Οστά τα οποία όπως αποδείχτηκε ανήκουν σε γυναίκα εντοπίστηκαν κάτω από το μαρμάρινο δάπεδο του βυζαντινού ναού του Αγίου Αθανασίου στο Άγιο Όρος κατά την αναστήλωση της εκκλησίας. Έχοντας απορία για την προέλευσή τους, η Ιερά Μονή Παντοκράτορος, που ανήκει ο ναός του Αγίου Αθανασίου, ζήτησε τη χρονολόγηση των ευρημάτων με τη μέθοδο του ραδιενεργού άνθρακα.
Η ανθρωπολόγος Λόρα Ουίν Αντίκα, η οποία εξέτασε τα ευρήματα, ένιωσε έκπληξη, όπως είπε. «Κάποια οστά ήταν τόσο μικρά και ντελικάτα, που σίγουρα δεν ανήκαν σε ανδρικό σώμα. Ανάμεσά τους ένας πήχης, ένα οστό κνήμης και ένα ιερό οστό, που διέφεραν στη μορφολογία τους. Κάποια ανήκαν σαφώς σε άνδρες. Όμως τα τρία αυτά οστά είχαν μεγέθη που ταίριαζαν αποκλειστικά σε γυναίκα. Ήταν εμφανώς διαφορετικά σε μέγεθος», εξηγεί η ερευνήτρια.
Τα οστά, όπως αναφέρει σε σχετικό της ρεπορτάζ η εφημερίδα «Καθημερινή», είχαν μεταφερθεί προφανώς στον τόπο που εντοπίστηκαν, από τους αρχικούς τους τάφους, με πολύ μεγάλη φροντίδα.
Πρώτη φορά
Ο αρχιτέκτων που ανέλαβε την ανακαίνιση του βυζαντινού ναού και εντόπισε πρώτος τα οστά, Φαίδων Χατζηαντωνίου, τόνισε ότι «αν επαληθευτεί ότι τα οστά ανήκουν σε γυναίκα, θα είναι η πρώτη φορά που θα μάθουμε ότι μια γυναίκα ενταφιάστηκε στο Άγιο Όρος. Κάποιες φορές, κατά τις επιθέσεις πειρατών ή άλλων εισβολέων, οι μοναχοί άνοιγαν τις θύρες σε γυναίκες. Όμως αυτό είναι εξαιρετικά σπάνιο». «Υπάρχει ένας θρύλος για κάποιον βασιλέα της Σερβίας που υποτίθεται ότι έφερε τη γυναίκα του στο Άγιο Όρος. Όμως διαρκώς την κουβαλούσαν και δεν της επιτράπηκε να πατήσει τα πόδια της σε αθωνικό έδαφος. Σε όλες τις αίθουσες των μοναστηριών είχαν τοποθετηθεί χαλιά ώστε να μην αγγίξει το έδαφος», λέει, και συνεχίζει επισημαίνοντας ότι επί 40 χρόνια εργάζεται στο Άγιο Όρος και ουδέποτε συνάντησε κάτι τέτοιο.
«Πρόκειται για την πρώτη φορά που είδα οστά θαμμένα κάτω από το δάπεδο ναού και αμέσως κάλεσα τη Λόρα. Πιστεύω ότι αν αυτοί οι άνθρωποι δεν ήταν σημαντικοί για το μοναστήρι, δεν θα βρίσκονταν εδώ» πρόσθεσε.
Όπως επισημαίνει η Λόρα Ουίν Αντίκα, τουλάχιστον επτά άτομα είχαν ταφεί στο σημείο. Δεν βρέθηκαν κρανία, αλλά επτά σιαγόνες. «Αυτές οι ταφές, μετά τη μεταφορά των οστών από άλλο σημείο, είναι δύσκολες να αποκρυπτογραφηθούν γιατί πολλές πληροφορίες έχουν χαθεί. Είναι, όμως, βέβαιο ότι αυτοί οι άνθρωποι ήταν σημαντικοί για να ενταφιαστούν κάτω από τα δάπεδα του ναού».
Παραμένει άγνωστο πού ήταν οι αρχικοί τους τάφοι, αλλά όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, η μεταφορά τους έγινε με μεγάλη προσοχή, καθώς είχαν μεταφερθεί και πολύ μικρά οστά, που θα μπορούσαν να έχουν χαθεί.
Τα οστά μεταφέρθηκαν στο ερευνητικό κέντρου του «Δημόκριτου» και θα παραμείνουν εκεί μέχρι τη χρονολόγησή τους, μια διαδικασία που θα χρειαστεί περίπου τρεις μήνες, χωρίς να αποκλείεται ότι θα πραγματοποιηθούν και εξετάσεις DNA για να επιβεβαιωθεί ότι μεταξύ των ενταφιασμένων βρίσκεται και μία γυναίκα.
Διαβάστε ολόκληρο το ρεπορτάζ στην εφημερίδα «Καθημερινή» που κυκλοφορεί