Κόπηκε ξανά το νήμα της ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με τις εμπορικές τιμές. Η διαδικασία εξελίσσεται μετ’ εμποδίων ενώ το νέο γενικό lockdown και το δεύτερο κύμα της πανδημίας καθιστά ακόμη πιο δύσκολη τον καθορισμό των νέων τιμών ζώνης σε όλη την επικράτεια. Από το πρώτο έλεγχο που πραγματοποίησαν οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών στις εισηγήσεις με τις τιμές των ακινήτων που είχαν καταθέσει οι ιδιώτες εκτιμητές διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν τιμές για 1.233 περιοχές σε όλη τη χώρα.
Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών υποχρεώθηκε σε συμπληρωματική πρόσκληση στους εκτιμητές δίνοντας νέα προθεσμία, έως τις 30 Νοεμβρίου, προκειμένου να υποβάλλουν εκτιμήσεις για τις συγκεκριμένες περιοχές. Οι 1.233 «ορφανές» περιοχές εκτείνονται από την Αττική (Νέα Φιλαδέλφεια, Βάρη, Νέα Μάκρη, Λυκόβρυση, Παλαιό Φάληρο, Βουλιαγμένη, 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα της Αθήνας) και τη Θεσσαλονίκη έως την Πελοπόννησο.
Η προθεσμία, που πήραν οι εκτιμητές, για να ολοκληρώσουν το έργο τους λήγει σε 22 ημέρες, ωστόσο μετά το δεύτερο πανελλαδικό lockdown, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη η παράταση, καθώς οι αυτοψίες ουσιαστικά απαγορεύονται, ενώ και η αναζήτηση συγκριτικών στοιχείων καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη.
Οι εισηγήσεις των εκτιμητών ακινήτων διατυπώνονται για δύο ακίνητα αναφοράς:
1. «Νεόδμητο πλήρως αποπερατωμένο διαμέρισμα 1ου ορόφου, καθαρής επιφάνειας 80-100 τ.μ. ή νεόδμητη πλήρως αποπερατωμένη κατοικία με συνολική καθαρή επιφάνεια κύριων χώρων 100-120 τ.μ. ανοιγμένη στον 1ο όροφο με τα ακόλουθα επιμέρους χαρακτηριστικά:
- Πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο ή σε κοινόχρηστο γενικά χώρο
- Συμβατικός τύπος κατασκευής (οπλισμένο σκυρόδεμα με τοιχοποιία από οπτοπλινθοδομές)
- Καλή ποιότητα κατασκευής
- Άριστο βαθμό συντήρησης (νεόδμητο)
- Δίχως αποθηκευτικό χώρο και θέση στάθμευσης
- Σε οικοδομή με ανελκυστήρα και αυτόνομη θέρμανση
- Δίχως ιδιαίτερη θέα
- Σε συνήθη θέση της περιοχής
- Δίχως λοιπά χαρακτηριστικά αναφορικά με τον εξοπλισμό
2. Οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο στην εκάστοτε ζώνη, με την επιτρεπόμενη χρήση γης, σε συνήθη θέση, πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο και Συντελεστή Εμπορικότητας (Σ.Ε) ίσο με μονάδα (1,0)
Σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, οι εκτιμητές εφαρμόζουν ως κύρια μέθοδο την συγκριτική μέθοδο, η οποία βασίζεται σε ήδη πραγματοποιημένες συναλλαγές ή ζητούμενες τιμές για άλλα ακίνητα με παρόμοια χαρακτηριστικά με το ενδεικτικό ακίνητο αναφοράς, κάνοντας τις κατάλληλες προσαρμογές. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης και της αξίας οικοπέδου.
Σε περίπτωση έλλειψης ικανοποιητικών στοιχείων πραγματικών συναλλαγών, οι εκτιμητές θα πρέπει χρησιμοποιούν και τις εξής επιλογές προσέγγισης αξίας, κατά την ευχέρεια και την κρίση τους:
α) Τη μέθοδο εισοδήματος, η οποία βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας κάθε ακινήτου από την κεφαλαιοποιημένη αξία του εκτιμώμενου εισοδήματος, υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης αγοράς με εισοδήματα (μισθωτικές αξίες) αντίστοιχα του υπό εκτίμηση ακινήτου. Σημαντικοί παράγοντες στην εφαρμογή της μεθόδου είναι οι πραγματοποιημένες ή ζητούμενες μισθωτικές αξίες για άλλα ακίνητα με παρόμοια χαρακτηριστικά με το εκτιμώμενο κάνοντας τις κατάλληλες προσαρμογές, καθώς και το ετήσιο επιτόκιο κεφαλαιοποίησης ή απόδοση, με τεκμηριωμένη αιτιολόγηση. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης και της αξίας οικοπέδου.
β) Τη μέθοδο αποσβεσμένου κόστους αντικατάστασης, η οποία βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας του εκτιμώμενου ακινήτου, με βάση το κόστος αναπαραγωγής/αντικατάστασής του. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης.
γ) Την υπολειμματική μέθοδο ή μέθοδο βέλτιστης αξιοποίησης, η οποία χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της αξίας οικοπέδου, ελλείψει εύρεσης συγκριτικών στοιχείων οικοπέδων στην περιοχή, αλλά με διαθέσιμα στοιχεία πώλησης ή μίσθωσης του ακινήτου που θα προκύψει μετά τη θεωρητική βέλτιστη αξιοποίηση του οικοπέδου. Η εν λόγω μέθοδος βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας του εκτιμώμενου ακινήτου, μέσω της δυναμικής που διαθέτει για περαιτέρω αξιοποίηση.
Ο ΕΝΦΙΑ
Σύμφωνα με το αρχικό σχεδιασμό και πριν ξεσπάσει η πανδημία, η διαδικασία προσαρμογής των αντικειμενικών αξιών θα είχε ήδη ολοκληρωθεί από τους πρώτους μήνες του 2020, ώστε στη συνέχεια να ακολουθήσει η προσαρμογή του ΕΝΦΙΑ στα νέα δεδομένα. Μετά τον πρώτο lockdown , το νέο σενάριο προέβλεπε ολοκλήρωση του εγχειρήματος έκδοσης νέων τιμών και ένταξης νέων περιοχών στο σύστημα το πρώτο τρίμηνο του 2021, ώστε να ακολουθήσει και πάλι η «άσκηση» αλλαγών στον ΕΝΦΙΑ.
Πηγές του υπουργείου Οικονομικών διαβεβαιώνουν πως οι όποιες αλλαγές δεν θα φέρουν επιβαρύνσεις στο φόρο ακινήτων του 2021, πέραν όσων ήταν μέχρι τώρα στο απυρόβλητο με ακίνητα μεγάλης πραγματικής αξίας σε περιοχές εκτός συστήματος. Παράλληλα παραμένει στο τραπέζι, το σενάριο μείωσης ή και κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου με χρηματοδότηση από τα έξτρα έσοδα που θα φέρει η ένταξη των 3.000 περιοχών στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών.
