Την εικόνα μιας Ελλάδας που έχει προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις, που η οικονομία της παρουσιάζει ανοδική πορεία και η κυβέρνησή της στέλνει καθαρά μηνύματα υπέρ της προσέλκυσης επενδύσεων, έδωσε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζέφρι Πάιατ, τονίζοντας ωστόσο, ότι η χώρα μένει ακόμη να υπερπηδήσει το εμπόδιο της αβεβαιότητας.
Ο Αμερικανός πρέσβης υπογράμμισε ότι η Ελλάδα παραμένει στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ σε μια δύσκολη περιοχή, που περικλείεται από τη Β. Αφρική, την Αν. Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα – και ότι η χώρα του στοιχηματίζει σθεναρά στην οικονομική ισχυροποίηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. «Η διμερής συμμαχία είναι πολύ σημαντική, είναι δοκιμασμένη στο χρόνο, θα είναι σημαντική για το μέλλον της Ευρώπης και η Ευρώπη είναι σημαντική για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ», σημείωσε.
Ο κ. Πάιατ εξέφρασε επίσης την πεποίθηση, ότι η προεδρική αλλαγή και η άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, δεν θα διαταράξει την γενική εξωτερική πολιτική της χώρας του και δεν θα μειώσει τον ρόλο των διατλαντικών σχέσεων. Στη μακρόχρονη ιστορία της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, παρατηρείται «συνέχεια» ακόμη και στις περιπτώσεις που έχει προαναγγελθεί «ασυνέχεια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε σχέση με την επίσκεψη Ομπάμα στην Αθήνα, στην οποία επεφύλαξε πολλές αναφορές, ο κ. Πάιατ χαρακτήρισε «πολύ θετικό» το ότι η επίσκεψη αυτή συζητήθηκε ευρέως στη συνέχεια, τόσο κατά τη συνάντηση του Μπαράκ Ομπάμα με τον Ντ. Τραμπ, όσο και στις επικοινωνίες που είχε ο Αμερικανός Πρόεδρος με τους ξένους ηγέτες.
Στην πρώτη γραμμή του διμερούς ενδιαφέροντος, ο κ. Πάιατ έθεσε την οικονομία, την περιφερειακή ασφάλεια, τη σταθερότητα και το μεταναστευτικό. Αναφερόμενος στην οικονομία ως υπ’ αριθμόν 1 θέμα, είπε ότι οι ΗΠΑ προσβλέπουν ιδιαίτερα στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, και τόνισε ότι έχει γίνει μεγάλη πρόοδος, αν και έχει ακόμη πολλή δουλειά να γίνει. Ο Αμερικανός πρέσβης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάπτυξη των startups στην Ελλάδα, λέγοντας ότι «θέλουμε να βοηθήσουμε την Ελλάδα με εργαλεία που διαθέτουμε στον τομέα» και τόνισε ότι η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί από τη συνεργασία με το Ισραήλ στην τεχνογνωσία αυτή. Χαρακτήρισε δε, «καλό νέο», το γεγονός ότι αρκετοί νέοι στην Ελλάδα εμπλέκονται σ’ αυτόν τον τομέα, ενώ πριν από λίγα χρόνια θα είχαν ενδεχομένως στραμμένο το ενδιαφέρον τους σε μια θέση στη δημόσια διοίκηση.
Ως προς τη συμμαχική σχέση Ελλάδας-ΗΠΑ, ο κ. Πάιατ υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι από μακρού σύμμαχος της χώρας του σε μια δύσκολη περιοχή ανάμεσα σε τρεις διασταυρούμενες επικράτειες (Β. Αφρική, Αν. Μεσόγειο, Ρωσία και Μαύρη Θάλασσα) και στη γεωγραφική αυτή θέση, η Ελλάδα έχει τον ρόλο ενός πραγματικού πόλου σταθερότητας. «Οι ΗΠΑ έχουν στρατηγικό συμφέρον στο πλαίσιο των διατλαντικών σχέσεων, να ενισχύσουν την ικανότητα της Ελλάδας να ασκήσει αυτόν τον ρόλο ως περιφερειακός πόλος», πρόσθεσε.
Μιλώντας για το μεταναστευτικό ζήτημα, είπε ότι παραμένει στην κορυφή του ενδιαφέροντος για τις ΗΠΑ, και επικαλέστηκε την αναφορά του Προέδρου Ομπάμα που εξέφρασε την εκτίμησή του για τη γενναιοδωρία που επέδειξε ο ελληνικός λαός στους μετανάστες. Τόνισε δε, ότι ο Μπαράκ Ομπάμα δούλεψε πολύ πάνω στο πρόβλημα αυτό, αντιμετωπίζοντάς το ως παγκόσμια υπόθεση και στην Ειδική Σύνοδο Κορυφής, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο.
Ως ένα επιπλέον στοιχείο σύνδεσης των ΗΠΑ με την Ελλάδα, ο κ. Πάιατ ανέφερε τις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών όπως διαμορφώνονται από τη διασπορά, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τους κοινούς θεσμούς. Ειδικά για τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, είπε ότι «οι νέες γενιές θα χτίσουν τις σχέσεις του μέλλοντος» και εκφράστηκε θετικά για τον νέο υπουργό Παιδείας και τον ανοιχτό τρόπο που σκέφτεται, και με τον οποίο, όπως ανέφερε, έχει εποικοδομητικό διάλογο.
Ερωτηθείς για τις αλλαγές που μπορεί να επισυμβούν με τη νέα αμερικανική προεδρία στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, απάντησε ότι «αν δούμε την μακρόχρονη εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, μόνον περιστασιακά μπορούμε να δούμε ριζικές αλλαγές όπως το άνοιγμα του Νίξον στην Κίνα – αλλά γενικώς οι πολιτικές στην περιοχή έχουν συνέχεια. Ακόμη κι όταν οι διοικήσεις λένε ότι θα αλλάξουν πολιτική, στη συνέχεια αποδεικνύεται ότι υπάρχει περισσότερη συνέχεια παρά ασυνέχεια». Ένα άλλο στοιχείο που συνηγορεί υπέρ της σταθερής εξωτερικής πολιτικής, όπως είπε, είναι ότι στις ΗΠΑ υφίσταται ένα σύστημα θεσμών ελέγχου της εξουσίας (checks and balances), σύμφωνα με το οποίο το Κογκρέσο παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής, και παρά τον πολιτικό σεισμό που μπορεί να προκαλέσει μια προεδρική μετάβαση, στο Κογκρέσο υπάρχει σε μεγάλο βαθμό συνέχεια. «Ασφαλώς ο νέος πρόεδρος θα προσδιορίσει τις προτεραιότητές του» σημείωσε ο κ. Πάιατ. Ένα καλό σημείο είναι, ότι κατά τη συνάντηση που είχαν οι κ.κ. Ομπάμα και Τραμπ, συζήτησαν για την επίσκεψη Ομπάμα στην Ελλάδα, το γιατί ήρθε και γιατί είναι σημαντική η Ελλάδα για τις ΗΠΑ. Για το θέμα επίσης, έγιναν τηλεφωνικές επαφές του Προέδρου Ομπάμα με πολλούς ηγέτες απ όλο τον κόσμο και κυρίως με τους Ευρωπαίους.
Στο Κογκρέσο υπάρχει επίσης ένα συναινετικό κλίμα υπέρ της Ελλάδας, τόσο από τους Ρεπουμπλικάνους όσο και απ’ τους Δημοκρατικούς, το οποίο ερμηνεύεται και από την επιρροή της ελληνικής Διασποράς. Δεν είναι τυχαίο ότι στον Λευκό Οίκο εορτάζονται δύο εθνικές εορτές – της Ελλάδας και της Ιρλανδίας – και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Θα υπάρξουν αλλαγές κυρίως στην εμπορική πολιτική, όπως τόνισε επανειλημμένα ο Ντ. Τραμπ.
Σε ερώτημα σχετικά με ενδεχόμενες επενδύσεις στην Ελλάδα, ο κ. Πάιατ απάντησε ότι το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι η αβεβαιότητα – πολιτική και οικονομική. «Το πιο σημαντικό πρόβλημα που διαπιστώνω μιλώντας με επιχειρηματίες, είναι ότι υπάρχει διοικητικό πρόβλημα, γραφειοκρατικά εμπόδια, πρόβλημα στο σύστημα των ρυθμίσεων». Παρά ταύτα, «ενθαρρυντική» υπήρξε η συνάντησή του με τον νέο υπουργό Οικονομίας Δ. Παπαδημητρίου.
