«Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη…Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας/ τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,/ αν δεν τους κουβαλείς μες στην ψυχή σου, αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου…» λέει ο ποιητής…
«Κι αν όμως ο Καβάφης ήταν κόμικς;” Αν η «Ιθάκη», το γραμμένο στα 1910 ποίημα του Κ.Καβάφη, ήταν στα 2016 ένα… κλασσικό εικονογραφημένο από μαθητές της Ε΄ και ΣΤ΄ δημοτικών σχολείων απ’ τη Θέρμη κι απ’ το κέντρο της Θεσσαλονίκης – δημιούργημα μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες αλλά και με ειδικές δεξιότητες; Πώς θα ήταν 106 χρόνια μετά;
Τότε, τώρα, τη μορφή του Κύκλωπα και των Λαιστρυγόνων θα έπαιρνε ο… «Πάκμαν», και οι όροι του ποιήματος αντιστρέφονται… Μπορεί κανίβαλος να γίνει ο Οδυσσέας και να..φάει τον Κύκλωπα ..
Βέβαια υπάρχει και η πεσιμιστική εκδοχή. Αυτή που εέχε ο νεαρός που …το ‘κλεισε το θέμα: «Δεν θα τη βρει ποτέ την Ιθάκη του .Κανείς. Και θα χαθεί στο πέλαγος…»
Ή και η άλλη. Η απολύτως σύγχρονη και “πολιτική” κατάληξη. Με δυο καράβια στη φουρτουνιασμένη «ευρωπαϊκή» θάλασσα … Ένα (αυτό του ταλαίπωρου Οδυσσέα) με τη σημαία της Ελλάδας και ένα με …Λαιστρυγόνες και Κύκλωπες κι αντί για θυμωμένο Ποσειδώνα την Ευρωπαϊκή Ένωση και με μια σημαία που γράφει … «ΔΝΤ». Και τελικά αυτό το πλοίο των «κακών» του ΔΝΤ να νικάει στη ναυμαχία της ζωής…
Κι όλα αυτά, με σχήματα και σχέδια και καρεδάκια εντυπωσιακής τεχνικής. Ασπρόμαυρα και πολύχρωμα.
Με ερέθισμα την «Ιθάκη» του Κωνσταντίνου Καβάφη…
Το ποίημα δόθηκε τυπωμένο στις ομάδες των παιδιών, διαβάστηκε απ τον φιλόλογο Θοδωρή Χιώτη – εκπρόσωπο του διοργανωτή της δράσης Αρχείο Καβάφη και της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, κι ύστερα τα παιδιά, μαθητές της Ε΄΄ και ΣΤ΄ δημοτικών σχολείων της Θεσσαλονίκης, αφού έκαναν τις…φιλολογικές και εννοιολογικές και γλωσσολογικές τους παρεμβάσεις («Κύριε- κύριε, ο ποιητής είναι ανορθόγραφος – οι …πολλές «Ιθάκες» εχουν το άρθρο τους στον πληθυντικό κι όχι «η Ιθάκες» που γράφει εδώ ο κύριος Καβάφης…» έλεγε νεαρός μαθητής στο συνοδό-δάσκαλο του…
Κι ύστερα τα παιδιά έκαναν το εμβληματικό ποίημα κόμικς…
«Μου ‘κανε ιδιαίτερη εντύπωση το ότι τη θάλασσα αναζήτησης της Ιθάκης την είδαν σχεδόν όλοι ως ένα …συγκρουσιακό πεδίο. Η θάλασσα σ’ όλα σχεδόν τα κόμικς είναι φουρτουνιασμένη… Επικίνδυνη… Και τους Λαιστρυγόνες μπορεί να μην τους ξέρουν, αλλά τους απέδωσαν με τη μορφή των δικών τους «κακών» ηρώων, όπως ο Πάκμαν-Κύκλωπας λόγου χάριν» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επικεφαλής του προγράμματος, Θοδωρής Χιώτης.
Ενθουσιασμένος απ’ την τεχνική στο σχεδιασμό των κόμικς απ’ τα παιδιά, είναι και ο συνεργάτης του προγράμματος κομίστας Παναγιώτης Πανταζής. «Είναι εντυπωσιακό το ότι τα παιδιά ήταν έτοιμα να σκιτσάρουν και με υψηλή τεχνική αλλά και με νοηματική συνέχεια στα «καρεδάκια» των κόμικ, μια…άγνωστη-γνωστή τους ιστορία, όπως αυτή της Καβαφικής Ιθάκης»… λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πανταζής.
Το πρόγραμμα «Κι αν ο Καβάφης ήταν κόμικς», εκδήλωση για οργανωμένη ομάδα μαθητών, ήταν η πρώτη εκδήλωση (και χρονικά καθώς άρχισε στις 9 σήμερα το πρωί κι ενώ τα υπόλοιπα σταντ και στα δυο υπερμεγέθη περίπτερα 13 και 15 της ΔΕΘ ακόμα στήνονταν – ακόμα και το εντυπωσιακού μεγέθους και τεχνικής περίπτερο της Ρωσίας-τιμώμενης χώρας δεν είχε ολοκληρωθεί) στο πλαίσιο της 13ης Διεθνούς Έκθεσης βιβλίου που εγκαινιάζεται απόψε στο περίπτερο 15.
Την εκδήλωση-εργαστήριο που θα επαναληφθεί αύριο το πρωί από τις 9 έως τις 11 στο φιλολογικό καφενείο του περιπτέρου 13, και πάλι για οργανωμένη ομάδα μαθητών, διοργάνωσε το Αρχείο Καβάφη/Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, που συμμετέχει για πρώτη φορά στην ΔΕΒ.
Οι εκδηλώσεις, συνέδρια, βιβλιοπαρουσιάσεις κ.λ.π., ξεκίνησαν ήδη από τις τρεις το μεσημέρι στο πλαίσιο της 13ης ΔΕΒ και εξελίσσονται κανονικά, ενώ τα επίσημα εγκαίνια ορίστηκαν για τις 7 το απόγευμα σήμερα.
Με τιμώμενη χώρα τη Ρωσία και θεματικό αφιέρωμα υπό τον τίτλο «Πρόσφυγες, τότε και σήμερα», το Φεστιβάλ Ξένης Λογοτεχνίας και Μετάφρασης, το 3ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών, η αγαπημένη Παιδική και Εφηβική Γωνιά, η ΔΕΒΘ παρουσιάζει ένα πανοραμικό πρόγραμμα εκδηλώσεων. Το σύνολο των εκδοτών που συμμετέχουν στην φετινή ΔΕΒΘ προσεγγίζει τους 300, εκ οποίων 214 Έλληνες εκδότες, και 80 ξένοι από 20 χώρες. Το σύνολο των εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν είναι 284. Από αυτές, 135 είναι οι εκδηλώσεις του γενικού προγράμματος, 27 εκδηλώσεις στο πλαίσιο του αφιερώματος στους πρόσφυγες, 46 εκδηλώσεις στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Μετάφρασης και 76 εκδηλώσεις στον χώρο της παιδικής και νεανικής γωνιάς.
Στις εκδηλώσεις συμμετέχουν 500 ομιλητές: συγγραφείς, εικονογράφοι, μεταφραστές, ακαδημαϊκοί, κριτικοί, εικαστικοί, μουσικοί, δημοσιογράφοι, βιβλιοθηκονόμοι, εκπαιδευτικοί, εκδότες και εξειδικευμένοι επαγγελματίες από τον χώρο των εκδόσεων.
Η είσοδος στη 13η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου που αναπτύσσεται στα περίπτερα 13 και 15 της ΔΕΘ καθημερινά (από σήμερα ως και την Κυριακή 15 Μαΐου απ’ τις 10 π.μ.-10μ.μ.) είναι ελεύθερη για το κοινό.