Δύο φίλοι που έγιναν συνεργάτες, ένα αυτοάνοσο νόσημα και μια ταινία μικρού μήκους, η Μ.Ι.Α., η οποία στέλνει το δικό της μήνυμα στην Ελλάδα του 2021. Η Μέλισσα-Άννα Σελεβίστα και ο Δημήτρης Χρόνης ένωσαν τις δυνάμεις τους και με «οδηγό» την αγάπη τους για την τέχνη αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά για τη διαφορετικότητα.
Το αυτοάνοσο νόσημα που αντιμετωπίζει η Μέλισσα ήταν η αρχή ώστε να αλλάξει όνομα και να γίνει η «Μυρτώ», η πρωταγωνίστρια της Μ.Ι.Α. Πώς όμως αποφάσισε να μεταφέρει μερικά στοιχεία από τη ζωή της στη μεγάλη οθόνη; «Τα τελευταία χρόνια η στάση μου απέναντι στην αλωπεκία άλλαξε και αποφάσισα να εξωτερικεύσω αυτή την αλλαγή. Η αρχική μου ιδέα ήταν να γίνει ένα ντοκιμαντέρ, μα με προτροπή του Δημήτρη και με πολλή συζήτηση καταλήξαμε στη δημιουργία μιας ταινίας μικρού μήκους με μυθοπλαστικό χαρακτήρα αλλά και βασισμένη σε βιωματικές μου εμπειρίες» απαντά μιλώντας στο Newsbeast.
Η πρωταγωνίστρια της ταινίας Μ.Ι.Α., Μέλισσα-Άννα Σελεβίστα και ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της Δημήτρης Χρόνης γνωρίστηκαν κατά τη διάρκεια του συνεδρίου που παρακολούθησαν στο πλαίσιο του κοινού μεταπτυχιακού τους προγράμματος Ακουστικού Σχεδιασμού και Ψηφιακού Ήχου και η γνωριμία τους λίγο καιρό αργότερα «γέννησε» τη Μ.Ι.Α. την ταινία μικρού μήκους που θα είναι σύντομα διαθέσιμη στο YouTube.
Η Μέλισσα-Άννα Σελεβίστα είναι απόφοιτος του τμήματος Φυσικής Α.Π.Θ. και τελειόφοιτη του μεταπτυχιακού προγράμματος Ακουστικού Σχεδιασμού και Ψηφιακού Ήχου. Από το 2014 έως το 2017 ανήκε στην Ομάδα Κουκλοθεάτρου του δήμου Αγρινίου ενώ τα τελευταία χρόνια έχει παρακολουθήσει διάφορα εργαστήρια παραστατικών τεχνών (θεατρικού παιχνιδιού, αφήγησης, κινηματογράφου). Από το 2016 ανήκει στο τμήμα Ερασιτεχνικού Θεάτρου της Κοινωφελούς Επιχείρησης δήμου Αγρινίου. Ζει στο Αγρίνιο όπου εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας και είναι η πρωταγωνίστρια της ταινίας Μ.Ι.Α.
Ο Δημήτρης Χρόνης είναι διπλωματούχος ηλεκτρολόγος μηχανικός και απόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος Ακουστικού Σχεδιασμού και Ψηφιακού Ήχου. Ασχολείται με τα πολυμέσα, τόσο σε επίπεδο καταγραφής (Cinematography, Audio Field Recording), όσο και σε επίπεδο Post Production (Color Grading, Sound Restoration/ Design). To «Μ.Ι.Α.» είναι η πρώτη ταινία μικρού μήκους σε εξολοκλήρου δικό του σενάριο και σκηνοθεσία.
«Κάποιες στιγμές κλονίστηκα αλλά πλέον νιώθω ένα αίσθημα ανακούφισης»
«Πραγματικά μίλησα, χωρίς μελοδραματισμούς, μέσω των λόγων και των πράξεων της ηρωίδας και αυτό είναι μέρος της μαγείας του κινηματογράφου και του θεάτρου. Υπήρξαν στιγμές συστολής, αγωνιάς και άγχους τόσο κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, όσο και μετά. Ακόμα, κάποιες στιγμές κλονίστηκα για το αν θέλω εν τέλει να το επικοινωνήσω, μα υπήρξαν πολύ περισσότερες στιγμές έντασης, χαράς και ικανοποίησης. Τώρα που κοιτώ πίσω και έπειτα και από την πρώτη κρυάδα της προβολής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Χανίων νιώθω χαρούμενη και με ένα αίσθημα ανακούφισης και απελευθέρωσης» τονίζει η Μέλισσα αναφερόμενη στο πώς ένιωσε παρουσιάζοντας μέσα από την ταινία Μ.Ι.Α. το αυτοάνοσο νόσημά της.
Ο τίτλος «Μ.Ι.Α.», οι αρκετές συζητήσεις και η εξοικείωση
Τι σημαίνει όμως ο τίτλος Μ.Ι.Α.; Πρόκειται όπως εξηγεί ο Δημήτρης για ένα αρτικόλεξο. «Προέκυψε αρχικά τυχαία ως working title από τα αρχικά γράμματα των τριών πρώτων σελίδων του screenplay. Διατηρήθηκε όμως καθώς πάντα μου άρεσαν οι σύντομοι αινιγματικοί τίτλοι σε ταινίες μικρού μήκους. Του έχω αποδώσει τη δική μου ερμηνεία και αυτό προτρέπω να κάνουν και οι θεατές» αναφέρει.
«Πριν εκκινήσω οποιαδήποτε συγγραφική και σκηνοθετική διαδικασία, προηγήθηκαν αρκετές συζητήσεις, στις οποίες σκοπός ήταν η εξοικείωσή μου με τη Μέλισσα, αλλά και με την προσωπική της ιστορία και αλήθεια.
Ακολούθησε μια δημιουργική ανατροφοδότηση και εν τέλει δημιουργήθηκε ο χαρακτήρας της Μυρτώς, η οποία κλήθηκε να πει τη δική της ιστορία, τοποθετημένη σε ένα θεματικό άξονα με αρχή, μέση και (το σημαντικότερο) τέλος» προσθέτει ο Δημήτρης στο Newsbeast.
Το trailer της ταινίας μικρού μήκους Μ.Ι.Α.
– Πώς προέκυψε η συνεργασία σας;
Μέλισσα: Εδώ και αρκετά χρόνια αντιμετωπίζω ένα δερματολογικό αυτοάνοσο νόσημα, την αλωπεκία. Τα τελευταία χρόνια η στάση μου απέναντι σ’ αυτή άλλαξε και αποφάσισα να εξωτερικεύσω αυτή την αλλαγή τόσο για εμένα, όσο και για τους άλλους. Έπειτα από τη γνωριμία μου με τον Δημήτρη Χρόνη σε ένα συνέδριο ακουστικής, όντας αμφότεροι στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα Ακουστικού Σχεδιασμού του ελληνικού ανοικτού πανεπιστημίου, μοιράστηκα τις σκέψεις μου μαζί του. Η αρχική μου ιδέα ήταν να γίνει ένα ντοκιμαντέρ, μα με προτροπή του Δημήτρη και με πολλή συζήτηση καταλήξαμε στη δημιουργία μιας ταινίας μικρού μήκους με μυθοπλαστικό χαρακτήρα αλλά και βασισμένη σε βιωματικές μου εμπειρίες.
Δημήτρης: Η γνωριμία μου με τη Μέλισσα ήταν από τα γεγονότα στη ζωή μου που δεν θα μπορούσα σε καμία περίπτωση να χαρακτηρίσω ως τυχαία. Η τάση και η διάθεσή της για έκφραση μου έγινε φανερή τόσο από λιγότερο προφανή στοιχεία (η ζωγραφική της στο μπλοκ σημειώσεων κατά το διάλειμμα του συνεδρίου), όσο και από την ενδιαφέρουσα συζήτηση που ακολούθησε. Θεώρησα εξαρχής πως η λεπτή αλλά και πολυσύνθετη φύση του ζητήματος που ήθελε να εξωτερικεύσει θα επωφελούνταν από την ποικιλία εκφραστικών μέσων που μόνο η κινηματογραφία μπορεί να παρέχει, ως η έβδομη τέχνη που συνενώνει όλες τις υπόλοιπες.
– Πώς θα περιγράφατε με λίγες λέξεις τη Μυρτώ και ποια είναι τα κοινά της χαρακτηριστικά με τη Μέλισσα;
Μέλισσα: Η Μυρτώ ζει υπό την πίεση ενός πλαισίου και παρουσιάζεται με συναισθηματικές αντιθέσεις. Κάποια γεγονότα την ταρακουνούν και την προετοιμάζουν έτσι ώστε να βγάλει την αποφασιστική πλευρά της, να αποφασίσει τι θέλει, να ξεπεράσει τα όρια που αυτή έθεσε στον εαυτό της και να απελευθερωθεί. Η ιδιαιτερότητα μου, χωρίς να το συνειδητοποιώ, με έκανε να αντιδρώ διαφορετικά ανάλογα τις περιστάσεις ή τις αντιδράσεις των άλλων. Σε κάποιο βαθμό θεωρώ ότι και η δική μου πορεία αντικατοπτρίζει -σε ένα σαφώς μεγαλύτερο χρονικό βάθος- τις αλλαγές που βίωσα και η ίδια. Η αποφασιστικότητα της Μυρτώς είναι ένα κοινό μας γνώρισμα, αν και θα έλεγα ότι σε κάποιο σημείο με ξεπέρασε… εν τέλει!
Δημήτρης: Η Μυρτώ καθορίζεται και αναλύεται μέσω μιας σειράς γεγονότων και εμπειριών που της συμβαίνουν, κατά ένα φαινομενικά «λογικό» τρόπο, μια σχέση αιτίου/αποτελέσματος, συνυφασμένη με την ασθένειά της και τις προεκτάσεις της. Είναι μέσω των ενεργειών και επιλογών της στα παραπάνω που ρίχνεται φως στον χαρακτήρα της. Η Μυρτώ εμφανίζεται διστακτική, ευαίσθητη, αλλά και αποφασιστική και ηρωική. Κάποια από τα στοιχεία αυτά θα έλεγα πως τα έχω διακρίνει και στη Μέλισσα.
– Η τέχνη είναι ένα είδος θεραπείας;
Μέλισσα: ΦΥΣΙΚΑ! Η τέχνη θεωρητικά, δεν αποτελεί μια από τις βασικές ανάγκες αλλά χωρίς αυτή, σε όλες τις μορφές της ,ο άνθρωπος δεν θα ζούσε, απλά θα επιβίωνε. Σε περιόδους πολέμου, κοινωνικών αναταραχών αλλά και στην εποχή του κορονοϊού, η τέχνη ανθίζει, είναι η σανίδα αλλά και το εφαλτήριο! Στη δική μου περίπτωση η διαδικασία της ταινίας μέχρι τώρα έχει δράσει πλήρως δραματοθεραπευτικά. Αν και από την αρχή βρισκόμουν σε ένα επίπεδο αυτογνωσίας όσον αφορά την αλωπεκία, υπήρχαν και άλλα βήματα συνειδητοποίησης και απελευθέρωσης που τα έζησα μέσω της ταινίας ,μέσω της τέχνης. Η τέχνη μας δείχνει ότι δεν υπάρχουν όρια.
Δημήτρης: Αναμφίβολα. Αρχικά, μπορώ να πω πως η τέχνη αρχικά με δοκιμάζει, καθώς με βάζει στη διαδικασία να θέσω νέους στόχους (εν προκειμένω η πρώτη μου απόπειρα συγγραφής σεναρίου και σκηνοθεσίας του), αλλά και να αναμετρηθώ και με δικούς μου εσωτερικούς δαίμονες. Ταυτόχρονα όμως επιβραβεύει και θεραπεύει, καθώς είναι μια μορφή ελεύθερης έκφρασης, εκτόνωσης και απελευθέρωσης. Δίνει, είτε είσαι «καταναλωτής» της, είτε δημιουργός, μια (πιο απαραίτητη από ποτέ) ανάσα απόδρασης (escapism).
– Η κοινωνίας μας είναι ευαισθητοποιημένη στις ιδιαιτερότητες των ανθρώπων; Είναι τελικά δύσκολο να αποδεχτούμε τη διαφορετικότητα ακόμη κι αν βρισκόμαστε στο 2021;
Μέλισσα: Θεωρώ ότι η ελληνική κοινωνία δεν είναι πλήρως ευαισθητοποιημένη, αν και σαφώς έχουν αλλάξει πολλά σε σχέση με το παρελθόν. Παρόλο που είμαστε στον αιώνα της πληροφόρησης υπάρχει ακόμα άγνοια, αρκετά ταμπού, περιθωριοποίηση και κάποιες φορές επίθεση. Πιστεύω ότι η επί της ουσίας αποδοχή οποιασδήποτε ιδιαιτερότητας είναι πράγματι δύσκολη μα όχι ακατόρθωτη. Η γνώση των ιδιαιτεροτήτων, καλούμενες απλά με το όνομα τους θεωρώ ότι είναι αυτό που μπορούμε να κάνουμε όλοι. Ούτως η άλλως με τον ένα η τον άλλο τρόπο εν δυνάμει όλοι μας είμαστε ιδιαίτεροι, αλλά όλοι με τις ίδιες ανάγκες.
Δημήτρης: Με κάθε ειλικρίνεια, θεωρώ πως όχι, παρά τα όποια βήματα προς τη θετική κατεύθυνση που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Θα έλεγα μάλιστα πως υπάρχει και ένας υπερβάλλων ζήλος και από τις δύο πλευρές (οι οποίες είναι αποτέλεσμα μιας γενικότερης και ανεπιθύμητης πόλωσης). Οι αγκυλώσεις και τα στερεότυπα δεκαετιών (αν όχι αιώνων), αντιμετωπίζονται με ανοιχτό μυαλό και κατανόηση, ως αποτέλεσμα παιδείας, και όχι νέες μορφές φανατισμού. Κοινώς, δεν πολεμάς τον πάγο με τη φωτιά…
– Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε με την Μ.Ι.Α.;
Μέλισσα: Πιστεύω ότι η μαγεία της τέχνης έγκειται στο ότι ο καθένας που γίνεται μέτοχος της, μπορεί να πάρει το μήνυμα που τον εκφράζει ,βάση της κατάστασης του, των βιωμάτων και των εμπειριών του. Θα θέλαμε με τη Μ.Ι.Α να συμβάλουμε στο να σπάσουν κάποια ταμπού. Η κοινωνία αλλά και ο ίδιο μας ο εαυτός θέτει ψεύτικα όρια που μας εμποδίζουν να ζούμε συνειδητά. Η Μυρτώ άλλαξε στάση και αυτό είναι κάτι αισιόδοξο που μπορεί να γίνει έναυσμα για ατομική αλλά και συλλογική καθημερινή κινητοποίηση. Τέλος θέλω να πω ότι η «δικτατορία» της εξωτερικής εμφάνισης είναι κάτι που, όσο και να έχει γίνει λόγος, υπάρχει και θα θέλαμε να δείξουμε ότι η ομορφιά που αντανακλούμε πηγάζει από μέσα μας και όχι από τα προβαλλόμενα στερεότυπα.
Δημήτρης: Το βασικό στοιχείο που θεωρώ πως διαφοροποιεί την ταινία μας από άλλες που πραγματεύονται θέματα διαφορετικότητας, είναι πως βλέπουμε το ζήτημα από μια ατομική και θετικώς «εγωιστική» πλευρά:
Εμείς οι ίδιοι οφείλουμε να κατανοήσουμε, να αποδεχτούμε και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας και τις ιδιαιτερότητές μας. Η εικόνα που οι άλλοι έχουν για εμάς είναι αποκλειστικά και μόνο αποτέλεσμα αυτού.
– Κάποια στιγμή που δεν θα ξεχάσετε από τα γυρίσματα;
Μέλισσα: Βασικά δεν θα ξεχάσω όλες τις στιγμές, την καθεμιά για τον δικό της ξεχωριστό λόγο. Θυμάμαι στη σκηνή του flashback υπήρξε πολύ γέλιο αλλά από την άλλη δεν θα ξεχάσω εκείνη την ημέρα που πήγα για καφέ χωρίς κάλυψη και αν τώρα μου φαντάζει απλό, τότε όχι. Φυσικά η στιγμή του φινάλε είναι κάτι που θα με συντροφεύει συνέχεια, ως η ημέρα πριν το lockdown μα και ως αίσθηση της πλήρους απελευθέρωσης.
Δημήτρης: Η στιγμή η οποία θα μου μείνει για πάντα αξέχαστη είναι αυτή από τα γυρίσματα της τελευταίας σκηνής. Τόσο λόγω ιδιαίτερων και μη ελεγχόμενων συνθηκών (παραδείγματος χάρη παρουσία πλήθους κόσμου στα γυρίσματα), όσο και της ίδιας της φύσεως της σκηνής, ήταν η στιγμή που η Μέλισσα και η Μυρτώ ήρθαν πιο κοντά από ποτέ, όντας τόσο διαφορετικές, αλλά και τόσο όμοιες, ώσπου να επέλθει η κάθαρση.
– Το ταξίδι της ταινίας σας έχει ξεκινήσει. Πώς θα θέλατε να συνεχιστεί;
Μέλισσα: Ένα μοναδικό ταξίδι ξεκίνησε ήδη από την πρώτη συζήτηση με τον Δημήτρη και συνεχίζεται. Τον ευχαριστώ πολύ για όλα, για τη συνεργασία και για το υπέροχο για μένα αποτέλεσμα, αλλά και όλα τα άτομα ξεχωριστά (την Κατερίνα, το Γιώργο, την Κατερίνα, το Βασίλη, τη Γκέλυ, τη Μαριλένα,τη Δήμητρα,το Νίκο) που συνέβαλαν εθελοντικά σ’ αυτό το εγχείρημα και προσέγγισαν το θέμα όπως του αρμόζει. Το Μ.Ι.Α ήδη έχει προβληθεί στο Φεστιβάλ του Νόβισαντ στη Σερβία, σε θεματικό φεστιβάλ στο Toronto αναφερόμενο σε γυναικεία θεματολογία, αλλά και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Χανίων, όπου είχαμε τη χαρά να παραβρεθούμε. Στόχος μας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού και θα θέλαμε να γίνουν όσο το δυνατόν πιο πολλές προβολές της ταινίας και σε άλλες πόλεις και σε συνεργασία με αρμόδιους φορείς.
Δημήτρης: Θα ήθελα με τη σειρά μου να ευχαριστήσω όλους τους συντελεστές της ταινίας για την πολύτιμη συμβολή τους στη δύσκολη αυτή προσπάθεια. Είμαστε ανοιχτοί σε προτάσεις για προβολή της ταινίας, τόσο δια ζώσης όσο και διαδικτυακά, από φορείς και μέσα που θα τιμούν το βασικό μήνυμα και σκοπό της. Η ταινία θα είναι διαθέσιμη σύντομα στο διαδίκτυο, μέσω του προσωπικού μου καναλιού στο YouTube με τίτλο «Animus Mentis Productions».
- Τις φωτογραφίες παραχώρησαν στο Newsbeast η Μέλισσα-Άννα Σελεβίστα και ο Δημήτρης Χρόνης