Όταν σκεφτόμαστε το DNA, το οποίο ουσιαστικά αποτελείται από τα χρωμοσώματά μας, συνήθως επικεντρωνόμαστε στα γονίδια. Όμως, λίγοι από εμάς γνωρίζουμε ότι, στο τέλος του κάθε χρωμοσώματος βρίσκονται τα τελομερή, μια μακρά αλυσίδα επαναλαμβανόμενου DNA , τα οποία λειτουργούν ως ένα προστατευτικό κάλυμμα. Καθώς γερνάμε, αυτά τα προστατευτικά καλύμματα κονταίνουν.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ο χρόνιος πόνος και το φοβικό άγχος συνδέονται με κοντότερα τελομερή, κάτι που δείχνει ότι αυτοί που υποφέρουν από αυτές τις παθήσεις, γερνούν νωρίτερα.

Η φυσική εξέλιξη των τελομερών είναι να κονταίνουν με το πέρασμα του χρόνου, γιατί κάθε φορά που ένα κύτταρο διαιρείται, το μέρος των τελομερών του δεν αντιγράφεται. Αλλά το μήκος των τελομερών μπορεί να μειωθεί και εξαιτίας άλλων στρεσογόνων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, των τραυματικών εμπειριών και της παχυσαρκίας.

Μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Harvard προσθέτει και το άγχος στη λίστα των παραγόντων που προκαλούν βράχυνση των τελομερών και επομένως πρόωρη γήρανση. Όσοι από τους εθελοντές που συμμετείχαν στη μελέτη αντιμετώπιζαν υψηλό φοβικό άγχος, κρίσεις πανικού και αγοραφοβία, είχαν μικρότερα τελομερή, σύμφωνα με α αποτελέσματα που δημοσιεύτηκαν στο PLoS One.

Κοντότερα τελομερή έχουν παρατηρηθεί σε πολλές μορφές καρκίνου, στη στεφανιαία νόσο, στην υπέρταση, στον διαβήτη και στην αρθρίτιδα. Επομένως, τα τελομερή είναι ένας πολύ καλός δείκτης του συσσωρευμένου άγχους αλλά και της ικανότητας του ατόμου να το αντιμετωπίσει – μετράει την βιολογική και όχι την χρονολογική ηλικία, επισημαίνει ο Afton Hassett, κύριος ερευνητής στο Κέντρο Χρόνιου Πόνου και Κόπωσης του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. « Η ταχεία βράχυνση των τελομερών μπορεί υποδηλώνει ευπάθεια σε ασθένειες, πρόωρη γήρανση ή ακόμα και θάνατο»

Σε παλιότερη μελέτη, στην οποία επίσης συμμετείχε ο Hassett, και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Pain το 2012, τα υψηλότερα επίπεδα χρόνιου πόνου σε γυναίκες με ινομυαλγία, ήταν έντονα συνδεδεμένα με κοντότερα τελομερή. Επιπλέον, οι συμμετέχοντες με κοντότερα τελομερή είχαν αυξημένη ευαισθησία στον πόνο και μειωμένο όγκο φαιάς ουσίας σε περιοχές του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τον πόνο. Οι ασθενείς που έπασχαν από Ινομυαλγία και είχαν υψηλά επίπεδα τόσο κατάθλιψης όσο και πόνου, είχαν τελομερή που έμοιαζαν περίπου κατά έξι έτη μεγαλύτερα (γηραιότερα) από εκείνα των ασθενών που είχαν χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης και πόνου.

Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν εάν το άγχος του να ζεί κανείς με χρόνιο πόνο προκαλεί τη βράχυνση των τελομερών ή αν η βράχυνση των τελομερών, που προκαλείται από άλλους παράγοντες, έκανε τους συμμετέχοντες- ασθενείς πιο ευαίσθητους στον πόνο. «Η αίσθηση μας είναι ότι μπορεί να συμβαίνουν και τα δύο» λέει ο Hassett. «Σε κάθε περίπτωση όμως τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι ο χρόνιος πόνος είναι μια πολύ πιο σοβαρή κατάσταση από ό, τι συχνά θεωρείται, με συνέπειες στην υγεία και στη μακροζωία των ασθενών.»

Ευτυχώς, οι μελέτες υποδυκνείουν και τρόπους πρόληψης ή μειώσης της βράχυνσης των τελομερών. Συστήνουν, λοιπόν, μέτρα για μείωση του χρόνιου στρές και της εργασιακής εξάντλησης, σωστή διατροφή (η Μεσογειακή διατροφή θεωρείται η καταλληλότερη), λιγότερη έκθεση σε ατμοσφαιρικούς ρύπους, συστηματική γυμναστική, μείωση κατανάλωσης αλκοόλ και συστήνουν στον κόσμο να προσπαθεί να αντιμετωπίζει τις στρεσογόνες καταστάσεις ως προκλήσεις και όχι ως απειλές.

Πηγή: healthpress.gr