«Κόκκινο» έχουν χτυπήσει οι φορολογικές απάτες στο τομέα του ΦΠΑ με τους ελέγχους της ΑΑΔΕ να αποκαλύπτουν κάθε μήνα δεκάδες περιπτώσεις και το ποσοστό της παραβατικότητας να αγγίζει ακόμη και το 100%. Μόνο στο πρώτο δίμηνο του 2022, απενεργοποιήθηκαν 29 ΑΦΜ φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων ως «εξαφανισμένων εμπόρων» καθώς εντοπίστηκαν με σοβαρές φορολογικές παραβάσεις.
Σε εξέλιξη βρίσκονται πάνω από 135 έρευνες μεγάλων υποθέσεων φοροδιαφυγής με την Υπηρεσία Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων να έχει ολοκληρώσει τον έλεγχο 30 υποθέσεων στο πρώτο δίμηνο. Από τις υποθέσεις αυτές, εντόπισε παραβάσεις και επέβαλε πρόστιμα, στις 29, με το ποσοστό της παραβατικότητας να αγγίζει το 100%.
Στην Ελλάδα οι απώλειες από τον ΦΠΑ, κυρίως λόγω της φοροδιαφυγής, ανήλθαν σε 5,3 δισ. ευρώ το 2019, ή στο 26% του συνόλου των εσόδων από τον ΦΠΑ με τη χώρα μας να βρίσκεται στη δεύτερη χειρότερη θέση, μετά τη Ρουμανία που προηγείται με απώλειες ύψους 33%.
Η Κομισιόν με πρόσφατη έκθεσή της υποδεικνύει στα κράτη μέλη της ΕΕ τρόπους για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της απάτης στον ΦΠΑ, καθώς όπως αναφέρει ο ΦΠΑ αντιπροσωπεύει περίπου το 7% του ΑΕΠ της ΕΕ και αποτελεί μία από τις κύριες πηγές εσόδων των κρατών μελών.
Οι συστάσεις της Κομισιόν
Με την έκθεσή της η Κομισιόν συνιστά την ψηφιοποίηση της εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ και της διαχείρισης του ΦΠΑ, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του φόρτου εργασίας των επιχειρήσεων. Επίσης προτείνει ένα σύστημα χρηματικών ποινών για τη μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και τη μη έγκαιρη καταβολή αλλά και να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι πληρωμές ΦΠΑ σε μετρητά.
Μεταξύ άλλων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συστήνει 15 μέτρα όπως είναι:
- Να υπολογιστεί και να αναλυθεί το εθνικό έλλειμμα ΦΠΑ και οι διάφορες συνιστώσες του (ενδοκοινοτική απάτη «του αφανούς εμπόρου», ηλεκτρονικό εμπόριο, κλπ.).
- Να ενημερώνονται διαδικτυακά οι φορολογούμενοι σχετικά με τις υποχρεώσεις τους όσον αφορά τον ΦΠΑ και να παρέχεται δυνατότητα ηλεκτρονικής εγγραφής.
- Να βελτιωθεί η αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των φορολογικών διοικήσεων και άλλων εθνικών φορέων.
- Να τηρείται βάση δεδομένων ΦΠΑ που χαρακτηρίζεται από ακρίβεια και πληρότητα.
- Να διενεργούνται νομικές επαληθεύσεις και επαληθεύσεις ταυτότητας (ID) καθώς και συστηματικοί προκαταρκτικοί έλεγχοι με βάση δείκτες κινδύνου.
- Να τηρείται αρχείο των αιτούντων στους οποίους δεν χορηγήθηκε εγγραφή.
- Να διασταυρώνονται οι πληροφορίες που περιέχονται στη βάση δεδομένων εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ έναντι τρίτων πηγών πληροφοριών.
- Να εφαρμόζονται διαδικασίες για τον εντοπισμό των φορολογούμενων που δεν έχουν εγγραφεί με έμφαση στους επιμέρους τομείς οικονομικής δραστηριότητας που καταγράφουν σημαντικό αριθμό μη εγγεγραμμένων επιχειρήσεων.
- Να ενσωματωθεί διαδικασία εκτίμησης κινδύνου στη διαδικασία εγγραφής.
- Να πρέπει να συνδεθεί το υποσύστημα ΤΠ για την εγγραφή στα μητρώα ΦΠΑ με τα άλλα υποσυστήματα της φορολογικής διοίκησης, όπως η υποβολή δηλώσεων και η πληρωμή, η είσπραξη και ο έλεγχος.
- Να παρέχεται στους υποκείμενους σε ΦΠΑ δυνατότητα πρόσβασης, απεικόνισης και τροποποίησης των σχετικών με τον ΦΠΑ στοιχείων τους μέσω ασφαλούς διαδικτυακής σύνδεσης.
- Να δημιουργηθεί ή να διατηρηθεί μητρώο φορολογούμενων που ασκούν δραστηριότητες ηλεκτρονικού εμπορίου.
- Να διερευνηθεί η δυνατότητα χρήσης διαφόρων συνόλων δεδομένων για τους σκοπούς της συμμόρφωσης στον τομέα του ΦΠΑ και να βελτιωθεί σε μόνιμη βάση η ποιότητα της ανταλλαγής πληροφοριών και της διοικητικής συνεργασίας.
- Να σχεδιαστεί ένα σύστημα χρηματικών ποινών για τη μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και τη μη έγκαιρη καταβολή, λαμβανομένων υπόψη δυο βασικών αρχών: της απλούστευσης και της αναλογικότητας.
- Να περιοριστούν κατά το δυνατόν οι πληρωμές ΦΠΑ σε μετρητά.
