνου: Η σχέση του γάλακτος με τον καρκίνο παραμένει αμφιλεγόμενη. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nutrition & Metabolism, η αυξημένη κατανάλωση γάλακτος μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, όμως ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη. Οι ερευνητές αποδίδουν αυτή τη διαφορά στη διαφορετική επίδραση του ασβεστίου και άλλων συστατικών του γάλακτος στον μεταβολισμό των κυττάρων.
Ακμή και φλεγμονές: Υπάρχουν ενδείξεις ότι το γάλα μπορεί να επηρεάσει την ακμή, κυρίως λόγω των ορμονών και των αυξητικών παραγόντων που περιέχει. Έρευνες δείχνουν ότι η κατανάλωση αποβουτυρωμένου γάλακτος σχετίζεται περισσότερο με την ακμή σε σύγκριση με το πλήρες γάλα, αλλά οι μηχανισμοί πίσω από αυτή τη σχέση δεν είναι πλήρως κατανοητοί.
Δυσανεξία στη λακτόζη: Περίπου το 65% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει κάποια μορφή δυσανεξίας στη λακτόζη. Για αυτούς τους ανθρώπους, η κατανάλωση γάλακτος μπορεί να οδηγήσει σε πεπτικά προβλήματα, όπως φούσκωμα, διάρροια και κράμπες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η επιλογή γαλακτοκομικών χωρίς λακτόζη ή φυτικών εναλλακτικών μπορεί να είναι μια καλύτερη επιλογή.
Τελικά, πρέπει να πίνουμε γάλα κάθε μέρα;
Η καθημερινή κατανάλωση γάλακτος μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη για την υγεία, εφόσον δεν υπάρχει δυσανεξία ή αλλεργία. Οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι το γάλα είναι είτε ευεργετικό είτε ουδέτερο για την υγεία, αρκεί να καταναλώνεται με μέτρο. Εάν σας αρέσει το γάλα και σας ταιριάζει διατροφικά, μπορείτε να το απολαμβάνετε στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης διατροφής. Εάν, ωστόσο, αντιμετωπίζετε δυσανεξία στη λακτόζη ή ανησυχείτε για τις πιθανές επιπτώσεις του, υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές που μπορείτε να εξετάσετε.
Το σημαντικό είναι να βασίζετε τις διατροφικές σας επιλογές σε επιστημονικά δεδομένα και να προσαρμόζετε τη διατροφή σας στις ατομικές σας ανάγκες και προτιμήσεις.
