Η πρόσφατη ανακοίνωση των βάσεων για τις στρατιωτικές σχολές φέτος αποκάλυψε ένα σοβαρό πρόβλημα: συνολικά έμειναν κενές 460 θέσεις, προκαλώντας έντονο προβληματισμό στα υπουργεία Άμυνας και Παιδείας. Η εφαρμογή της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής (ΕΒΕ) θεωρείται ένας από τους βασικούς παράγοντες για το φαινόμενο αυτό, ενώ ταυτόχρονα η μείωση του ενδιαφέροντος των υποψηφίων για οικονομικούς και άλλους λόγους επιτείνει το πρόβλημα.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Σχολή Ευελπίδων (Όπλα), όπου οι υποψήφιοι με μόρια από 12.230 και πάνω κατέλαβαν μόλις 77 από τις 307 διαθέσιμες θέσεις, αφήνοντας κενές τις υπόλοιπες 230 θέσεις – ποσοστό 75%. Αντίστοιχα, η Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Στρατού (Όπλα) κατέγραψε 148 κενές θέσεις, ενώ στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας (Τεχνολογικής Υποστήριξης) έμειναν ακάλυπτες 60 θέσεις. Ακόμα και στη Σχολή Ικάρων, που παραδοσιακά προσελκύει υψηλού επιπέδου υποψήφιους, έμειναν 14 κενές θέσεις στους Ιπτάμενους, ενώ στη Σχολή Αξιωματικών Νοσηλευτικής έμειναν ακάλυπτες άλλες 8 θέσεις, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την υποστελέχωση των Ενόπλων Δυνάμεων και δεδομένου ότι στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου υπάρχει ο τουρκικός στρατός, που συνεχώς αυξάνει τον αριθμό των οπλιτών του.

Σε αντίθεση με τα παραπάνω στοιχεία πάντως, η Σχολή Ναυτικών Δοκίμων κάλυψε πλήρως τις θέσεις της, πιθανώς επειδή η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) της ήταν χαμηλότερη. Αυτή η αντίθεση δείχνει την επίδραση που μπορεί να έχει η αυστηρότητα των βάσεων στην κάλυψη των θέσεων. Την τριετία 2021-2023, οι στρατιωτικές σχολές είχαν καταγράψει συνολικά 312 κενές θέσεις, γεγονός που δείχνει ότι το πρόβλημα της υποστελέχωσης δεν είναι καινούργιο.

Τελετή παράδοσης-παραλαβής των καθηκόντων του αρχηγού ΓΕΕΘΑ από τον απελθόντα επίτιμο αρχηγό, στρατηγό ε.α. Κωνσταντίνο Φλώρο στον νέο αρχηγό, στρατηγό Δημήτριο Χούπη, παρουσία του υπουργού Άμυνας, Νίκου Δένδια, στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, Τρίτη 16 Ιανουαρίου 2024. (ΣΩΤΗΡΗΣ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ/EUROKINISSI)

Οι αιτίες για τη μειωμένη προσέλευση υποψηφίων είναι πολλές και ποικίλες. Εκτός από την ΕΒΕ, άλλοι παράγοντες που αποθαρρύνουν τους νέους από την εισαγωγή σε στρατιωτικές σχολές περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τους χαμηλούς μισθούς στο στράτευμα, το υψηλό κόστος στέγασης και τη συχνότητα των μεταθέσεων που καθιστούν τη στρατιωτική καριέρα λιγότερο ελκυστική.

Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, τα υπουργεία Άμυνας και Παιδείας εξετάζουν διάφορες λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Μια από τις προτάσεις είναι η μείωση της ΕΒΕ για τις στρατιωτικές σχολές από την επόμενη χρονιά, ώστε να διευκολυνθεί η εισαγωγή περισσότερων υποψηφίων. Παράλληλα, υπάρχει πρόθεση να ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης για την τόνωση του ενδιαφέροντος των νέων, υπογραμμίζοντας τα οφέλη και τις ευκαιρίες που προσφέρει μια στρατιωτική καριέρα.

Ακόμα ένας τρόπος για να καλυφθούν οι κενές θέσεις είναι η αξιοποίηση των υποψηφίων από τα ΕΠΑ.Λ., οι οποίοι κατάφεραν να πετύχουν την ΕΒΕ, αλλά δεν βρήκαν διαθέσιμες θέσεις. Για παράδειγμα, στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Ναυτικού (ΣΜΥΝ) από τις 190 θέσεις που διατέθηκαν φέτος μόλις 15 δόθηκαν στους υποψήφιους από τα ΕΠΑ.Λ. Υπάρχουν σκέψεις, λοιπόν, να αυξηθεί ο αριθμός των θέσεων που διατίθενται σε αυτούς τους υποψηφίους, ώστε να μειωθούν οι κενές θέσεις.

Οι φετινές βάσεις στις στρατιωτικές σχολές για τους υποψηφίους των ΕΠΑ.Λ. ήταν ιδιαίτερα υψηλές, με τη ΣΜΥΑ (Διοικητικής και Εφοδιαστικής Υποστήριξης) να απαιτεί 19.560 μόρια, τη ΣΜΥΑ (Επιχειρησιακής Υποστήριξης) 18.940 μόρια, τη ΣΜΥΑ (Τεχνολογικής Υποστήριξης) 18.770 μόρια, τη ΣΜΥ (Σώματα) 18.300 μόρια, τη ΣΜΥ (Όπλα) 17.560 μόρια και τη ΣΜΥΝ 16.840 μόρια.

Πάντως, ένας επιπλέον λόγος που αναφέρεται για τη μείωση του ενδιαφέροντος είναι η χρονική στιγμή των αθλητικών εξετάσεων, οι οποίες πραγματοποιούνται την άνοιξη, πριν οι υποψήφιοι έχουν πλήρη εικόνα των βαθμολογικών τους επιδόσεων. Αυτό δυσκολεύει τους υποψήφιους να προγραμματίσουν τις επιλογές τους, με αποτέλεσμα να μειώνεται η συμμετοχή τους.

Να σημειωθεί ότι η πτωτική πορεία δεν περιορίζεται μόνο στις στρατιωτικές σχολές, αλλά επεκτείνεται και στις αστυνομικές σχολές, όπου παρατηρήθηκε μείωση των βάσεων εισαγωγής. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Σχολής Αξιωματικών Ελληνικής Αστυνομίας, όπου η βάση εισαγωγής μειώθηκε κατά 570 μόρια, διαμορφούμενη στα 17.500 μόρια. Ακόμα μεγαλύτερη πτώση σημειώθηκε στη Σχολή Μονίμων Υπαξιωματικών Αεροπορίας, όπου η βάση εισαγωγής έπεσε κατά 3.160 μόρια, φτάνοντας τα 13.155 μόρια, και στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (Σώματα), όπου η βάση εισαγωγής διαμορφώθηκε στα 12.415 μόρια, σημειώνοντας πτώση 3.140 μόρια.

Πέρα από τις εκπαιδευτικές παραμέτρους, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ανησυχεί και για τον οικονομικό παράγοντα που προαναφέραμε, ο οποίος επηρεάζει τις επιλογές των υποψηφίων στρατιωτικών. Οι χαμηλοί μισθοί, το υψηλό κόστος στέγασης και οι συχνές μεταθέσεις αποθαρρύνουν πολλούς νέους από το να επιλέξουν τις στρατιωτικές σχολές. Σε συνδυασμό με την αύξηση του κόστους ζωής, αυτά τα ζητήματα αναμένεται να τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων στα συναρμόδια υπουργεία. Στο πλαίσιο αυτό, το υπουργείο Άμυνας εξετάζει τώρα τρόπους για να γνωστοποιήσει πιο αποτελεσματικά τα πλεονεκτήματα της στρατιωτικής καριέρας, ώστε να προσελκύσει περισσότερους και ικανότερους υποψηφίους.