Το ένα τέταρτο της αξίας της (25%) έχασε την Τετάρτη η μετοχή της Credit Suisse. Λίγες ώρες αργότερα, σύμφωνα με τους Financial Times, κατέθεσε αίτηση για κρατική βοήθεια, αν και νωρίτερα ο πρόεδρός της, Άξελ Λίμαν, είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο να υπάρξει κάποια κρατική βοήθεια στην τράπεζα.
Οι εξελίξεις εντείνουν τις ανησυχίες για μια επανάληψη της εφιαλτικού «ντόμινο» του 2008, που οδήγησε στη διεθνή τραπεζική και οικονομική κρίση.
Με φόντο την πτώχευση της αμερικανικής Silicon Valley Bank, που σήμανε συναγερμό στις αγορές, η μεγάλη ελβετική τράπεζα είδε τη μετοχή της να καταρρέει, κάτω από τα 2 ελβετικά φράγκα για πρώτη φορά στο χρηματιστήριο της Ζυρίχης, μετά από ένα κρίσιμο «όχι».
Το «όχι» που άναψε «φωτιές»
Το κρίσιμο «όχι» ειπώθηκε από τον μεγαλύτερο μέτοχο της Credit Suisse, τη Saudi National Bank (SNB). Έχοντας το 9,8% της Credit Suisse, o μεγαλομέτοχος ανακοίνωσε πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε ένεση ρευστότητας, με τον επικεφαλής της Αμάρ Αλ Χουνταϊρί να επικαλείται «ρυθμιστικούς λόγους που καθορίζονται από το εποπτικό πλαίσιο». Σημειώνεται πως η SNB ελέγχεται σε ποσοστό 37% από το κρατικό ταμείο πλούτου της Σαουδικής Αραβίας.
Τρέχοντας να μαζέψει τα «σπασμένα», ο διευθύνων σύμβουλος της Credit Suisse, Ούρλιχ Κέρνερ, έσπευσε να διαβεβαιώσει πως η βάση ρευστότητας της τράπεζας παραμένει ισχυρή και πολύ πάνω από όλες τις ρυθμιστικές απαιτήσεις.
Μετά τις δηλώσεις Αμάρ Αλ Χουνταϊρί, η μετοχή της ελβετικής τράπεζας υποχώρησε κατά 24%, αγγίζοντας ένα νέο ιστορικό χαμηλό, παρασύροντας στην κατρακύλα και τον γενικό ευρωπαϊκό δείκτη των τραπεζικών μετοχών.
Ο Euro Stoxx Banks περιορίστηκε κατά 7,5%, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του Ιανουαρίου. Σημειώνεται πως ο τραπεζικός δείκτης έχει υποχωρήσει κατά 14% σε σχέση με το κλείσιμο της περασμένης Τετάρτης, που σύμφωνα με το Reuters, αυτό σημαίνει απώλειες άνω των 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε μια εβδομάδα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία απώλεια από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, τον περασμένο Φεβρουάριο.
Σενάρια διάσωσης
Η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας αρνήθηκε να σχολιάσει τις εξελίξεις με την Credit Suisse. Πάντως αναλυτές της Exane, τους οποίους επικαλείται το Reuters, εκτίμησαν πως ένα πιθανό σενάριο θα μπορούσε να είναι η διάσωση από την κεντρική τράπεζα, με τη συμμετοχή μιας ή και περισσοτέρων άλλων τραπεζών. Εξάλλου, όπως διέρρευσε η διοίκηση της Credit Suisse κατέθεσε αίτημα για κρατική βοήθεια.
Άλλοι αναλυτές δεν αποκλείουν και το ενδεχόμενο να υπάρξει μια χαλάρωση του ρυθμιστικού πλαισίου της Σαουδικής Αραβίας, επιτρέποντας στη Saudi National Bank (SNB) να προχωρήσει σε μια χρηματοδοτική ένεση. Εξάλλου έχει ξανασυμβεί στο παρελθόν. Πέρυσι η Saudi National Bank (SNB) αποφάσισε να αυξήσει το μερίδιό της στην Credit Suisse, δεσμευόμενη να επενδύσει έως και 1,5 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα.
Πανικός στις αγορές και ο εφιάλτης του 2008
Σε κάθε περίπτωση η κατάρρευση της μετοχής της Credit Suisse αναζωπύρωσε τους φόβους μεταξύ των επενδυτών σχετικά με την ανθεκτικότητα του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος, ύστερα και από την κατάρρευση της Silicon Valley Bank.
Ο διακεκριμένος οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, δήλωσε ιδιαίτερα ανήσυχος, ενώ τόνισε πως η κατάσταση παραπέμπει στη κατάρρευση της Lehman Brothers το 2008. Σε ανάρτηση στο Twitter σημείωσε τα εξής: «Όπως επεσήμανα στη συνέντευξή μου στο Bloomberg TV σήμερα το πρωί, η κρίση της Credit Suisse είναι μια “στιγμή Lehman” για τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες αγορές. “Πολύ μεγάλη για να αποτύχει και πολύ μεγάλη για να σωθεί”. Δεν είναι καν σαφές ποιες είναι οι διάφορες μη πραγματοποιημένες ζημίες τους από τίτλους και άλλα περιουσιακά στοιχεία».
«Το ξεπούλημα στις τράπεζες τώρα είναι ευρείας βάσης, κάτι που μου υποδηλώνει ότι πρέπει να υπάρξει κάποιου είδους αποφασιστική δράση, η οποία θα αλλάξει το παιχνίδι, αντιστρέφοντας και σταθεροποιώντας την κατάσταση», ανέφεραν αναλυτές της Exane.
Χαρακτηριστικό του πανικού που προκλήθηκε είναι πως οι χρηματιστηριακές αρχές αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη διαπραγμάτευση των μετοχών τόσο της Credit Suisse όσο και της Societe Generale, η οποία επίσης δεχόταν ισχυρές πιέσεις.
Στον «πάγο» μπήκαν και οι μετοχές αρκετών ιταλικών τραπεζών, ενώ το πτωτικό «ράλι» για τις τράπεζες βρισκόταν σε εξέλιξη. Ενδεικτικά η «BNP Paribas» και «Societe Generale» υποχώρησαν και οι δύο πάνω από 11%, η ισπανική τράπεζα «Banco de Sabadell» σημείωσε πτώση 9% και η γερμανική «Commerzbank» υποχώρησε σχεδόν 10%, ενώ οι μετοχές της «Deutsche Bank» υποχώρησαν κατά 8,4%.
Ο πανευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600 εμφανίζει ισχυρές απώλειες στο -2,5% και τις 438 μονάδες, καθώς ο γερμανικός DAX μειώνεται κατά 2,83%, ο βρετανικός FTSE 100 κατά 2,57%, ο γαλλικός CAC 40 κατά 3,19% και ο ιταλικός FTSE MIB κατά 3,46%. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, τα προσυμβόλαια του Dow Jones προμηνύουν βουτιά σχεδόν 600 μονάδων.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Wall Street Journal, αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσουν πως η κρίση δεν θα εξαπλωθεί και σε άλλα μεγάλα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, επικοινώνησαν με τις ευρωπαϊκές τράπεζες που βρίσκονται υπό την εποπτεία της ώστε να ενημερωθούν για τυχόν οικονομικά ανοίγματά τους στην Credit Suisse.
Τα τρία κακά της… Credit Suisse
Το πρόβλημα της Credit Suisse συνοψίζεται στα εξής: Συνεχόμενη πτώση μετοχής, διάβρωση αξιοπιστίας μετά από αποτυχημένες επενδυτικές κινήσεις και έξοδος πλούσιων πελατών. Το αδιέξοδο της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Ελβετίας συνοδεύεται από μια σειρά σκανδάλων που έχουν υπονομεύσει ριζικά την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των πελατών.
Μάλιστα την Τρίτη 14 Μαρτίου, η Credit Suisse, παρουσιάζοντας την ετήσια έκθεσή της για το 2022, ανέφερε πως έχουν εντοπιστεί «ουσιώδεις αδυναμίες» στους εσωτερικούς ελέγχους και δεν έχει ακόμη ανακοπεί η εκροή πελατών. Μόνο το τέταρτο τρίμηνο του 2022 το κόστος από την εκροή πελατών αυξήθηκε σε περισσότερα από 110 δισεκατομμύρια ελβετικά φράγκα (120 δισεκατομμύρια δολάρια).
Ενδεικτικές του κλίματος ήταν και οι αιχμές του Ραλφ Χάμερς, διευθύνοντα συμβούλου της ελβετικής τράπεζας UBS, ανταγωνίστριας της Credit Suisse. Ο Χάμερς, μιλώντας σε συνέδριο της Morgan Stanley την Τετάρτη, είπε ότι η UBS επωφελήθηκε από την πρόσφατη αναταραχή στην αγορά (σ.σ. μετά την πτώχευση της Silicon Valley Bank) και είδε εισροές χρημάτων. «Είναι ξεκάθαρα μια πτήση προς την ασφάλεια από αυτή την άποψη», τόνισε «καρφώνοντας», χωρίς να την κατονομάσει, την Credit Suisse. Σημειώνεται πως η Credit Suisse είχε ήδη αρχίσει να δέχεται πιέσεις από την προηγούμενη εβδομάδα μετά το «κανόνι» της Silicon Valley Bank.
Λίγα 24ωρα πριν την πλήρη κατάρρευση της μετοχής της, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Credit Suisse, Ούλρίχ Κέρνερ, δήλωνε στο Bloomberg ότι θα υπάρξει μια αναδιαμόρφωση της τράπεζας ώστε να εστιάσει σε λιγότερο ριψοκίνδυνες επενδύσεις. «Θα είμαστε πολύ κερδοφόροι και θα ανταμείψουμε τους μετόχους», είχε πει. Μετά τις σημερινές εξελίξεις το κόστος ασφάλισης των ομολόγων της εταιρείας έναντι χρεοκοπίας εκτοξεύτηκε.
