Με πέτρες στη χολή συνδέεται η παιδική παχυσαρκία

Όλο και πιο συχνά εμφανίζεται η πάθηση σε νεαρά άτομα

16·02·2013 09:14

Οι επιπτώσεις της παιδικής/εφηβικής παχυσαρκίας στην υγεία του παιδιού είναι πολλές. Κάποιες από αυτές μπορεί να εξελιχθούν σε σοβαρά προβλήματα, όπως είναι τα καρδιαγγειακά (π.χ. υπέρταση, στεφανιαία νόσος), τα αναπνευστικά (π.χ. άσθμα), τα ενδοκρινολογικά και αναπαραγωγικά (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, πρώιμη ήβη, πολυκυστικές ωοθήκες), τα γαστρεντερικά (π.χ. χολολιθίαση, λιπώδες ήπαρ), τα προβλήματα αρθρώσεων και οι μυοσκελετικές δυσλειτουργίες, το μεταβολικό σύνδρομο, οι διαταραχές ύπνου, τα ψυχοκοινωνικά προβλήματα κ.ά.

Πρόσφατη μελέτη αναφέρει ότι η χολολιθίαση, εξαιτίας του αυξανόμενου ποσοστού παιδικής παχυσαρκίας, εμφανίζεται πλέον πιο συχνά και σε πολύ μικρότερες ηλικίες, ενώ παλιότερα η παρουσία χολόλιθων στα παιδιά ήταν πολύ σπάνια.

Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα, παρατηρείται αύξηση χολολιθίασης, ανάλογα και με το βαθμό παχυσαρκίας του παιδιού. Για παράδειγμα, τα παιδιά τα οποία είναι υπέρβαρα έχουν 2 φορές, τα παχύσαρκα έχουν 4 φορές, ενώ τα πολύ παχύσαρκα έχουν 6-8 φορές αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν χολολιθίαση, συγκριτικά με τα παιδιά που έχουν φυσιολογικό βάρος. Από την αρχή της εφηβείας και μετά, η εμφάνιση χολολιθίασης συναντάται κυρίως στα κορίτσια απ’ ό,τι στα αγόρια (σχεδόν 4 φορές περισσότερο).

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η χολολιθίαση στα παιδιά ανακαλύπτεται τυχαία με υπερηχογράφημα που γίνεται για άλλο λόγο, εκτός και αν αναφερθούν από το παιδί έντονες ενοχλήσεις (περίπου 20% των ασθενών), όπως κοιλιακό άλγος, φούσκωμα, δυσπεψία, ναυτία ή εάν κάνει εμετό.

Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι χολόλιθων:

– Οι λίθοι χοληστερόλης (αμιγείς ή μικτοί με ασβέστιο, φωσφόρο) και
– Οι λίθοι χρωστικής (μαύροι και φαιοί).

Τα παιδιά έχουν συνήθως λίθους χρωστικής ή μικτούς, αλλά κατά κανόνα όχι τους αμιγείς λίθους χοληστερόλης που έχουν οι ενήλικες. Σε ηλικίες κάτω των 16 χρόνων, η υπερλιπιδιαιμία ή η υπερχοληστερολαιμία δε φαίνεται να συμβάλλουν σημαντικά στο σχηματισμό χολόλιθων.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της χολολιθίασης είναι συντηρητική και χειρουργική. Αν υπάρχουν συμπτώματα και επιπλοκές επιβάλλεται άμεσα χολοκυστεκτομή (αφαίρεση χολής). Η αφαίρεση της χολής γίνεται, διότι θα δημιουργηθούν ξανά πέτρες. Στις περιπτώσεις που δεν προκαλεί συμπτώματα ή επιπλοκές χρειάζονται κλινική και υπερηχογραφική παρακολούθηση. Σε νεογνά και βρέφη οι χολόλιθοι μπορεί να εξαφανιστούν αυτόματα, πράγμα πιο σπάνιο σε μεγαλύτερα παιδιά.

Συνήθως, στις μικρές ηλικίες, διαιτητικά δεν προτείνονται αλλαγές. Δίνεται όμως έμφαση σε μια ισορροπημένη διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα. Περιορισμός των λιπαρών τροφών συστήνεται στον έφηβο που εμφανίζει δυσπεπτικές ενοχλήσεις.

Σε αυτό το σημείο, αξίζει να αναφέρουμε ότι, εκτός από τα ίδια τα λιπαρά, υπάρχουν και οι τροφές που περιέχουν «κρυφά λίπη», ενώ ταυτόχρονα πρέπει να δίνεται έμφαση στην κατανάλωση θρεπτικών τροφών με ελάχιστα λιπαρά.

Λιπαρά (Περιορισμός)	Τροφές με «κρυφά» λίπη (Περιορισμός)	Τροφές ελεύθερες/ με ελάχιστο λίπος (Συχνά)
Βούτυρο/ μαργαρίνη	Πλήρες γάλα- τυρί-	Φρούτα/ λαχανικά
Σάλτσες/ μαγιονέζα	Γιαούρτι/ παγωτά	Ολικής άλεσης ζυμαρικά
Έλαια (ελαιόλαδο/	Λιπαρά κρέατα	Ολικής άλεσης δημητριακά
σπορέλαια)	Αλλαντικά	Χαμηλά σε λιπαρά γάλα-
Κρέμα γάλακτος	Τηγανιτά	Τυρί- γιαούρτι
Ξηρούς καρπούς	Πέτσα στο κοτόπουλο	Ψητά/ ατμού άπαχα ψάρια- πουλερικά- κρέας
Φυστικοβούτυρο	Πατατάκια	Πατάτα – όσπρια
Ταχίνι	Μπισκότα/ ντόνατς	Σάλτσες χωρίς λιπαρά
	Γλυκά	Γρανίτα- σορμπέ
		Ποπ κορν/ κέικ ρυζιού