Ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα της πρώτης κλινικής δοκιμής σε ανθρώπους ενός πειραματικού εμβολίου για τον ιό Έμπολα. Aφενός το εμβόλιο φαίνεται ασφαλές και αφετέρου δείχνει ότι βοηθά σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει για να καταπολεμήσει τη λοίμωξη.

Όμως, θα χρειαστούν ακόμη αρκετοί μήνες, έως ότου το εμβόλιο κριθεί κατάλληλο για ευρεία χρήση εναντίον της νόσου, που έχει σκοτώσει περίπου 5.500 ανθρώπους μέχρι σήμερα, τους περισσότερους στη Δυτική Αφρική. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει καμιά θεραπεία για τον ιό Έμπολα, που μεταδίδεται μέσω των σωματικών υγρών και σκοτώνει περίπου το 70% όσων μολύνει.

Είκοσι υγιείς εθελοντές εμβολιάστηκαν στις ΗΠΑ από τους επιστήμονες των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας, οι οποίοι έκαναν τη δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», σύμφωνα με το BBC, το Γαλλικό Πρακτορείο, το «Science» και το «Nature».

Κανένας από τους εμβολιασθέντες δεν εμφάνισε σοβαρές παρενέργειες, ενώ οι οργανισμοί όλων δημιούργησαν αντισώματα κατά του θανατηφόρου ιού. Οι εθελοντές είχαν χωριστεί σε δύο ομάδες, μία που πήρε μικρή και μία που πήρε μεγάλη δόση του εμβολίου. Η παραγωγή αντισωμάτων ήταν μεγαλύτερη στη δεύτερη ομάδα της υψηλής δοσολογίας. Οι αμερικανοί επιστήμονες χαρακτήρισαν «αδιαμφισβήτητη επιτυχία» και «πολλά υποσχόμενη» την πρώτη αυτή κλινική δοκιμή.

Το εμβόλιο χρησιμοποιεί έναν αδενο-ιό των χιμπατζήδων, ο οποίος έχει τροποποιηθεί γενετικά, ώστε να μεταφέρει στην επιφάνειά του μη μολυσματικές πρωτεΐνες του Έμπολα, οι οποίες και «πυροδοτούν» την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού.

Ήδη, βρίσκονται σε εξέλιξη τέσσερις δοκιμές του ίδιου πειραματικού αμερικανικού εμβολίου, το οποίο στοχεύει στο να παρέχει προστασία έναντι δύο στελεχών του ιού Έμπολά, του στελέχους του Σουδάν και του στελέχους του Ζαϊρ (το δεύτερο στέλεχος ευθύνεται για την τρέχουσα επιδημία). Εκτός των ΗΠΑ, οι άλλες δοκιμές γίνονται στην Βρετανία (Οξφόρδη), στην Ελβετία και στο Μάλι.

Αν και αυτές οι δοκιμές δώσουν θετικά αποτελέσματα, τότε το εμβόλιο θα χορηγηθεί σε χιλιάδες γιατρούς και άλλο προσωπικό που μάχεται κατά του ιού στη Δυτική Αφρική, γεγονός που θα αποτελέσει την επόμενη κρίσιμη φάση δοκιμής του εμβολίου. Αυτό θα είναι το οριστικό τεστ για το κατά πόσο το εμβόλιο προστατεύει αυτόν που το έχει κάνει. Παραμένει, πάντως, άγνωστο πόσο μπορεί να διαρκέσει η προστασία ενός τέτοιου εμβολίου.

Συνήθως, η δημιουργία ενός εμβολίου είναι μια πολύ χρονοβόρα διαδικασία. Αυτή τη φορά, όμως, υπό την πίεση των γεγονότων και την απεγνωσμένη ανάγκη των πληττόμενων αφρικανικών χωρών για ένα «όπλο» κατά του ιού, οι επιστήμονες έχουν επιταχύνει τη διαδικασία περισσότερο από κάθε άλλη φορά.

Το πειραματικό εμβόλιο θα παραχθεί από τη βρετανική φαρμακευτική GlaxoSmithKline (GSK), που συμμετέχει στις δοκιμές των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ και η οποία, όπως έκανε γνωστό, θα μπορεί να παράγει ένα εκατομμύριο δόσεις τον μήνα έως το τέλος του 2015. Η εταιρεία, όμως, επιδιώκει να πετύχει μια ειδική συμφωνία αποζημιώσεων σε περίπτωση που απρόβλεπτες παρενέργειες εμφανιστούν στο μέλλον σε όσους έχουν κάνει το εμβόλιο.

«Δεν θα περιμένουμε έως ότου διευθετηθεί αυτό το θέμα, αλλά είναι προφανές πώς υπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι, τους οποίους δεν πρέπει να αναμένεται πως οι εταιρείες θα αναλάβουν από μόνες τους», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας σερ Άντριου Γουίτι.