Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας εορτάζεται κάθε χρόνο στις 10 Οκτωβρίου με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σε θέματα ψυχικής υγείας και την προώθηση διεθνών πρωτοβουλιών για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας.

Όπως αναφέρει ο Λευτέρης Πετρόπουλος, Δρ., Ψυχολόγος στο «Μαζί για το Παιδί»: «Από την πλευρά των γονιών, τα συχνότερα εμφανιζόμενα ψυχικά νοσήματα σχετίζονται με την κατάθλιψη, την κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών, και τις διάφορες εκδηλώσεις υπερβολικού άγχους. Αποτελούν δε καταστάσεις που υποβαθμίζουν σε μεγάλο βαθμό την ικανότητά τους να σχετιστούν με τους άλλους με ικανοποιητικό τρόπο και να φροντίσουν την ψυχική υγεία των παιδιών.

Από την πλευρά των παιδιών, οι παθολογίες που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού είναι οι συχνότερες σοβαρές δυσκολίες ενώ η αδυναμία οριοθέτησης ή η υπερβολική συστολή είναι προβλήματα που μπορούν να υποβαθμίσουν την γενικότερη αίσθηση ικανότητας και προσαρμογής του παιδιού στο κοινωνικό περιβάλλον και να αποτελέσουν τη βάση για εκδήλωση ψυχοπαθολογίας στο μέλλον.

Λόγω της πολυπλοκότητας της αιτιολογίας, της εκδήλωσής τους αλλά και της άγνοιας, τα προβλήματα ψυχικής υγείας, είτε αυτά αφορούν τους γονείς είτε τα παιδιά, γίνονται αντικείμενο απόκρυψης ή ντροπής με αποτέλεσμα να μην αντιμετωπίζονται καταλλήλως και να επιβαρύνουν τις διαπροσωπικές σχέσεις και την ανάπτυξη των παιδιών».

Τι πρέπει να ξέρουν οι γονείς

  • Τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι πολύ συχνότερα από ότι νομίζουμε. Υπολογίζεται ότι το 40% των ανθρώπων αντιμετωπίζουν κάποια στιγμή στη ζωή τους μια μακροχρόνια μορφή ψυχικής ασθένειας.
  • Τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας έχουν το δικαίωμα να αναζητήσουν την κατάλληλη θεραπεία και το κράτος, σε αρκετές περιπτώσεις, συνδράμει στο δικαίωμα αυτό.
  • Πέρα από τις σοβαρές διαταραχές, οι περισσότερες ψυχικές δυσκολίες εμφανίζονται με την ένταξη του παιδιού στο σχολείο.
  • Οι σχολικές δυσκολίες μπορεί να οφείλονται σε ποικίλους και διαφορετικούς παράγοντες ανάλογα με την περίπτωση.
  • H διάγνωση είναι ο σημαντικότερος παράγοντας για μια κατάλληλη αντιμετώπιση των δυσκολιών και πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένες δημόσιες ή ιδιωτικές δομές με έμπειρο και καταρτισμένο προσωπικό όλων των ειδικοτήτων που εμπλέκονται.
  • «Ταμπέλες», όπως οι μαθησιακές δυσκολίες και η υπερκινητικότητα, δεν πρέπει να αποδίδονται ελαφρά τη καρδία παρά μόνο μετά από μια ολοκληρωμένη κοινωνική, ψυχολογική και νοητική αξιολόγηση του παιδιού και της σχέσης με τους γονείς του.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο: «Συμπερασματικά, μπορούμε να ορίσουμε την ψυχική υγεία ως την δυνατότητα κάθε ανθρώπου να εκφράζει τις φυσικές και διανοητικές του ικανότητες και τις επιθυμίες του κατά τρόπο ώστε να νιώθει ότι, παρά τις εκάστοτε δυσκολίες, περιορισμούς και ανασφάλειες, είναι ικανός και ότι αναγνωρίζεται ως σημαντικός για τους κοντινούς του ανθρώπους και για την κοινωνία εν γένει.

Σε αυτή τη βάση, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η ύπαρξη ψυχικού νοσήματος ή ψυχικής δυσκολίας του παιδιού δεν ακυρώνει αλλά μάλλον αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την σημασία της σχέσης γονέα-παιδιού, της αποδοχής του παιδιού από τον γονιό και της αποφυγής να στιγματιστεί αυτή η σχέση από την οποιαδήποτε δυσκολία.

Η κατανόηση των δυσκολιών, το ενδιαφέρον για την ευρύτερη ζωή και προσωπικότητα του παιδιού και η ενίσχυσή του για να αντιμετωπίζει αυτόνομα τις δυσκολίες είναι τα καλύτερα εφόδια για να νιώσει ικανό και να είναι ανθεκτικό απέναντι στις αντιξοότητες και τις προκλήσεις της ζωής».