Με την ακρίβεια να έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις, το κοντέρ του πληθωρισμού αναμένεται να δείξει πάνω από 11% για τον Μάιο, καταρρίπτοντας ένα ακόμη ρεκόρ. Την ίδια ώρα η κυβέρνηση δέχεται πιέσεις για πρόσθετα μέτρα στήριξης καθώς το ράλι στις τιμές των καυσίμων και το κύμα ανατιμήσεων στα ράφια των σούπερ μάρκετ πλήττουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς.
Μάλιστα σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αναμένεται νέος γύρος ανατιμήσεων τον Ιούνιο και τους επόμενους μήνες σε αγαθά και υπηρεσίες που τρώνε μεγάλο κομμάτι του διαθέσιμο εισοδήματος των νοικοκυριών. Η πληθωριστική φωτιά απειλεί να κάψει το βασικό σενάριο του οικονομικού επιτελείου όπως αποτυπώνεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για μέσο πληθωρισμό 5,6% το 2022 βάζοντας στο τραπέζι το δυσμενές σενάριο που ανεβάζει τη ταχύτητα του δείκτη στο 7,6% με περαιτέρω επιβράδυνση της ανάπτυξης
Αν και στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι από τον Ιούνιο θα υπάρξει κάποια σταθεροποίηση του πληθωρισμού και αποκλιμάκωση του από τον Ιούλιο όταν θα τεθούν σε ισχύ οι παρεμβάσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος ωστόσο αρμόδια στελέχη σημειώνουν ότι όπως εξελίσσεται το πληθωριστικό φαινόμενο οι προβλέψεις εμπεριέχουν υψηλό ρίσκο και αβεβαιότητα επισημαίνοντας ότι βρισκόμαστε σε διαρκή επιφυλακή για νέα πυροσβεστικά μέτρα.
Το μέγα ζητούμενο είναι αν, πότε και πόσος δημοσιονομικός χώρος θα προκύψει έτσι ώστε να βρεθούν οι πόροι για τυχόν επέκταση και διεύρυνση του πακέτου των παρεμβάσεων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εμφανίζεται αισιόδοξος ότι θα βρεθεί και πάλι δημοσιονομικός χώρος λόγω της θετικής πορείας του προϋπολογισμού αποφεύγοντας ωστόσο να αναφερθεί συγκεκριμένα σε κάποια μελλοντική παρέμβαση. Παράλληλα επαναλαμβάνει ότι «απαιτείται σύνεση και σωφροσύνη, διότι «είμαστε μια ιδιαίτερη χώρα που πρέπει να προσέχουμε πολύ τα δημοσιονομικά μας. Θα υπάρχει και εφέτος πρωτογενές έλλειμμα, το δημόσιο χρέος είναι μεν βιώσιμο, αλλά το υψηλότερο στην Ευρώπη, είμαστε ακόμη σε καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας και δεν υπάρχει επενδυτική βαθμίδα».
Το ράλι στις τιμές των καυσίμων
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ράλι των τιμών στα υγρά καύσιμα που σπάνε το ένα ρεκόρ μετά το άλλο με τη κυβέρνηση να εξετάζει αντίμετρα τα οποία θα ενεργοποιηθούν από τον Ιούλιο υπό την προϋπόθεση ότι θα απελευθερωθεί δημοσιονομικός χώρος. Τα εναλλακτικά σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν:
- Συνέχιση της επιδότησης βενζίνης από 30 έως 50 ευρώ για όλους και μετά τον Ιούνιο που λήγει το ισχύον μέτρο.
- Επέκταση της επιδότησης του πετρελαίου κίνησης στην αντλία με ποσό άνω των 15 λεπτών ανά λίτρο ,
- Διεύρυνση του μεταφορικού ισοδύναμου με το οποίο επιδιώκεται η εξίσωση του κόστους μεταφοράς με μέσα μαζικής μεταφοράς από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί με το κόστος που θα ίσχυε στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια απόσταση.
- Στοχευμένη και προσωρινή μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα μικρά νησιά και με ορίζοντα τριών μηνών.
Τα σενάρια για μείωση του ΦΠΑ
Πέραν όμως των καυσίμων η ένταση και η εξάπλωση της ακρίβειας στα είδη διατροφής προκαλούν ισχυρούς πονοκεφάλους στο οικονομικό επιτελείο που επανεξετάζει το σενάριο για μειώσεις στους συντελεστές ΦΠΑ σε συγκεκριμένα τρόφιμα και με ημερομηνία λήξης, μέτρο ωστόσο που έχει υψηλό ταμειακό κόστος για το δημόσιο και με αμφίβολο αντίχτυπο στις τσέπες των καταναλωτών. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι πληθωρισμός στην ομάδα με τα είδη διατροφής έτρεχε τον Απρίλιο με 10,9% δηλαδή με μεγαλύτερη ταχύτητα από το μέσο πληθωρισμό που ήταν 10,2% ενώ την ίδια περίοδο του 2021 ήταν αρνητικός κατά 1,2%.
