Σε τροχιά ανοδικής αναθεώρησης της ανάπτυξης για το 2021 βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης καθώς τα στοιχεία που καταφθάνουν για τη πορεία των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ το τελευταίο τρίμηνο του έτους παραπέμπουν σε ρυθμό ακόμα και πάνω από 8% έναντι στόχου για 6,9% στο προϋπολογισμό.
Η επιτάχυνση της ανάκαμψης αποτυπώνεται και στην υπέρβαση των φορολογικών εσόδων κατά 1,266 δισ. ευρώ το 2021 με «καύσιμα» και τις εισπράξεις από το ΦΠΑ και τους φόρους κατανάλωσης που δείχνουν αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας.
Στελέχη του υπουργείου Οικονομικών επισημαίνουν ότι αν και είναι νωρίς για ασφαλείς και ακριβείς εκτιμήσεις για την έκταση της μεγέθυνσης του ΑΕΠ για ολόκληρο το έτος οι πρόδρομοι δείκτες στους νευραλγικούς για την ανάπτυξη τομείς παραπέμπουν σε αισθητά υψηλότερες ταχύτητες σε σχέση με τις εκτιμήσεις του προϋπολογισμού.
Οι τελικές αποφάσεις για την αναθεώρηση προς τα πάνω των προβλέψεων αναμένεται να ληφθούν στις αρχές Μαρτίου με την ανακοίνωση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για την εξέλιξη του ΑΕΠ στο τέταρτο τρίμηνο του 2021 οπότε και θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία της οικονομίας τους τελευταίους μήνες του έτους. Υπενθυμίζεται ότι διεθνείς οργανισμοί και ξένοι οίκοι στις αναλύσεις και εκθέσεις τους για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας βλέπουν δυναμική ακόμα και πάνω από 8% ανάπτυξη για το τρέχον έτος.
Πάντως όλα δείχνουν ότι συνεχίζονται οι υψηλοί αν και με χαμηλότερη ταχύτητα σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του έτους ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ με τους αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας να εκτιμούν ότι παρέμειναν σε υψηλό μονοψήφιο ρυθμό τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο και υποχώρησαν οριακά στο 7,6% τον Δεκέμβριο σημειώνοντας επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα στην επιτάχυνση του πληθωρισμού και την επιδείνωση των επιδημιολογικών συνθηκών. Μάλιστα όπως αναφέρεται στη σχετική μελέτη της τράπεζας «η τάση αυτή σε συνδυασμό με την ανοδική αναθεώρηση των στοιχείων του ΑΕΠ για το πρώτο εξάμηνο, μας οδηγεί σε επανεκτίμηση της πρόβλεψής μας για ετήσια αύξηση του ΑΕΠ το 2021 στο 8,5% από 7,5% που είχε εκτιμηθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου».
Με βάση το μηνιαίο δείκτη υψηλής συχνότητας της Εθνικής Τράπεζας για την οικονομική δραστηριότητα προβλέπεται ότι στο τέταρτο τρίμηνο η εγχώρια ζήτηση θα αυξηθεί κατά 7% από 7,4% στο τρίτο τρίμηνο με την ιδιωτική κατανάλωση να καταγράφει μεταβολή 5,5% από 8,6%, τις επενδύσεις στο 14,2% από 18,1% και τις εξαγωγές να κινούνται με ρυθμό 15% έναντι 48,6%. Στο μέτωπο των εισαγωγών αναμένεται επιβράδυνση σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο του ρυθμού ανόδου στο 13,3% από 21,7%.
Οι ισχυρές επιδόσεις της οικονομίας ανοίγουν παράθυρο για υψηλότερη από το στόχο του 4,5% ανάπτυξη και το επόμενο έτος με το μεγάλο ζητούμενο να παραμένει η πορεία της πανδημίας και του πληθωρισμού, το κλίμα στην οικονομία και βέβαια το πραγματικό παραγωγικό και επενδυτικό αποτύπωμα των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί το 2022 κατά 4,5% έναντι του 2021 με κινητήριους μοχλούς τον διατηρούμενο υψηλό ρυθμό αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 3% σε ετήσια βάση, τη σημαντική ώθηση των επενδύσεων κατά 21,9% και την περαιτέρω ανάκαμψη των εξαγωγών υπηρεσιών κατά 21% λόγω και της ανόδου του εξωτερικού τουρισμού. Επίσης ποντάρει σε ώθηση 2,9 ποσοστιαίων μονάδων από τα κονδύλια από το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, με τις πραγματοποιούμενες δαπάνες από τον προϋπολογισμό του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Όπως επισημαίνεται στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού σημαντικός παράγοντας επιτάχυνσης της ανάπτυξης είναι η σταδιακή επιστροφή σε συνθήκες κανονικότητας από υγειονομικής άποψης, στη βάση του υλοποιούμενου προγράμματος εμβολιασμών, η οποία με τη σειρά της θα επιτρέψει την πλήρη ομαλοποίηση της λειτουργίας της αγοράς, αντλώντας επιπλέον οφέλη από τα «κέρδη» της περιόδου της πανδημίας σε όρους ψηφιοποίησης και εξωστρέφειας της οικονομίας. Η επιστροφή στην κανονικότητα αναμένεται να διευκολύνει την περαιτέρω ανάκαμψη του τουριστικού κλάδου, με τις εισπράξεις από το εξωτερικό να αυξάνονται έναντι του 2021 κατά 60% ενώ ένας ακόμα ευνοϊκός παράγοντας είναι η έναρξη υλοποίησης ορισμένων αναπτυξιακών μέτρων στη λογική της βελτίωσης του επενδυτικού περιβάλλοντος και της εισοδηματικής ενίσχυσης των νοικοκυριών, όπως είχε σχεδιαστεί πριν την επέλαση της πανδημίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κομισιόν στις φθινοπωρινές της προβλέψεις τοποθετεί στο 5,2% την ανάπτυξη για το 2022 με οδηγό τις επενδύσεις από τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης και την ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης και του τουρισμού ενώ ο ΟΟΣΑ βάζει το πήχη στο 4,8%