Τα ινομυώματα, γνωστά και ως λειομυώματα, αποτελούν τους πιο κοινούς καλοήθεις όγκους στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα. Εμφανίζονται συνήθως στο μυϊκό στρώμα της μήτρας (μυομήτριο) και συνδέονται με παράγοντες όπως η κληρονομικότητα και τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων. Πολλές γυναίκες δεν αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους, αφού αρκετά ινομυώματα διαγιγνώσκονται τυχαία.

Γιατί Εμφανίζονται τα Ινομυώματα

Η αιτία που οδηγεί στη δημιουργία ινομυωμάτων δεν έχει πλήρως διασαφηνιστεί, όμως έχουν καταγραφεί παράγοντες που φαίνεται να αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισής τους. Ανάμεσά τους, συγκαταλέγονται κληρονομικές προδιαθέσεις, καθώς και ορμονικές μεταβολές που σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων. Συνήθως, εντοπίζονται σε γυναίκες ηλικίας 30 έως 45 ετών, όμως δεν αποκλείεται να εμφανιστούν νωρίτερα ή αργότερα.

Τα ινομυώματα ταξινομούνται ανάλογα με τη θέση τους στη μήτρα:

  • Υποβλεννογόνια: Προβάλλουν προς την ενδομητρική κοιλότητα, δηλαδή το εσωτερικό της μήτρας.
  • Ενδοτοιχωματικά: Εντοπίζονται στο κεντρικό στρώμα του μυομητρίου.
  • Υπορογόνια: Επεκτείνονται προς το εξωτερικό περίβλημα της μήτρας.

Η ποικιλία σε μέγεθος και θέση σημαίνει ότι κάποιες γυναίκες παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα, ενώ άλλες δεν αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους.

Πιθανά Συμπτώματα

Η πλειονότητα των ινομυωμάτων μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Ωστόσο, ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να παρουσιάσουν:

  • Αιμορραγία ή μηνορραγία (παρατεταμένη διάρκεια περιόδου)
  • Μητρορραγία (αιμορραγία μεταξύ περιόδων)
  • Συχνοουρία (αν ασκούν πίεση στην ουροδόχο κύστη)
  • Αίσθημα βάρους ή πίεσης χαμηλά στην κοιλιά
  • Πόνο στη μέση ή στην κάτω κοιλιακή χώρα
  • Δυσκοιλιότητα (όταν πιέζουν το έντερο)

Διαγνωστική Προσέγγιση

Ο εντοπισμός των ινομυωμάτων γίνεται συχνά στη γυναικολογική εξέταση ρουτίνας, καθώς μπορεί να παρατηρηθεί διόγκωση της μήτρας. Ακολουθούν, συνήθως, εξετάσεις που προσδιορίζουν τη θέση και το μέγεθός τους:

  • Υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών: Παρέχει πληροφορίες για την ακριβή εντόπιση και τη διάμετρό τους.
  • Αξονική τομογραφία ή Μαγνητική τομογραφία: Προσφέρουν λεπτομερή χαρτογράφηση, ιδιαίτερα χρήσιμη σε μεγαλύτερα ή πολλαπλά ινομυώματα.
  • Υστεροσκόπηση: Εισαγωγή ειδικής κάμερας μέσω του κόλπου για λεπτομερή έλεγχο της ενδομητρικής κοιλότητας.

Θεραπευτικές Επιλογές

Η επιλογή θεραπείας εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, το μέγεθος του ινομυώματος και τη μελλοντική επιθυμία τεκνοποίησης. Εάν τα ινομυώματα δεν προκαλούν ενόχληση, μπορεί να προτιμηθεί η παρακολούθησή τους χωρίς άμεση παρέμβαση. Ωστόσο, για πιο ενοχλητικά ή μεγάλα ινομυώματα εφαρμόζονται οι ακόλουθες θεραπευτικές επιλογές:

Φαρμακευτική αγωγή
Στοχεύει στον προσωρινό περιορισμό της ανάπτυξης των ινομυωμάτων, κυρίως μέσω μείωσης των επιπέδων των οιστρογόνων.

Υστεροσκοπική αφαίρεση ινομυωμάτων
Η μέθοδος αυτή βασίζεται στη χρήση κάμερας που εισέρχεται από τον κόλπο για να εξετάσει την κοιλότητα της μήτρας. Τα υποβλεννογόνια ινομυώματα, τα οποία προβάλλουν προς το εσωτερικό της ενδομητρικής κοιλότητας, μπορούν να αφαιρεθούν με μεγάλη ακρίβεια χάρη σε ειδικό εργαλείο. Η τεχνική θεωρείται ιδανική για μητρορραγίες που προκαλούνται από τέτοιου είδους όγκους και παρουσιάζει γρήγορη ανάρρωση, αφού δεν απαιτούνται εξωτερικές τομές.

Ελάχιστα επεμβατική χειρουργική (λαπαροσκόπηση ή ρομποτική χειρουργική)
Ενδείκνυται κυρίως για ενδοτοιχωματικά ή υπορογόνια ινομυώματα. Πραγματοποιείται μέσω μικρών οπών στην κοιλιά, επιτρέποντας την εισαγωγή ειδικής κάμερας και λεπτών χειρουργικών οργάνων. Σε λαπαροσκόπηση ή ρομποτική χειρουργική, ο χειρουργός έχει εξαιρετική ορατότητα και ευελιξία. Αυτή η προσέγγιση μειώνει τον μετεγχειρητικό πόνο, ελαχιστοποιεί την απώλεια αίματος και επιταχύνει την ανάρρωση, διατηρώντας ταυτόχρονα τη μήτρα.

Υστερεκτομή
Περιλαμβάνει την αφαίρεση της μήτρας και συνήθως εφαρμόζεται σε περιπτώσεις πολλαπλών ή μεγάλων ινομυωμάτων, κυρίως όταν δεν υπάρχει ενδιαφέρον για μελλοντική εγκυμοσύνη.

Τα ινομυώματα αποτελούν μια συνηθισμένη, αλλά αντιμετωπίσιμη πάθηση. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή επιλογή μεθόδου είναι καθοριστικές για την αντιμετώπιση τυχόν συμπτωμάτων και τη διασφάλιση της υγείας του αναπαραγωγικού συστήματος.

Ευχαριστούμε θερμά για τις επιστημονικές πληροφορίες τον Μαιευτήρα-Γυναικολόγο, Ενδοσκοπικό Χειρουργό Αναπαραγωγής και Αναπληρωτή Καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Λευκωσίας κ. Στέφανο Χανδακά.