Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ένα γονίδιο που, όπως πιστεύουν, ωθεί ορισμένους ανθρώπους κατά την εφηβεία τους να κάνουν κατάχρηση του αλκοόλ.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ψυχιατρικής του King’s College του Λονδίνου, με επικεφαλής τον καθηγητή Γκούντερ Σούμαν, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το BBC και το πρακτορείο Reuters, θεωρούν ότι το εν λόγω γονίδιο RASGRF-2 είναι ένα από τα πολλά που συνδέονται με το πρόβλημα του αλκοολισμού, ο οποίος έχει ισχυρό γενετικό υπόβαθρο.
Οι δοκιμές με πειραματόζωα έδειξαν ότι όσα ποντίκια δεν διέθεταν το συγκεκριμένο γονίδιο, είχαν σαφώς λιγότερη επιθυμία να πιουν αλκοόλ σε σχέση με όσα ποντίκια το είχαν στο γονιδίωμά τους. Επιπλέον, η απεικονιστική μελέτη του εγκεφάλου 663 εφήβων αγοριών 14 – 16 ετών έδειξε ότι όσα είχαν το γονίδιο, είχαν αυξημένα επίπεδα ντοπαμίνης, με συνέπεια το αλκοόλ να πυροδοτεί μεγαλύτερη ευχαρίστηση στον εγκέφαλό τους και έτσι να ωθούνται σε μεγαλύτερη κατανάλωση αλκοόλ και μάλιστα σε πολύ σύντομο χρόνο (π.χ. πολλά ποτά μέσα στην ίδια βραδιά).
Η μελέτη -που αποτελεί μέρος πανευρωπαϊκής έρευνας από την κοινοπραξία Imagen- αποκάλυψε ότι όσα 16χρονα παιδιά διέθεταν στο DNA τους αυτό το γονίδιο, έπιναν πολύ πιο συχνά και μεγαλύτερες ποσότητες από τους συνομηλίκους τους. Σημειωτέον ότι ο ίδιος βιολογικός μηχανισμός ανταμοιβής στον εγκέφαλο -μέσω διέγερσης της ντοπαμίνης- εμπλέκεται και στον εθισμό των ανθρώπων με άλλες ουσίες όπως τα ναρκωτικά, αναφέρει το ΑΜΠΕ.
Ο Γκούντερ Σούμαν επεσήμανε ότι η νέα μελέτη δεν αποδεικνύει πως το γονίδιο αποτελεί τη βασική αιτία για την τάση κραιπάλης με αλκοόλ μεταξύ των ορισμένων νέων, καθώς είναι πιθανό διάφοροι περιβαλλοντικοί και άλλοι παράγοντες να παίζουν επίσης ρόλο. Όμως τόνισε ότι η ανακάλυψη ρίχνει φως στο γιατί μερικοί άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στην κατάχρηση του αλκοόλ και τείνουν να μεθάνε συχνότερα.
«Φαίνεται πως αυτό το γονίδιο ρυθμίζει πόση ευχαρίστηση φέρνει το αλκοόλ σε ορισμένους ανθρώπους. Οι άνθρωποι αναζητούν γενικά καταστάσεις όπου θα νιώσουν απόλαυση και ευτυχία, έτσι αν ο εγκέφαλός σας είναι “καλωδιωμένος” ώστε να βρίσκει απολαυστικό το αλκοόλ, τότε θα το αποζητάτε. Έτσι, κατανοούμε πλέον την αλυσίδα των επιδράσεων, με ποιο δηλαδή τρόπο τα γονίδιά μας διαμορφώνουν τη λειτουργία του εγκεφάλου μας και πώς αυτός, με τη σειρά του, καθοδηγεί την ανθρώπινη συμπεριφορά», ανέφερε ο βρετανός καθηγητής.
«Το γονίδιο RASGRF-2 παίζει κρίσιμο ρόλο στην απελευθέρωση ντοπαμίνης από τον εγκέφαλο και αυτή πυροδοτεί το αίσθημα ανταμοιβής και απόλαυσης. Έτσι, οι άνθρωποι που έχουν το εν λόγω γονίδιο, παίρνουν από το αλκοόλ μια πιο έντονη ευχαρίστηση, γεγονός που τους κάνει να πίνουν πολύ περισσότερο», πρόσθεσε ο Γκ. Σούμαν.
Όπως είπε πάντως, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, καθώς η μελέτη εστιάστηκε μόνο σε εφήβους, με συνέπεια να είναι ακόμα άγνωστο σε ποιο βαθμό το συγκεκριμένο γονίδιο επηρεάζει σε βάθος χρόνου την κατανάλωση αλκοόλ από έναν άνθρωπο.
Από την άλλη, σύμφωνα με τον Σούμαν, είναι πιθανό ότι στο μέλλον θα καταστεί εφικτό να δημιουργηθούν γενετικά τεστ που θα εντοπίζουν έγκαιρα όσους κινδυνεύουν πιο πολύ να γίνουν αλκοολικοί. Παράλληλα, η ανακάλυψη του γονιδίου ανοίγει το δρόμο για νέα φάρμακα που θα μπλοκάρουν στον εγκέφαλο το διεγερτικό αίσθημα ανταμοιβής που ενθαρρύνει την κατάχρηση του αλκοόλ.
Παγκοσμίως περίπου 2,5 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (περίπου το 3,8% όλων των θανάτων), σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ από τους εφήβους -ένα πρόβλημα που έχει επιδεινωθεί διεθνώς κατά τα τελευταία χρόνια- συνδέεται με προβλήματα στην ανάπτυξη του εγκεφάλου τους, με άλλα προβλήματα υγείας αργότερα στην ζωή, καθώς επίσης με ριψοκίνδυνες και παραβατικές – αντικοινωνικές συμπεριφορές.