Η νέα υποπαραλλαγή του κορονοϊού, η ΧΒΒ.1.5, η οποία εξαπλώνεται ραγδαία σε όλο τον κόσμο, είναι το πιο μεταδοτικό στέλεχος που έχει εμφανιστεί μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).

Η XBB.1.5 εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο και έκτοτε εξαπλώνεται ραγδαία. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC), αυτή την εβδομάδα αντιπροσώπευε το 40% των κρουσμάτων στη χώρα.

Γιατί ονομάστηκε «Κράκεν»

Σύμφωνα με το Sky News, ο εξελικτικός βιολόγος T. Ryan Gregory ήταν ο πρώτος που πρότεινε το παρατσούκλι «Κράκεν» σε ανάρτησή του στο Twitter, εξαιτίας της «ακραίας μεταδοτικότητας» της υποπαραλλαγής. Το Κράκεν προέρχεται από τη σκανδιναβική λαογραφία και είναι ένα θαλάσσιο τέρας με πολλά πλοκάμια που κατέστρεφε ολόκληρα πλοία και παρέσυρε ναυτικούς στο θάνατο.

Η XBB.1.5 είναι μια υποπαραλλαγή της Όμικρον, γι’ αυτό και δεν έχει δικό της ελληνικό γράμμα. Πήρε το όνομά της βάσει του συστήματος Pango (Phylogenetic Assignment of Named Global Outbreak) και το Χ υποδηλώνει ότι πρόκειται για ανασυνδυασμένη παραλλαγή. Πρόκειται για ένα υβρίδιο δύο παραλλαγών που σχηματίζεται όταν και οι δύο μολύνουν ταυτόχρονα ένα άτομο και ανασυνδυάζονται για να δημιουργήσουν κάτι νέο.

Είναι η XBB.1.5 πιο σοβαρό ή ανησυχητικό από άλλες παραλλαγές;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε ότι η XBB.1.5 είναι «η πιο μεταδοτική υπο-παραλλαγή που έχει εντοπιστεί μέχρι στιγμής». Πρόκειται για μια μεταλλαγμένη έκδοση της Όμικρον XBB, η οποία εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ινδία τον περσινό Αύγουστο. Η XBB.1.5 έχει πλέον εντοπιστεί σε 25 χώρες.

Η XBB μπορεί να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ενώ η XBB.1.5 έχει το πρόσθετο «πλεονέκτημα» ότι δεσμεύεται πιο εύκολα στα κύτταρα και ως εκ τούτου, εξαπλώνεται ευκολότερα.

Υπάρχει αύξηση νοσηλειών και θανάτων από την υποπαραλλαγή;

Σύμφωνα με την επιδημιολόγο δρ Μαρία Βαν Κερκχόβε του ΠΟΥ, στις βορειοανατολικές ΗΠΑ, όπου εξαπλώνεται ραγδαία η XBB.1.5, παρατηρείται αύξηση των νοσηλειών. Ο ΠΟΥ ανέφερε επίσης αύξηση 20% στους παγκόσμιους θανάτους από Covid-19 κατά τον προηγούμενο μήνα. Ωστόσο, αυτό μπορεί να οφείλεται στην αυξημένη διασπορά του ιού κατά την περίοδο των γιορτών και δεν είναι απαραίτητα ενδεικτικές ενός νέου, πιο επικίνδυνου στελέχους.

Τι λένε οι Έλληνες επιστήμονες

Το νέο στέλεχος του κορονοϊού από τη Βόρεια Αμερική, το XBB15, (υποστέλεχος της Όμικρον), υπολογίζεται ότι είναι 20% πιο μεταδοτικό από τα προηγούμενα στελέχη, τόνισε η ομότιμη καθηγήτρια Παθολογίας του ΕΚΠΑ Ελένη Γιαμαρέλλου.

«Έχει την ικανότητα να μεταδίδεται 15-20 φορές πιο γρήγορα από τις άλλες παραλλαγές της Όμικρον. Από την άλλη μεριά, εκείνο που βλέπουμε είναι ότι φαίνεται να μην είναι πιο μολυσματικό, δηλαδή να κάνει πιο σοβαρή νόσο και να αυξάνει θανάτους και διασωληνώσεις, τουλάχιστον από αυτά που μας ανακοινώνονται. Παρόλο ότι ειδικά γι’ αυτό το XBB15 δεν είμαστε πολύ σίγουροι πόσο τα εμβόλια το καλύπτουν» υπογράμμισε και διευκρίνισε πως με το επικαιροποιημένο εμβόλιο που καλύπτει την Όμικρον 4 και την Όμικρον 5, απ’ όπου ξεκίνησε η XBB15, έχει εμβολιαστεί πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού.

Ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Θεοκλής Ζαούτης, τόνισε πως «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση ή θνησιμότητα».

«Τη μετάλλαξη που κυκλοφορεί στην Αμερική δεν τη βλέπουμε στην Ελλάδα. Πιθανόν να έρθει όπως έχει γίνει με όλες τις άλλες μεταλλάξεις. Είναι μια μετάλλαξη της παραλλαγής της Όμικρον. Οι λοιμώξεις που προέρχονται από αυτές τις μεταλλάξεις δεν έχουν αυξημένη νοσηρότητα, θνησιμότητα που είναι πάρα πολύ σημαντικό».

Από την πλευρά του, ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας Γκίκας Μαγιορκίνης, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε ότι αν θέλουμε να πούμε ότι υπάρχει μια απειλή, είναι η μετάλλαξη.

«Είναι η παραλλαγή, η οποία βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες». Σημείωσε επίσης, ότι η συγκεκριμένη έξαρση είναι διαχειρίσιμη.

«Έχει συμπέσει με τη χειμερινή έξαρση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι λιγάκι δύσκολο να ξεκαθαρίσουμε αν οφείλεται στην αύξηση της μεταδοτικότητας λόγω της βαρυχειμωνιάς που είχανε» είπε και συμπλήρωσε:

«Σε κάθε περίπτωση, όμως, δεν βλέπουμε κάτι δραματικό. Δεν βλέπουμε δηλαδή ούτε καν την έξαρση που είδαμε μέσα στο καλοκαίρι, η οποία ήταν κι αυτή πλήρως διαχειρίσιμη. Θεωρώ ότι προς το παρόν και με τα στοιχεία που έχουμε δεν θα μεταβληθεί η υγειονομική κατάσταση της χώρας για τους επόμενους έναν με δύο μήνες»