Σταθερές τροχιές για την εμπορική, παραγωγική και τουριστική ανάπτυξη, αλλά και για τη θωράκιση της διαχρονικής ιστορικής ταυτότητας της πόλης, θέτει το έργο ολοκλήρωσης του Μετρό της Θεσσαλονίκης, όπως ανέφεραν σήμερα οι εκπρόσωποι όλων των εμπλεκόμενων φορέων, σε ημερίδα ενημέρωσης του κοινού για τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία έχουν αποκαλυφθεί στους σταθμούς του Μετρό, αλλά και για την πορεία των κατασκευαστικών εργασιών.
«Η πορεία των εργασιών και η ολοκλήρωση του μετρό της Θεσσαλονίκης είναι η απόδειξη πως τα έργα υποδομών και ο πολιτισμός, η προστασία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, μπορούν να πάνε μαζί, μπορούν να συμβάλουν στο να γίνει η Θεσσαλονίκη όχι μόνο το εμπορικό κέντρο των συνδυασμένων μεταφορών, της παραγωγής και του εμπορίου, αλλά και το πολιτιστικό -αν θέλουμε να ξεπεράσουμε και άλλα προβλήματα που απασχολούν και τη χώρα και τα Βαλκάνια, ειδικά τον τελευταίο καιρό» τόνισε χαρακτηριστικά στην ομιλία του, στη διάρκεια της ημερίδας, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σπίρτζης. Ο υπουργός ήταν ομιλητής στην η μερίδα με θέμα «Και Αρχαία και Μετρό», που συνδιοργάνωσαν η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης και η Αττικό Μετρό Α. Ε στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Αρχαίας Αγοράς.
Για μια «σημαντική μέρα, η οποία καταδεικνύει τη δύναμη της συνεργασίας του κατασκευαστικού φορέα, του δήμου της πόλης και της εφορείας αρχαιοτήτων» έκανε λόγο η υπουργός Πολιτισμού, Λυδία Κονιόρδου, δίνοντας έμφαση στο όφελος για τους πολίτες και επισκέπτες της πόλης, οι οποίοι με την ολοκλήρωση του έργου θα έχουν την ευκαιρία να συνυπάρχουν στην καθημερινότητα τους με τα μνημεία.
«Ο πολιτισμός» τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Κονιόρδου, κάνοντας αναφορές σε εμβληματικά κείμενα του λόγιου των αρχών του προηγούμενου αιώνα Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, περί των εννοιών του «χρήσιμου και του χρηστικού», δεν προορίζεται «για τη διακόσμηση της ύπαρξης μας, αλλά είναι η απαραίτητη πυξίδα με τη βοήθεια της οποίας θα χαράξουμε τον κόσμο που θέλουμε να κατοικήσουμε, είναι το μέσο που θα δώσει ποιότητα και βάθος στην καθημερινότητα μας σε ένα σταυροδρόμι μεγάλων επιλογών που οφείλουμε να κάνουμε σαν πολίτες».
«Τα μνημεία είναι ισχυρά στοιχεία του δημόσιου χώρου –τοπόσημα που θωρακίζουν την ταυτότητα μιας χώρας- και η προστασία τους αποτελεί συνταγματική υποχρέωση» υπογράμμισε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού, αρχαιολόγος και ανασκαφέας και η ίδια, Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, υπογραμμίζοντας πως «με την ολοκλήρωση των εργασιών του μετρό η Θεσσαλονίκη θα μετατραπεί σε ανοιχτό μουσείο και οι συρμοί του μετρό θα πατούν πλέον σε σταθερές τροχιές που συνδέουν το παρελθόν της πόλης και της περιοχής με το μέλλον της».
Σύμφωνα με το αθηναϊκό Πρακτορείο, για δικαίωση του Δήμου Θεσσαλονίκης στους μακροχρόνιους αγώνες του για τη διάσωση των μνημειακών στοιχείων στο σταθμό Βενιζέλου και την in situ παραμονή τους , για τη μετατροπή της πόλης σε ανοιχτό μουσείο και τοπόσημο που θα δώσει υπεραξία στην πόλη έκανε λόγο και η αντιδήμαρχος πολιτισμού, Ελλη Χρυσίδου, που εκπροσώπησε στην ημερίδα τον απόντα λόγω ασθενείας δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη.
Για την πολιτική της συνεργασίας των εμπλεκόμενων φορέων τα τελευταία δυο χρόνια – μια πολιτική που όπως τόνισε χαρακτηριστικά «ξαναέβαλε το μετρό στις ράγες του», έκανε λόγο ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Α.Ε, Γιάννης Μυλόπουλος, ενώ στην αρχή της ομιλίας του δεν απέφυγε να κάνει αναφορές στην έναρξη του έργου, τη διακοπή του στα 2014, τις παθογένειες των συνεργασιών, το «ανιστόρητο, διχαστικό και ταπεινωτικό δίλημμα ή αρχαία ή μετρό» που είχε τεθεί. Πρόσθεσε ότι «ήταν οι ιδεοληψίες και όχι τα αρχαία που καθυστέρησαν την πορεία των εργασιών».
Σύμφωνα με τον κ. Μυλόπουλο η Αττικό Μετρό Α.Ε. αναγορεύθηκε πρωταθλήτρια το 2017 στην απορροφητικότητα των αντίστοιχων πόρων, ενώ η πρόοδος του έργου έχει ως εξής: το μήκος της βασικής γραμμής του μετρό είναι 9,6 χιλιόμετρα. Οι σταθμοί της είναι 13. Με το μετρό προβλέπεται να διακινούνται 250.000 επιβάτες καθημερινά. Σήμερα έχει ολοκληρωθεί το 100% των δίδυμων σηράγγων, το 95% των αρχαιολογικών εργασιών, το 84% των έργων πολιτικού μηχανικού, το 45% των αρχιτεκτονικών εργασιών και το 7% των έργων Η/Μ.
Το συνολικό εκτελεσθέν ποσοστό της βασικής γραμμής ανέρχεται σε 60%, έναντι 40% τον Μάρτιο του 2016, ενω στο τέλος του 2018 θα ξεκινήσει η προμήθεια των συρμών που θα εγκατασταθούν στο αμαξοστάσιο, το οποίο επίσης στον ίδιο χρόνο θα έχει ολοκληρωθεί. Το αμαξοστάσιο, ένα τεράστιο σύμπλεγμα κτιρίων με δομημένη επιφάνεια 120.000 τετραγωνικών μέτρων, έχει ολοκληρωθεί κατασκευαστικά κατά σχεδόν 95%. Παράλληλα:
-Το 2019 θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των σταθμών και η προμήθεια και εγκατάσταση του εξοπλισμού και του τροχαίου υλικού και θα ξεκινήσουν οι δοκιμαστικές λειτουργίες των συρμών που θα κρατήσουν περίπου έναν χρόνο.
– Το Νοέμβριο του 2020 θα παραδοθεί σε εμπορική λειτουργία το τμήμα της βασικής γραμμής από τη Ν. Ελβετία μέχρι το Σιντριβάνι και αρχές του 2021 θα παραδοθεί και η επέκταση προς Καλαμαριά, ενώνοντας τη Μίκρα με το Σιντριβάνι, ώστε να συνδεθεί με μέσον σταθερής τροχιάς η Ανατολική Θεσσαλονίκη με το κέντρο της πόλης.
– Τέλη 2021 με αρχές 2022 θα ολοκληρωθούν οι δύο ταλαιπωρημένοι αλλά και καινοτόμοι σταθμοί της Βενιζέλου και της Αγίας Σοφίας
– Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται και η επέκταση της γραμμής προς Καλαμαριά, η οποία ξεκίνησε τον Ιούνιο του 2013 και συνεχίζει να εκτελείται με εξαιρετικά ικανοποιητικούς ρυθμούς.
– Εντός του 2018 θα ξεκινήσουν οι πρόδρομες εργασίες, οι οποίες είναι οι μετακινήσεις των δικτύων κοινής ωφέλειας, προκειμένου να απελευθερωθεί ο χώρος και να ξεκινήσουν οι εκσκαφές του κανονικού έργου. Για τον σκοπό αυτό (και εξαιτίας της τεράστιας απορροφητικότητας των κονδυλίων του ΕΣΠΑ το έτος 2017), υπάρχει ήδη εξασφαλισμένη χρηματοδότηση ποσού των 30.000.000 ευρώ.
Παράλληλα, έχει δρομολογηθεί και η γραμμή προς το αεροδρόμιο «Μακεδονία», η οποία αυτή τη στιγμή μελετάται και εξετάζεται η πιθανότητα να είναι υπέργεια, μια «ελαφριά» λύση δηλαδή, προκειμένου να εξασφαλίσει μικρότερο κόστος και συντομότερη διάρκεια κατασκευής, αφού θα αποφευχθούν η διάνοιξη υπογείων σηράγγων, οι υπόγειοι σταθμοί και οι απαλλοτριώσεις.
Ιστορική αναδρομή τελος στην «θρυλική» ιστορία του μετρό της Θεσσαλονίκης που ξεκίνησε ως… ανέκδοτο στα τέλη της δεκαετίας του 80 με μια επιμήκη ορθογώνια τομή στο ύψος της Εγνατίας οδού και με χρηματοδότηση του ραδιοτηλεοπτικού σταθμού του δήμου της πόλης μέχρι το 2006 της έναρξης των εργασιών , τις πολυετείς αρχαιολογικές έρευνες , τις διαφωνίες και τους αγώνες των αρχαιολόγων για τη διάσωση των μνημείων της αδιάλειπτης ιστορικής διαδρομής της πόλης, έκανε η έφορος αρχαιοτήτων πόλης Θεσσαλονίκης κ.Τζένη Βελένη.
Σύμφωνα με την κ. Βελένη τα κινητά ευρήματα που προέκυψαν από τις ανασκαφές στους σταθμούς του μετρό στη διάρκεια της δωδεκαετίας των εργασιών ξεπερνούν τις 300.000 (ενώ 50.000 από αυτά είναι αρχαία νομίσματα). Στο σύνολο τους έχουν καθαρισθεί και συντηρηθεί, ενώ φυλάσσονται και θα αποτελέσουν αντικείμενα ενδελεχούς μελέτης και δημοσιεύσεων , βελτιώνονας τη γνώση όλων (ειδικών και μη) για την αδιάλειπτη πολεοδομική , ιστορική και κοινωνιολογική οργάνωση της πόλης στους 23 και πλέον αιώνες από τη γέννηση της.
Σύμφωνα με τους ομιλητές, για τα μέσα του ερχόμενου Απριλίου σχεδιάζεται η έκθεση μέρους των κινητών αρχαιολογικών ευρημάτων σε δυο ολοκληρωμένους σταθμούς του μετρό (πιθανότατα σ αυτούς του Πανεπιστημίου και Παπάφη) και η παράλληλη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων για την ενημέρωση και ψυχαγωγία του κοινού. Προς αναζήτηση εξάλλου χώρου για τη στέγαση του μουσείου του μετρό βρίσκονται οι εμπλεκόμενοι φορείς.
Η ημερίδα με τον εμβληματικό τίτλο «Και αρχαία και μετρό» συνεχίστηκε με ανακοινώσεις των αρχαιολόγων -ανασκαφέων των σταθμών του μετρό και τα ήδη γνωστά κινητά εντυπωσιακά ευρήματα τους (τα προκασσάνδρεια πολίσματα και νεκροταφεία , νομίσματα, έξι χρυσά στεφάνια, γυάλινα, χάλκινα, πήλινα αντικείμενα – μάρτυρες της διαχρονίας της πόλης απο τον 3ο π.Χ αιώνα μέχρι και την πυρκαγιά του 1917- αναλύσεις για την Decumanus Maximus , τις βυζαντινές αγορές που αναδεικνύουν τη διαχρονία της κατοίκησης και ανάπτυξη της πόλης).
