Με αυτό το τρόπο η υπνική άπνοια επηρεάζει την καρδιά

Όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε από την καρδιολόγο Carolin Sonne

29·11·2018 08:04

Η κακή ποιότητα ύπνου και η καρδιοπάθεια, είναι συνδεδεμένες. Όλοι γνωρίζουμε κάποιους που ροχαλίζουν έντονα, που το ροχαλητό τους κάνει τα παράθυρα να τρίζουν και ξυπνά όχι μόνο όσους βρίσκονται κοντά τους.

Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους που ροχαλίζουν έτσι, υποφέρουν από υπνική άπνοια. Συμβαίνει συχνά να περνούν πολλά χρόνια με λανθασμένη διάγνωση και αντιμετώπιση, οπότε η κατάστασή τους δεν αντιμετωπίζεται έγκαιρα.

Κατά την υπνική άπνοια ο αεραγωγός φράσσει, ή οι μύες που ελέγχουν την αναπνοή σταματούν να κινούνται. Και στις δύο περιπτώσεις, η αναπνοή σταματάει… και μετά ξαναρχίζει με κοφτή ανάσα. Στις χειρότερες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να συμβεί εκατοντάδες φορές κάθε νύχτα.

Επειδή όσοι πάσχουν από υπνική άπνοια ξυπνούν συνεχώς, η ποιότητα του ύπνου τους είναι κακή και αισθάνονται εξαντλημένοι όλη την ημέρα. Η υπνική άπνοια είναι δυνητικά μία θανατηφόρα πάθηση, με επιβλαβείς επιπτώσεις τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα και επηρεάζει πάνω από 1 στους 3 άνδρες και 1 στις 6 γυναίκες.

Πολλοί ασθενείς με υπνική άπνοια επίσης πάσχουν από κακή καρδιαγγειακή υγεία, υψηλή πίεση, καρδιακή ανεπάρκεια, κολπική μαρμαρυγή (μία ανωμαλία του ρυθμού στην καρδιά) και εγκεφαλικό. Υπολογίζεται ότι η υπνική άπνοια που μένει χωρίς αντιμετώπιση, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιοπάθεια, μέχρι και 5 φορές περισσότερο.

Υπνική άπνοια

Στην υπνική άπνοια ο αεραγωγός συνήθως καταρρέει, εμποδίζοντας τη ροή του αέρα. Ο άνθρωπος ξυπνά εκατοντάδες φορές μέσα στη νύχτα, προσπαθώντας να αναπνεύσει.

Το σώμα βιώνει στρες και απελευθερώνει μία ορμόνη που μέσα στα χρόνια μπορεί να αυξήσει την πίεση συμβάλλοντας σε καρδιολογικά προβλήματα.

Τι προκαλεί την υπνική άπνοια;

Υπάρχουν τρεις μορφές υπνικής άπνοιας:

Αποφρακτική άπνοια στον ύπνο (Obstructing Sleep Apnoea – OSA), η οποία έχουν οι περισσότεροι ασθενείς με άπνοια – συμβαίνει όταν διογκωμένοι και/ή χαλαρωμένοι λαρυγγικοί μύες φράσσουν τον άνω αεραγωγό, εμποδίζοντας έτσι τον αέρα να εισέλθει και να εξέλθει από τους πνεύμονες.
Κεντρική υπνική άπνοια (Central Sleep Apnoea, CSA), η οποία ονομάστηκε έτσι εξαιτίας της σχέσης της με το κεντρικό νευρικό σύστημα – συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος σταματά να δίνει σήματα στο σώμα προκειμένου για αναπνοή. Συναντάται συχνά σε ανθρώπους με παθήσεις όπως η καρδιακή ανεπάρκεια, όπου πλεονάζουσα ποσότητα υγρού εισέρχεται στους πνεύμονες τη νύχτα, προκαλώντας στους ασθενείς αυτούς ξύπνημα με κομμένη την ανάσα. Η CSA φαίνεται πως συμβαίνει λόγω αστάθειας στον έλεγχο του αναπνευστικού συστήματος, και πιθανότατα είναι η συνέπεια και όχι η αιτία, της καρδιακής ανεπάρκειας.
Σύνθετη υπνική άπνοια είναι ο συνδυασμός της Αποφρακτικής και της Κεντρικής υπνικής άπνοιας.

Με ποιο τρόπο γίνεται η διάγνωση της υπνικής άπνοιας;

Οι άνθρωποι με υπνική άπνοια είναι πιθανό να μη γνωρίζουν ότι την έχουν. Σε πολλές περιπτώσεις κάποιος άλλος μέσα στην οικογένεια το ανακαλύπτει.

Η υπνική άπνοια συνήθως διαγιγνώσκεται με ολονύκτια μελέτη ύπνου, η οποία διεξάγεται σε κλινική ύπνου. Κατά τη διάρκεια ολόκληρης της νύχτας, συλλέγεται πληροφόρηση μέσω ηλεκτροδίων που έχουν τοποθετηθεί στο κεφάλι και στο στήθος του εξεταζόμενου, την οποία μεταδίδουν σιωπηλά σε έναν κεντρικό σταθμό, όπου ερμηνεύεται από τους ειδικούς ύπνου.

Ωστόσο, σήμερα έχουμε στη διάθεσή μας συσκευές παρακολούθησης τις οποίες χρησιμοποιούν ειδικευμένοι ιατροί, ώστε η υπνική άπνοια να διαγνωστεί στο σπίτι. Προκειμένου να διαγνωστεί κάποιος με υπνική άπνοια, θα πρέπει να προκύπτουν περισσότερα από 5 επεισόδια άπνοιας ανά ώρα.

Συνήθη συμπτώματα της υπνικής άπνοιας

Ενώ το ροχαλητό εξακολουθεί να αποτελεί το πιο τυπικό σύμπτωμα υπνικής άπνοιας σε άνδρες και γυναίκες, δεν σημαίνει ότι όποιος ροχαλίζει πάσχει από υπνική άπνοια.

Παρακάτω βρίσκονται τα πιο συχνά/συνήθη συμπτώματα υπνικής άπνοιας:

Συνεχή αίσθηση κούρασης
Αδυναμία συγκέντρωσης
Νυχτερινή εφίδρωση
Αύξηση βάρους
Έλλειψη ενέργειας
Αδυναμία στη μνήμη
Σεξουαλική δυσλειτουργία
Συχνή νυχτερινή ενούρηση

Επιπρόσθετα, οι γυναίκες συνήθως έχουν άτυπα, πιο ήπια συμπτώματα, όπως αϋπνία, πρωινό πονοκέφαλο, κατάθλιψη και άγχος. Τα συμπτώματα αυτά οδηγούν συχνά σε λανθασμένη διάγνωση όπως κατάθλιψη, αϋπνία και παρενέργειες της εμμηνόπαυσης.

Εάν έχετε τις ενδείξεις αυτές, βεβαιωθείτε ότι ελέγξατε με τον γιατρό σας την περίπτωση να πάσχετε από υπνική άπνοια.

Ο κακός ύπνος επηρεάζει την καρδιά

Η αποφρακτική υπνική άπνοια, εκθέτει σταδιακά την καρδιά και την κυκλοφορία σε επιζήμιο ερεθισμό, ο οποίος είναι δυνατό να προκαλέσει αλλά και να συμβάλλει στην εξέλιξη των περισσότερων καρδιαγγειακών παθήσεων. Λειτουργεί ως εξής: όταν σταματάς να αναπνέεις, το επίπεδο του οξυγόνου σου, πέφτει.

Το σώμα αντιδρά απελευθερώνοντας επινεφρίνη (λέγεται και αδρεναλίνη), μία ορμόνη που προκαλείται από στρες. Όταν αυτό συμβαίνει ξανά και ξανά, τα επίπεδα της αδρεναλίνης παραμένουν υψηλά. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή πίεση στο αίμα, και σε βάθος χρόνου καρδιακή ανεπάρκεια, κολπική μαρμαρυγή και εγκεφαλικό.

Θεραπευτική αντιμετώπιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας

Ευτυχώς υπάρχουν αρκετοί τρόποι αποτελεσματικής αντιμετώπισης της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Για κάποιους ανθρώπους, η απώλεια βάρους, η εξάλειψη κατανάλωσης αλκοόλ ή η διακοπή φαρμάκων που προκαλούν μυϊκή χαλάρωση, είναι δυνατό να βελτιώσει τον ύπνο τους.

Εάν λαμβάνοντας τα παραπάνω μέτρα δεν είναι αρκετό, μία συσκευή στο κομοδίνο η οποία προμηθεύει συνεχή ροή αέρα μέσα από μία μάσκα προσώπου, μπορεί να εμποδίσει το πίσω μέρος του αεραγωγού να καταρρεύσει, και να διακοπεί ο αέρας. Η συσκευή αυτή ονομάζεται CPAP (continuous positive airway pressure – συνεχής θετική πίεση στους αεραγωγούς) και αποτελεί επιλεκτική αντιμετώπιση για την εμφρακτική υπνική άπνοια.

Αν και κάποιοι δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στη μάσκα, πολλοί είναι εκείνοι που ομολογούν ότι η ζωή τους άλλαξε και ότι ποτέ πριν δεν αισθάνονταν τόσο καλά. Αναπνευστικά επιστόμια είναι επίσης διαθέσιμα κατά παραγγελία.

Έρευνες διαπιστώνουν ότι η αντιμετώπιση της αποφρακτικής υπνικής άπνοιας με το CPAP, μπορεί να βελτιώσει τη λειτουργία της καρδιάς, και να μειώσει τους κινδύνους καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Η δεύτερη μορφή υπνικής άπνοιας, η Κεντρική υπνική άπνοια (CSA), αντιμετωπίζεται με στενότερη επίβλεψη της υποβόσκουσας ασθένειας που δημιουργεί την άπνοια, για παράδειγμα, της καρδιακής ανεπάρκειας. Σε αυτή τη μορφή υπνικής άπνοιας, η καλύτερη αντιμετώπιση για τον ασθενή εξαρτάται ουσιαστικά από την ασθένεια, η οποία είναι ο λόγος που η υπνική άπνοια δημιουργήθηκε αρχικά.

Είναι πιθανό να πάσχετε από υπνική άπνοια, έστω και αν δεν το γνωρίζετε;

Ένας ασυνήθιστο μοτίβο αναπνοής, ή δυνατό ροχαλητό, οδηγεί συχνά στη διάγνωση υπνικής άπνοιας. Ακόμα, η υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας -ένα εξίσου σύνηθες σύμπτωμα- μπορεί εύκολα να αγνοηθεί, να διαγνωστεί λάθος ή να υποβαθμιστεί. Δεν είναι φυσιολογικό για τους ηλικιωμένους ή για ανθρώπους με καρδιαγγειακή νόσο να αισθάνονται συνέχεια υπνηλία.

Εάν όλη την ημέρα είσαστε ξαπλωμένος, ή αποκοιμάστε σε ακατάλληλη στιγμή, εάν δεν έχετε ενέργεια, μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με την ανίχνευση της υπνικής άπνοιας. Μπορεί η πάθησή σας να είναι θεραπεύσιμη.