Ο καρκίνος του μαστού θα μπορούσε να εξαλειφθεί από τον κόσμο, με τη βοήθεια ενός εμβολίου. Μάλιστα, μια γυναίκα από τις ΗΠΑ είναι η πρώτη που δοκίμασε το νέο σκεύασμα, αφού διαγνώστηκε με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού.
Οι επιστήμονες που βρίσκονται πίσω από την κλινική δοκιμή της Cleveland Clinic και της Anixa Biosciences ελπίζουν ότι το εμβόλιό τους μπορεί να είναι αυτό. «Πιστεύουμε ότι μέσα σε 5 χρόνια αυτό το εμβόλιο θα είναι διαθέσιμο για άτομα που έχουν επιζήσει από τον καρκίνο του μαστού και ανησυχούν για υποτροπή. Πιστεύουμε ότι μπορεί να είναι διαθέσιμο για όλες τις γυναίκες, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών που δεν είχαν ποτέ καρκίνο, και δυνητικά αυτό το εμβόλιο θα μπορούσε να είναι μια επιλογή για κάθε γυναίκα στον κόσμο», δήλωσε ο Amit Kumar, PhD, Διευθύνων Σύμβουλος της Anixa Biosciences.
Η πρώτη ανθρώπινη δοκιμή του εμβολίου επικεντρώνεται στην πρόληψη της υποτροπής σε επιζώντες από τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, όπως η Jennifer Davis, η οποία έγινε το πρώτο άτομο που έλαβε το εμβόλιο το 2021.
Ο συγκεκριμένος καρκίνος, συνήθως, αναπτύσσεται γρήγορα, ενώ είναι πιθανό να εξαπλωθεί σε άλλες περιοχές του σώματος και έχει υψηλότερο ποσοστό επανεμφάνισης μετά τη θεραπεία από ό,τι άλλοι τύποι καρκίνου του μαστού. Επιπλέον, τα ποσοστά επιβίωσης δεν είναι γενικά τόσο υψηλά όσο είναι για τα άτομα που έχουν άλλους τύπους καρκίνου του μαστού, όπως αναφέρει η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία.
Πώς άλλαξε η ζωή μετά τη διάγνωση
Η Jennifer Davis, τον Φεβρουάριο του 2018 ήταν 41 ετών. Σε μια τυπική ψηλάφηση, ένιωσε ένα εξόγκωμα στο στήθος της. Πήγε σε ένα τοπικό νοσοκομείο για εξέταση και η πρώτη βιοψία της δεν έδειξε καρκίνο. Όσο οι μήνες περνούσαν, το εξόγκωμά της μεγάλωνε. Άκουσε το σώμα της και συνέχισε να το ελέγχει. Τελικά, η Jennifer υποβλήθηκε και σε άλλη βιοψία, όπου οι γιατροί εντόπισαν ανωμαλίες κατά τη διάρκεια ενός υπερηχογραφήματος. Η διάγνωσή της επιβεβαιώθηκε περίπου μία εβδομάδα αργότερα και αναζήτησε μια δεύτερη γνώμη για τη θεραπεία της, σύμφωνα με το clevelandclinic.org.
«Είμαι νοσηλεύτρια… αλλά η ογκολογία δεν είναι η ειδικότητά μου και δεν ήξερα πολλά για τον τριπλά αρνητικό καρκίνο και διάβαζα πως είναι η πιο θανατηφόρα μορφή καρκίνου. Η πρόγνωση είναι κακή, ο θάνατος είναι υψηλός και το πρώτο πράγμα που είπα στην οικογένειά μου όταν διαγνώστηκα είναι “μην ψάχνετε στο Google τον τριπλά αρνητικό καρκίνο“», δήλωσε η Davis στο healthline.com.
Η ίδια αποφάσισε να πάρει μια δεύτερη γνώμη από τη Cleveland Clinic και στη συνέχεια έλαβε θεραπεία εκεί. Υποβλήθηκε σε πολλαπλούς γύρους χημειοθεραπείας και ακολούθησε διπλή μαστεκτομή, αλλά και 26 γύρους ακτινοβολίας. «Με τριπλά αρνητικό καρκίνο, δεν υπάρχει τίποτα που μπορείς να πάρεις μετά τη θεραπεία σου για να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο ότι δεν θα έχεις υποτροπή», δήλωσε η Davis.
Περίπου την εποχή που ολοκλήρωσε τη θεραπεία της, η τεχνολογία για το εμβόλιο κατά του καρκίνου του μαστού, το οποίο αναπτύχθηκε στην Cleveland Clinic, εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων για χρήση σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Η Davis κλήθηκε να συμμετάσχει και δέχτηκε αμέσως. «Όταν μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετάσχω στη δοκιμή, δεν ήταν κάτι που φοβήθηκα», δήλωσε η Davis.
Στις 19 Οκτωβρίου 2021 έλαβε την πρώτη δόση και ακολούθησαν άλλες δύο δόσεις με διαφορά δύο εβδομάδων. «Η μόνη παρενέργεια που είχα ήταν ένα εξογκώματα στο σημείο της ένεσης. Τίποτα βραχυπρόθεσμο ή οτιδήποτε άλλο τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Είναι αρκετά εκπληκτικό», δήλωσε η Davis. Μετά τον εμβολιασμό, είχε δύο ραντεβού παρακολούθησης και τώρα ακολουθεί τον καθιερωμένο έλεγχο και παρακολούθηση με τον γιατρό της.
Η επιστήμη πίσω από το εμβόλιο
Το εμβόλιο βρισκόταν στα σκαριά για περισσότερα από 20 χρόνια πριν φτάσει στη φάση των δοκιμών σε ανθρώπους. Επινοήθηκε από τον Vincent Tuohy, PhD, ερευνητή στο Τμήμα Φλεγμονής και Ανοσίας της Cleveland Clinic. Αν και απεβίωσε τον Ιανουάριο του 2023, η πρωτοποριακή έρευνά του συνεχίζεται.
Ο Tuohy εντόπισε ότι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται α-λακταλβουμίνη (αLA), η οποία παράγεται σε εγκύους και θηλάζουσες, είναι συχνά πρόδρομος του καρκίνου. Ενώ η α-λακταλβουμίνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή μητρικού γάλακτος, όταν μια γυναίκα σταματά να θηλάζει, το σώμα σταματά να παράγει την πρωτεΐνη.
«Η ανακάλυψη, που ήταν το κλειδί εδώ, είναι ότι αργότερα στη ζωή, όταν μια γυναίκα αναπτύσσει καρκίνο του μαστού, αυτά τα καρκινικά κύτταρα παράγουν ξανά αυτή την πρωτεΐνη, παρόλο που δεν θηλάζει», δήλωσε ο Kumar.
Ο Tuohy υπέθεσε ότι αν ένα εμβόλιο μπορούσε να εκπαιδεύσει το ανοσοποιητικό σύστημα μιας γυναίκας να επιτίθεται στα κύτταρα που παράγουν την α-λακταλβουμίνη, τότε όταν αυτά τα καρκινικά κύτταρα προκύψουν, το ανοσοποιητικό σύστημα θα ήταν έτοιμο να καταστρέψει τα κύτταρα πριν αυτά έχουν την ευκαιρία να αναπαραχθούν και να γίνουν όγκος.
«Μελέτες σε ζώα απέδειξαν ότι αυτό είναι σωστό. Το εργαστήριο του Dr. Tuohy ήταν σε θέση να αποδείξει ότι θα μπορούσε να εξαλείψει τον καρκίνο», δήλωσε ο Kumar. Παρόλο που τα ποντίκια, στα οποία έγιναν δοκιμές, διαφέρουν από τους ανθρώπους, οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα αποτελέσματα θα είναι παρόμοια και στους ανθρώπους. «Ελπίζουμε να έχουμε 100% ανταπόκριση και στις γυναίκες, αλλά ακόμη και αν έχουμε 80%, αυτό είναι σπουδαίο», δήλωσε ο ίδιος.
Μέχρι στιγμής, 15 γυναίκες που έχουν επιζήσει από τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού έχουν λάβει το εμβόλιο και όλες έχουν παρουσιάσει ανοσολογική απόκριση. Ωστόσο, μέχρι να εγκριθεί η χρήση του εμβολίου, ο Kumar δήλωσε ότι θα πρέπει να εξεταστούν χιλιάδες γυναίκες.
Ενώ οι γυναίκες μελετώνται επί του παρόντος για να διαπιστωθεί αν το εμβόλιο θα αποτρέψει την επανεμφάνιση του καρκίνου, ο Kumar δήλωσε ότι ο τελικός στόχος είναι να χορηγηθεί το εμβόλιο πριν διαγνωστεί ο καρκίνος. «Πιστεύουμε ότι αν αυτό το εμβόλιο λειτουργήσει πραγματικά καλά σε όλη τη διάρκεια των κλινικών δοκιμών, θα αλλάξει τον κόσμο, θα αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε για τον καρκίνο, θα αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η έρευνα για τον καρκίνο», τόνισε ο Kumar.
Είπε ότι οι ερευνητές πιστεύουν ότι το εμβόλιο θα λειτουργήσει επίσης σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου του μαστού. «Δυνητικά, πιστεύουμε ότι μπορεί να είμαστε σε θέση να εξαλείψουμε σχεδόν όλους τους καρκίνους του μαστού».
