Στο σύνδρομο του burnout αναφέρθηκε ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, στη σημερινή ενημέρωση για την πορεία του κορονοϊού, μιλώντας για το παρατεταμένο στρες και τον φόρτο εργασίας που βιώνουν οι υγειονομικοί την περίοδο της πανδημίας.
«Η πανδημία του κορονοϊού ανέδειξε τους σύγχρονους ήρωες της χώρας, τους υγειονομικούς μας. Γιατροί, νοσηλευτές, όλο το προσωπικό του Ε.Σ.Υ., πρωταγωνιστές στον πόλεμο με τον αόρατο εχθρό, είναι εκείνοι που επιφορτίστηκαν ένα βάρος δυσανάλογο των δυνάμεών τους, καθώς εκτός από τη φροντίδα των συμπολιτών μας, έγιναν επί 15 μήνες και η οικογένεια όσων νοσηλεύτηκαν, μιας και το επισκεπτήριο στις Κλινικές Covid δεν επιτρέπεται.
Οι άνθρωποι αυτοί δούλεψαν και εξακολουθούν να δουλεύουν «στα κόκκινα», πέρα από τις δυνάμεις τους και υφίστανται εξαιρετικά υψηλού βαθμού παρατεταμένο στρες και έπαθαν επαγγελματική εξουθένωση, το αποκαλούμενο σύνδρομο “burnout”» ανέφερε, μεταξύ άλλων ο υπουργός Υγείας.
«Παρατηρείται παγκοσμίως αύξηση στα ποσοστά των υγειονομικών, στους οποίους το έντονο εργασιακό στρες οδηγεί σε συναισθηματική εξάντληση και αποπροσωποποίηση (κυνισμό), χαμηλή αίσθηση προσωπικής επιτυχίας, μειωμένη απόδοση και κατάθλιψη.
Διεθνείς μελέτες έχουν μάλιστα δείξει ότι τα ποσοστά burnout φτάνουν άνω του 40% σε συγκεκριμένες ειδικότητες, όπως οι εντατικολόγοι και οι εργαζόμενοι στις ΜΕΘ. Είναι ενδεικτικό ότι σύμφωνα με τη μεγαλύτερη διεθνή μελέτη που έχει πραγματοποιηθεί, τουλάχιστον το ένα πέμπτο των υγειονομικών σε όλο τον κόσμο έχει νιώσει κατάθλιψη, άγχος ή διαταραχή μετατραυματικού στρες εξαιτίας των ψυχολογικών πιέσεων που έχουν δεχτεί εν μέσω της πανδημίας» πρόσθεσε.
Τι είναι το σύνδρομο του burnout
To burnout, σύμφωνα με το psychologytoday.com, είναι μια κατάσταση χρόνιου στρες που οδηγεί σε:
- σωματική και συναισθηματική εξάντληση
- κυνισμός και απόσπαση
- συναισθήματα αναποτελεσματικότητας και έλλειψης ολοκλήρωσης
Μερικά από τα σημάδια είναι χρόνια κούραση, η δυσκολία στη μνήμη, η αδυναμία συγκέντρωσης, σωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, δύσποια, αυξημένοι παλμοί, ζαλάδα, η απώλεια όρεξης, το άγχος, η κατάθλιψη, ο θυμός, η απομόνωση, αισθήματα απάθειας και η έλλειψη χαράς.
Αν κάποιος πάσχει από το σύνδρομο είναι σημαντικό να φροντίσει τον εαυτό του, το σώμα του, τη διατροφή του και τον ύπνο του και να εντοπίσει πού ακριβώς οφείλεται το πρόβλημα, πχ στον φόρτο εγρασίας, στην έλλειψη ελέγχου, στον περιβάλλον δουλειάς.
Το επόμενο βήμα θα είναι να δοκιμάσει να κάνει όποιες αλλαγές είναι δυνατόν, όπως και να προσπαθήσει να δώσει τη δυνατότητα στον εαυτό του να κάνει πράγματα που τον ικανοποιούν ξεφεύγοντας από το στενό πλαίσιο των υποχρεώσεων.
Δράση του υπουργείου για τους υγειονομικούς με burnout
Η δράση του Υπουργείου Υγείας που ενδέχεται να υλοποιηθεί σε συνεργασία με ελληνικά Πανεπιστήμια, περιλαμβάνει την καταγραφή των υγειονομικών που έχουν υποστεί τις συνέπειες της πανδημίας, την κατηγοριοποίησή τους ανάλογα με τα επίπεδα του στρες που έχουν υποστεί ή συνεχίζουν να υφίστανται, την ανάπτυξη προτύπων βιωματικών προγραμμάτων που θα απευθύνονται σε αυτούς, αλλά και στους φορείς όπου εργάζονται.
Στόχοι του προγράμματος είναι:
· Η συστηματική καταγραφή του στρες και της υπερκόπωσης του υγειονομικού προσωπικού και η ανάπτυξη δράσεων για την ποσοτικοποίησή του και την θεραπευτική του αντιμετώπιση.
· Η ανάπτυξη εξειδικευμένων προτύπων προγραμμάτων για την ψυχική φροντίδα, διατροφική υποστήριξη, σωματική αξιολόγηση-εξάσκηση-αποκατάσταση, και διαχείριση του στρες με επιστημονικό τρόπο.
· Η διαμόρφωση κατευθυντήριων αρχών για τη βελτίωση της ρουτίνας και την πρόληψη της κόπωσης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, με ανάπτυξη παρεμβατικών προγραμμάτων υγιούς τρόπου ζωής και τη συνεχή εξατομικευμένη αξιολόγηση των εμπλεκόμενων.
· Η σε βάθος μελέτη βιολογικών παραμέτρων επιλεγμένων συμμετεχόντων στο πρόγραμμα, με στόχο τη σύνδεση των ψυχικών συμπτωμάτων με βιολογικούς δείκτες και η παρακολούθηση των μεταβολών αυτών των δεικτών, σαν αποτέλεσμα της εφαρμογής ή μη των παρεμβάσεων που αναφέρθηκαν παραπάνω.