Τη δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, μειωμένου ή και μηδενικού ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα αλλά και μειώσεων του φόρου σε αγαθά και υπηρεσίες δίνει νέα Οδηγία της ΕΕ για την τροποποίηση των συντελεστών του φόρου που δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η νέα Οδηγία που μπορεί να εφαρμοστεί από το 2025, ανοίγει παράθυρο μείωσης των συντελεστών στους τομείς των ακινήτων, της υγείας, του περιβάλλοντος, της αγροτικής παραγωγής, και σε προϊόντα και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης προς όφελος του τελικού καταναλωτή και για την αντιμετώπιση κρίσεων όπως πανδημίες, ανθρωπιστικές κρίσεις και φυσικές καταστροφές.
Με τη νέα οδηγία η ελληνική κυβέρνηση διασφαλίζει τη δυνατότητα να διατηρήσει τις εκπτώσεις κατά 30% στο ΦΠΑ σε Κω, Λέσβο, Σάμο, Λέρο και Χίο χωρίς να συνδέεται η μείωση με τις προσφυγικές ροές και παράλληλα ανάλογα με τις δημοσιονομικές αντοχές μπορεί να επαναφέρει το καθεστώς των εκπτώσεων σε όλα τα νησιά του Αιγαίου, πλην Κρήτης, όπως ίσχυε πριν την κατάργηση της έκπτωσης που επιβλήθηκε την εποχή των μνημονίων. Για την υλοποίηση της εφαρμογής των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ απομένει η ενσωμάτωσή της στην εθνική νομοθεσία προκειμένου να τεθεί σε ισχύ από το 2025 και βέβαια η εύρεση δημοσιονομικού χώρου για την υλοποίηση του.
Νεόδμητα ακίνητα
Παράλληλα η οδηγία ανοίγει το δρόμο για τη παράταση της απαλλαγής από το ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα έως και το τέλος του 2024 και την εφαρμογή μειωμένου ή και μηδενικού ΦΠΑ από το 2025. Όπως αναφέρουν πηγές του υπουργείου Οικονομικών η Ελλάδα μπορεί να διαπραγματευτεί και να πετύχει τη διατήρηση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων ακινήτων για ακόμη δύο χρόνια, και συγκεκριμένα έως το τέλος του 2024 ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2025 ανάλογα με τις δημοσιονομικές συνθήκες θα υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένου συντελεστή 13% ή ακόμη και μηδενικού στις μεταβιβάσεις νέων οικοδομών, όπως ισχύει σε άλλες χώρες της ΕΕ (π.χ. Λουξεμβούργο). Η αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομή για άλλα δύο χρόνια αναμένεται να δώσει ώθηση στην αγορά ακινήτων, η οποία βρίσκεται σε ανοδική τροχιά και να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις από το εξωτερικό. Σημειώνεται ότι ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Η κυβέρνηση το 2019 αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022, η οποία περιλαμβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλιές άδειες που εκδόθηκαν από 1ης Ιανουαρίου 2006.
Με τη νέα κοινοτική οδηγία δίνεται η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα αγροτικά μηχανήματα καθώς και στο βαμβάκι, με παράλληλη ρήτρα διασφάλισης της δυνατότητας εφαρμογής μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα φυτοφάρμακα – λιπάσματα μέχρι και μετά το 2030. Προϋπόθεση για τη μείωση των συντελεστών, ο δημοσιονομικός χώρος.
Επίσης μειωμένοι συντελεστές θα μπορούν να εφαρμοστούν σε ηλιακά πάνελ, βρεφικές πάνες, μάσκες χειρουργικές, υπηρεσίες live streaming θεαμάτων, ενώ προβλέπεται και απαλλαγή ΦΠΑ σε βασικά είδη και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης, καθώς και σε ιατρικό εξοπλισμό και αναπηρικά είδη ενώ σε περιπτώσεις κρίσεων, φυσικών καταστροφών ή πανδημιών η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να προχωρά σε απαλλαγές από το ΦΠΑ συγκεκριμένων προϊόντων και υπηρεσιών για ορισμένο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
