Πρέπει κάποιοι να εμβολιαστούν με το εμβόλιο για την ευλογιά και αν ναι ποιοι; To συζητάει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών δεδομένου ότι τα κρούσματα του ιού της ευλογιάς των πιθήκων αυξάνονται παγκοσμίως; Οι πληροφορίες λένε ότι η επιτροπή συνεδριάζει σήμερα και στην ατζέντα της βρίσκεται και το συγκεκριμένο θέμα. Η Επιτροπή παρακολουθεί πολύ στενά τις εξελίξεις και λαμβάνει φυσικά υπ’ όψιν της τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC).
Μιλώντας στο Newsbeast ο Θεόδωρος Λύτρας, διακεκριμένος επιδημιολόγος, επίκουρος καθηγητής Δημόσιας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και στενός συνεργάτης του Σωτήρη Τσιόρδα μας έδωσε την πλήρη εικόνα του τι συζητείται αυτή τη στιγμή για το εμβόλιο της ευλογιάς αλλά και για την ίδια την ασθένεια. Ο ίδιος μας είπε τα εξής: «Σε καμία των περιπτώσεων δεν υπάρχει η σύσταση ούτε από το ECDC – Ευρωπαϊκό Kέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων – αλλά και ούτε και από το Αμερικάνικο Κέντρο Πρόληψης για γενικό και οριζόντιο εμβολιασμό για την ευλογιά των πιθήκων. Το βλέπω να υπονοείται σε ορισμένα δημοσιεύματα και είναι παντελώς λανθασμένη άποψη η οποία μάλιστα παραπληροφορεί και για την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε.
Υπάρχει όμως η σύσταση για στοκάρισμα αυτών των εμβολίων γιατί ο στοχευμένος εμβολιασμός είναι μια πραγματικότητα και θα χρειαστεί. Η Ελλάδα όπως και η Κύπρος, αυτή τη στιγμή δεν έχουν κάποιο κρούσμα. Αν αποκτήσουν όμως και κατόπιν μελέτης της συγκεκριμένης κάθε φορά περίπτωσης, δεδομένου και ότι το υπάρχον εμβόλιο εμφανίζει κάποιες παρενέργειες, το πιθανότερο είναι πως θα γίνεται το εμβόλιο της ευλογιάς στις στενές επαφές του κρούσματος για να ανοσοποιηθούν αυτές. Ο άμεσος, κατεπείγον περιορισμός των κρουσμάτων είναι πολύ κρίσιμος σε αυτό τον ιό, γι’ αυτό και το ECDC καλεί τις ευρωπαϊκές χώρες να επανεξετάσουν τη διαθεσιμότητα εμβολίων κατά της ευλογιάς. Η Αμερική συζητά ήδη και τον προληπτικό εμβολιασμό των υγειονομικών και ειδικά αυτών που δουλεύουν στις ειδικές μονάδες των λοιμωδών νοσημάτων. Η Ευρώπη δεν τους έχει βάλει ακόμα στο κάδρο αλλά είναι πολύ πιθανό να το κάνει ανάλογα με το πως θα κινηθούν τα κρούσματα».
Ποιες γενιές είναι πιο ευάλωτες στην ευλογιά των πιθήκων και ποια είναι η θεραπεία
Σύμφωνα με τον κο Λύτρα το υπάρχον εμβόλιο για τη ευλογιά προσφέρει εξαιρετική προστασία, σε πάρα πολύ υψηλό ποσοστό. «Δεν τίθεται δηλαδή θέμα σύγκρισης με τα εμβόλια του κορονοϊού» μας λέει ο ίδιος και συνεχίζει: «Δεδομένου ότι αυτό το εμβόλιο έχει κάποιες παρενέργειες πρέπει να εξετάζεται ανά περίπτωση πριν χρησιμοποιηθεί. Στην Ελλάδα άλλωστε η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που γεννήθηκαν μετά το 1980 δεν έχουν κάνει αυτό το εμβόλιο αφού τότε η ευλογιά είχε ήδη εκριζωθεί. Οι γενιές των ανθρώπων που γεννήθηκαν μετά από αυτή την ημερομηνία είναι πιο ευάλωτες αλλά ο ιός παραμένει σπάνιος. Δεν τίθεται δηλαδή ζήτημα του να πρέπει να εμβολιαστούν μαζικά οι άνθρωποι αυτών των ηλικιών».
Επίσης, κατά τον κο Λύτρα, στην ουσία, επί κρούσματος, τα πιο απαραίτητα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι η εξονυχιστική ιχνηλάτηση και η άμεση, αυστηρή απομόνωση. Όπως εξηγεί ο επιδημιολόγος: «Ειδική θεραπεία και εξειδικευμένα φάρμακα δεν υπάρχουν για τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων. Η θεραπεία είναι υποστηρικτική και είναι καλό να γίνεται μέσα στο νοσοκομείο».
Ο προβληματισμός των ειδικών και ο λάθος στιγματισμός περί ασθένειας των gay ανδρών
Ο κος Λύτρας τονίζει όπως και ο κος Γαλατσιάτος, ο οποίος σχολίασε το θέμα στο Newsbeast, πως: «αυτό που μας προβληματίζει είναι το πως φτάσαμε να έχουμε αυτή τη συρροή κρουσμάτων στην Ευρώπη μετά από τόσες δεκαετίες. Μας απασχολεί δηλαδή ο τρόπος που η ευλογιά των πιθήκων πέρασε τις πόρτες της Αφρικής. Είναι θέμα αλλαγής ταξιδιωτικών συνηθειών; Άλλαξε κάτι στην ανοσολογική κατάσταση του ιού; Θα τα δούμε όλα αυτά στην πορεία. Η πιθανότητα της μετάλλαξης πάντως όπως είπε και ο Π.Ο.Υ δεν είναι ρεαλιστικό σενάριο.
Είναι κακός πάντως ο στιγματισμός που ήδη υπάρχει για τον ιό. Όντως, αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη πολλά από τα κρούσματα αφορούν gay άνδρες αλλά αυτό δε σημαίνει κάτι. Δεν πρόκειται για σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα αλλά για νόσημα που προϋποθέτει τη στενή επαφή και το σεξ είναι ένας τρόπος στενής επαφής. Ο ιός αφορά τους πάντες και μπορεί μάλιστα να εξαπλωθεί και μέσω μιας κοινής πηγής όπως συνέβη στην Ισπανία όπου αναφέρθηκε η περίπτωση πολλών κρουσμάτων που χρησιμοποίησαν την ίδια σάουνα».
Όσο για τις πιθανότητες να εμφανιστεί και στην Ελλάδα ένα τέτοιο κρούσμα, ο κος Λύτρας δεν το αποκλείει, δεν θεωρεί όμως ότι είναι και απαραίτητο να μας συμβεί. Όπως τονίζει για άλλη μια φορά ο ίδιος: «Αυτό που μας ενδιαφέρει σε αυτές τις συνθήκες είναι η επιχειρησιακή ετοιμότητα και το ύποπτο κρούσμα με τον Βρετανό τουρίστα απέδειξε ότι υπήρξε ετοιμότητα».
