Όσο πηγαίνουμε προς το καλοκαίρι, τα θαλασσινά επιστρέφουν στο τραπέζι, συνοδεύοντας παραδοσιακά τις παραλιακές εξορμήσεις. Ένα από τα πιο αγαπημένα εδέσματα είναι τα στρείδια, που συχνά καταναλώνονται ωμά.

Μήπως όμως αυτή η γαστρονομική συνήθεια είναι κάπως παρακινδυνευμένη; Διαιτολόγοι εξηγούν τους κινδύνους, αλλά και τα οφέλη των στρειδιών.

Οι κίνδυνοι της κατανάλωσης ωμών στρειδιών

Τα στρείδια τρέφονται με μικροοργανισμούς που βρίσκονται στο νερό που τα περιβάλλει. Οπότε, όπως επισημαίνει στο Yahoo Life η διατροφολόγος Michelle Rauch, «ανάλογα με το πού και με τι τρέφονται, υπάρχει πιθανότητα να μολυνθούν με βακτήρια».

Το πρωταρχικό μέλημα με την κατανάλωση μολυσμένων στρειδιών είναι η έκθεση σε διάφορους ιούς και βακτήρια που οδηγούν σε γαστρεντερικά συμπτώματα, παρόμοια με εκείνα της τροφικής δηλητηρίασης. Για παράδειγμα, τα θαλάσσια βακτήρια Vibrio, τα πιο κοινά βακτήρια που βρίσκονται στο θαλασσινό νερό, συχνά συγκεντρώνονται στα στρείδια και συχνά μπορεί να προκαλέσουν ναυτία, εμετό, πυρετό και ρίγη, που συνήθως διαρκεί έως και τρεις ημέρες μετά τη μόλυνση.

Εκτός από τους κινδύνους των τροφιμογενών ασθενειών, η διαιτολόγος Danielle Venhuizen σημειώνει πως υπάρχει και αυξανόμενη ανησυχία για άλλους ρύπους στο νερό, όπως υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, που θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο, ειδικά για όσους τρώνε στρείδια πιο συχνά.

Επίσης, μελέτη έχει εντοπίσει τον κίνδυνο της μόλυνσης των στρειδιών με μικροπλαστικά. «Αν και δεν είμαστε ακόμα απόλυτα σίγουροι πώς αυτό επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία, είναι σίγουρα κάτι που πρέπει να προσέξουμε», τονίζει η Venhuizen.

Πρέπει να αποφεύγετε να τρώτε στρείδια;

Για υγιείς ενήλικες χωρίς υποκείμενες ιατρικές παθήσεις, η Michelle Rauch λέει ότι ο κίνδυνος κατανάλωσης ωμών στρειδίων μπορεί να αξίζει τον κόπο, καθώς τα συμπτώματα του Vibrio τείνουν να είναι ήπια σε αυτήν την πληθυσμιακή ομάδα. Ωστόσο, όσοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, καλό είναι να αποφεύγουν τα στρείδια. Σε αυτήν την κατηγορία εμπίπτουν άτομα με ηπατική νόσο, διαβήτη, χρόνια προβλήματα στο στομάχι, όσοι καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ ή έχουν μη φυσιολογικό μεταβολισμό σιδήρου, καθώς και άτομα που υποβάλλονται σε ιατρική θεραπεία που έχει ως αποτέλεσμα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Οι μεγαλύτεροι ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω, οι έγκυες και τα παιδιά κάτω των 6 ετών θεωρούνται επίσης υψηλού κινδύνου και θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση ωμών ή σχεδόν ωμών στρειδιών.

Τα οφέλη των στρειδιών

Ενώ οι ειδικοί συμφωνούν ότι πρέπει να λαμβάνονται προφυλάξεις όταν τρώμε στρείδια, υπογραμμίζουν επίσης τη θρεπτική αξία των μαλακίων. Η Venhuizen επισημαίνει ότι τα στρείδια είναι πλούσια σε σελήνιο, σίδηρο, ασβέστιο, κάλιο, φυλλικό οξύ και χολίνη και ιδιαίτερα πλούσια σε ψευδάργυρο που τονώνει το ανοσοποιητικό. Επιπλέον, μια μερίδα περίπου 85 με 100 γραμμαρίων, χωρίς το κέλυφος, έχει σχεδόν 5 γραμμάρια πρωτεΐνης και προσφέρει ψευδάργυρο και βιταμίνη B12 σε ποσότητα που υπερβαίνει τις ημερήσιες ανάγκες των ενηλίκων.

Πώς να καταναλώνετε με ασφάλεια τα στρείδια

Προτού απολαύσετε ωμά στρείδια, οι ειδικοί συμβουλεύουν να τα αγοράζετε μόνο από αξιόπιστους προμηθευτές και εστιατόρια που τηρούν τα υγειονομικά πρωτόκολλα. Εάν αγοράζετε στρείδια για το σπίτι σας, αποθηκεύστε τα αμέσως στο ψυγείο για να τα διατηρήσετε φρέσκα και να ελαχιστοποιήσετε την ανάπτυξη βακτηρίων. Καταναλώστε μόνο τα στρείδια των οποίων το κέλυφος είναι άθικτο και φροντίστε να τα πλύνετε καλά για να αφαιρέσετε τυχόν υπολείμματα.

Τα άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό είναι προτιμότερο να επιλέξουν μαγειρεμένα στρείδια, όπως αχνιστά ή τηγανητά, για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης, απολαμβάνοντας παράλληλα τα διατροφικά οφέλη. Γενικά, το μαγείρεμα των στρειδιών, είτε τα βράσετε είτε τα τηγανίσετε είτε τα ψήσετε, σκοτώνει τα βακτήρια, σημειώνει η Venhuizen. Η διαιτολόγος Kristin Draayer συμπληρώνει: «Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να απολαύσετε τα υψηλά επίπεδα πρωτεΐνης και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων που προσφέρουν τα στρείδια, αλλά με πολύ χαμηλότερο κίνδυνο να αρρωστήσετε».

Τέλος, η Draayer σημειώνει ότι είναι σημαντικό να πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν και μετά το χειρισμό στρειδίων, καθώς και να απολυμαίνετε τις επιφάνειες, διότι πολλοί ιοί μπορούν να παραμείνουν πάνω τους για μεγάλο χρονικό διάστημα.

«Λάβετε υπόψη ότι είναι σχεδόν αδύνατο να καταλάβετε εάν ένα στρείδι είναι μολυσμένο κοιτάζοντάς το», τονίζει η Rauch. «Συχνά δεν θα μυρίζει ή δεν θα έχει διαφορετική γεύση». Οπότε η τήρηση βέλτιστων πρακτικών κατά την κατανάλωση στρειδιών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών. Εάν υποψιάζεστε ότι μπορεί να έχετε συμπτώματα από μολυσμένα στρείδια, επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας.