Τα άλματα από τις ιλιγγιώδεις αυξήσεις των τιμών, σε καθημερινό πια επίπεδο, στην επιβολή πλαφόν στα τεμάχια ηλιέλαιου και αλεύρων τα οποία μπορεί να προμηθευτεί κάποιος από το σούπερ μάρκετ, έγιναν πραγματικά μέσα σε ελάχιστο χρόνο, ξαφνιάζοντας και μάλλον και πανικοβάλλοντας το κοινό.
Σήμερα, βρεθήκαμε σε μεγάλο σούπερ μάρκετ γνωστής αλυσίδας στα Βόρεια Προάστια και αυτό που διαπιστώσαμε με τα μάτια μας είναι πως δυστυχώς στην Ελλάδα, οι καταναλωτές έχουν περάσει σε κατάσταση πανικού.
Το συγκεκριμένο σούπερ μάρκετ, όπως και πολλά άλλα στην Αθήνα, έχουν ήδη επιβάλλει πλαφόν, με τους καταναλωτές να μπορούν να προμηθευτούν μέχρι 3 συσκευασίες αραβοσιτέλαιου και ηλιέλαιου 1lt ή 2lt, συνολικά και ανά απόδειξη. Να σημειωθεί εδώ ότι σε κάποιες μάρκες από αυτά τα έλαια η τιμή έχει σκαρφαλώσει στα 4 ευρώ το λίτρο. Πλαφόν υπάρχει και στις συσκευασίες αλεύρων, με τους καταναλωτές να μπορούν να προμηθευτούν μέχρι 3 συσκευασίες (όποιον τύπο αλευριού και αν αφορούν αυτές).
Η εικόνα που έδινε το συγκεκριμένο σούπερ μάρκετ λοιπόν ήταν η εξής: πολύς συνωστισμός, μεγάλες ουρές αλλά και ράφια που είχαν σχεδόν αδειάσει ήδη από τις 12.00, από αλεύρια, ηλιέλαια και αραβοσιτέλαια.
Σχολιάζοντας αυτή την κατάσταση στο Newsbeast ο Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) σημειώνει τα εξής: «Το πλαφόν στις ποσότητες ξεκίνησε ήδη να εφαρμόζεται σε πολλά σούπερ μάρκετ και παντού παρατηρείται η ίδια εικόνα: πανικός. Δυστυχώς, είναι αδικαιολόγητος. Βέβαια, τον πανικό τον βλέπουμε και σε Γερμανία και σε Ιταλία και σε άλλες χώρες, δεν είναι μόνο δικό μας φαινόμενο.
Αυτό που έχω να πω είναι ότι υπάρχει επάρκεια προϊόντων. Μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο όπου είναι η σειρά της επόμενης σοδειάς σιτηρών, δεν θα έχουμε κανένα πρόβλημα, ακόμα και αν οι πολίτες πανικοβληθούν και συνεχίζουν να παίρνουν πολλά τεμάχια από τα ράφια. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει πρόβλημα επάρκειας αλλά ανεφοδιασμού των ραφιών με αυτή την πολύ ξαφνική και ανεξήγητη ζήτηση που παρατηρείται. Ο πανικός δημιουργεί κενά εφοδιασμού. Πρέπει να ξεκαθαριστεί στο κοινό πως το πρόβλημα δεν είναι στην επάρκεια αλλά στις τιμές. Και γι’ αυτό εν μέρει μπαίνουν και τα πλαφόν- για να προλάβουν τις τεχνητές ελλείψεις από προμηθευτές και να αντιμετωπιστούν έγκαιρα τα φαινόμενα αισχροκέρδειας.
Πιο συγκεκριμένα, το πλαφόν στοχεύει σε τρία πράγματα – στην παρακολούθηση των αποθεμάτων, στην κάλυψη της απότομης αύξησης της ζήτησης και στην προστασία του καταναλωτή από αυξήσεις../ πανικού. Πρέπει όμως να υπάρχει αλληλοσεβασμός μεταξύ των καταναλωτών. Ποιός χρειάζεται στα αλήθεια τώρα να αγοράσει ένα…βαρέλι ηλιέλαιο αν δεν είναι ιδιοκτήτης ταβέρνας ή μαγαζιού εστίασης γενικώς;»
Μπορεί να ελεγχθεί στην πράξη το πλαφόν;
-«Και ποιός θα ελέγχει αν κάποιος πάρει περισσότερα από τα επιτρεπόμενα τεμάχια πραγματοποιώντας για παράδειγμα διαδοχικές επισκέψεις σε ένα σούπερ μάρκετ ή κάνοντας επισκέψεις σε πολλά και διαφορετικά καταστήματα;» ρωτήσαμε τον κο Κορκίδη, σε αυτό το σημείο, για να μας απαντήσει απολύτως ρεαλιστικά:
«Κανένας δεν ελέγχει και δεν μπορεί κιόλας να το κάνει. Δεν έχουν δελτία οι καταναλωτές στα χέρια τους για να αγοράζουν, ούτε υπάρχει τρόπος ηλεκτρονικής καταγραφής του τι ψωνίζουν. Επαναλαμβάνω πως τα σούπερ μάρκετ χρειάζονται χρόνο για να ανανεώνουν τα προϊόντα στα ράφια. Αυτό δεν γίνεται αυτόματα. Υποτίθεται ότι το πλαφόν μπαίνει και για λόγους εξυπηρέτησης των καταναλωτών. Αν κάποιος θέλει να στοκάρει μέσα σε μια κατάσταση πανικού αλεύρια ας τα δει στο τέλος να …σκουληκιάζουν στα ράφια της κουζίνας του».
O πρόεδρος του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ) Γιώργος Λεχουρίτης είναι πάντως κάθετα εναντίον του πλαφόν στις ποσότητες που έκανε από σήμερα την εμφάνιση του στα σούπερ μάρκετ. Όπως μας τόνισε ο ίδιος: «Δεν θα αποδώσει αυτό το μέτρο γιατί δεν μπορεί να ελεγχθεί. Πρόκειται για ένα μέτρο που ωθεί την κατάσταση στο αντίθετο αποτέλεσμα και επιβαρύνει την ψυχολογία των καταναλωτών. Η κυβέρνηση εξαγγέλλει μέτρα εκ των υστέρων, αφού εμφανιστεί το πρόβλημα. Δεν προλαβαίνει τις εξελίξεις, την προλαβαίνουν εκείνες».
Τι συμβαίνει με το αλεύρι και τα μακαρόνια στη χώρα μας
Σύμφωνα με τον κο Κορκίδη πάντως, η επόμενη σοδειά των σιτηρών είναι το καλοκαίρι. «Μιλάω για το μαλακό σιτάρι που καλλιεργείται σε ψυχρά κλίματα, σε βόρειες χώρες- Πολωνία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία αλλά και Αμερική και ο Καναδάς» μας λέει ο ίδιος και συνεχίζει: «Δεν αναφέρω την Ουκρανία γιατί από εκεί είναι σαφές ότι τουλάχιστον φέτος δεν μπορούμε να περιμένουμε παραγωγή.
»Εμείς εισάγουμε 900.000 τόνους μαλακό σιτάρι τον χρόνο, από τους οποίους οι 250.000 είναι από την Ουκρανία. Οι υπόλοιποι έρχονται από όλες τις προαναφερθείσες χώρες. Όντως, σε μεγάλο ποσοστό, αυτές οι χώρες αναστέλλουν τώρα τα συμβόλαια που έχουν μαζί μας, επικαλούμενες ανωτέρα βία, θέλουν με δύο λόγια δηλαδή να κρατήσουν αποθέματα για τον εαυτό τους. Σημειώστε όμως πως η Ελλάδα είναι εξαγωγέας σκληρού σίτου, παράγουμε και εμείς δηλαδή σιτηρά. Για την ακρίβεια, παράγουμε περίπου 2 εκ.τόνους σκληρού σίτου ετησίως. Εμείς δίνουμε σκληρό αλεύρι και παίρνουμε μαλακό, άρα με τις παραπάνω χώρες έχουμε συμφωνίες. Ούτε έλλειψη μακαρονιών μπορούμε να δούμε στη χώρα μας. Έχουμε μύλους, βιομηχανίες σιτηρών, φτιάχνουμε ζυμαρικά, ξαναλέω- δεν τίθεται θέμα επάρκειας, αλλά υψηλών τιμών. Αυτό πρέπει να είναι το ενδιαφέρον μας».