Μέσω κοινής τους δήλωσης, 65 οργανώσεις τονίζουν πως τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει επειγόντως «να φροντίσουν για τη μετεγκατάσταση των ασυνόδευτων παιδιών από τα ελληνικά νησιά σε ασφαλείς συνθήκες στην επικράτειά τους, λαμβάνοντας υπόψη το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών».

Οι οργανώσεις προειδοποιούν για εκτεταμένες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των παιδιών και απειλές για την υγεία και την ασφάλειά τους στα hotspots των ελληνικών νησιών. Η ανάληψη δράσης καθίσταται αναγκαία και επείγουσα υπό το πρίσμα της αυξανόμενης βίας στη Λέσβο και καθώς οι αυξανόμενες ροές προς τα νησιά θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε επιδείνωση των επικίνδυνων συνθηκών στα κέντρα.

Περισσότερα από 1.800 ασυνόδευτα παιδιά αγωνίζονται να επιβιώσουν στα ελληνικά νησιά, σύμφωνα με τις οργανώσεις. Στερούνται των θεμελιωδών δικαιωμάτων τους, όπως είναι η πρόσβαση σε στέγη, νερό, φαγητό, ιατρική και ψυχολογική φροντίδα, καθώς και εκπαίδευση. Εκτίθενται σε απάνθρωπες και ανεπαρκείς συνθήκες διαβίωσης.

Πολλά παιδιά δεν μπορούν να εξασφαλίσουν μια θέση σε δομές για ασυνόδευτα ανήλικα, εξαιτίας της έλλειψης χώρου, και αναγκάζονται να ζουν σε ανθυγιεινές και επικίνδυνες συνθήκες, να κοιμούνται πολλές φορές στο δρόμο ή στην ύπαιθρο, όπως επισημαίνεται.

Παρόλο που, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, θα έπρεπε να υπάρχουν επίτροποι για αυτά τα παιδιά, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, επιδεινώνοντας την κατάσταση ακόμη περισσότερο. Ταυτόχρονα, το πρόγραμμα επιτροπείας που έτρεχε η οργάνωση METAdrasi, διεκόπη το 2019, επειδή τελείωσε η χρηματοδότηση.

«Εκατοντάδες παιδιά βρίσκονται εγκλωβισμένα σε ένα επικίνδυνο, μετέωρο στάδιο», αναφέρει στην ανακοίνωση ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, υπεύθυνος Συνηγορίας, Πολιτικής και Έρευνας στο SolidarityNow, όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων.

«Ένα παιδί κάτω των 15 ετών χρειάζεται τη συγκατάθεση επιτρόπου για να έχει πρόσβαση σε νομική υποστήριξη. Όμως, πολλά παιδιά δεν έχουν επίτροπο, και δεν έχουν τρόπο να αποκτήσουν πρόσβαση στη βοήθεια που χρειάζονται. Πολλά από τα παιδιά είναι εγκλωβισμένα σε τρομακτικές συνθήκες, χωρίς να είναι σε θέση να καταθέσουν αίτηση επανένωσης με την οικογένειά τους σε άλλες χώρες», προστίθεται σχετικά.

Ψυχολόγοι, που δουλεύουν με ασυνόδευτα παιδιά στη Λέσβο, λένε σε συνεντεύξεις τους πως ένας αυξανόμενος αριθμός παιδιών καταφεύγουν στον αυτοτραυματισμό ή την απόπειρα αυτοκτονίας. Τα ασυνόδευτα παιδιά αναφέρουν στις σχετικές έρευνες ότι υποφέρουν από αϋπνία, κατάθλιψη, επίμονους πονοκεφάλους και έντονο άγχος.

Οι καθυστερήσεις στη διαδικασία καταγραφής και η έλλειψη εκπροσώπησης και νομικής υποστήριξης για ασυνόδευτα παιδιά στα hotspots, υποδαυλίζουν την ικανότητά τους να επανενωθούν με μέλη της οικογένειάς τους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το τρίμηνο περιθώριο για την κατάθεση του αιτήματος οικογενειακής επανένωσης, συχνά εκπίπτει διότι δεν αναγνωρίζονται τα ασυνόδευτα παιδιά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Οι οργανώσεις συμφωνούν ότι τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να λάβουν υπόψη τους την έκτακτη ανθρωπιστική ανάγκη στα ελληνικά νησιά, σε ό,τι αφορά την προθεσμία για την υποβολή αίτησης οικογενειακής επανένωσης.

Τα παιδιά που χάνουν την προθεσμία, πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη ρήτρα της συνθήκης του «Δουβλίνο ΙΙΙ», που ξεκαθαρίζει ποιο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι υπεύθυνο για την εξέταση της αίτησης για άσυλο.