Νέο χρονοδιάγραμμα για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου σε ιδιώτες και συνταξιούχους που μαζί με τις εκκρεμείς επιστροφές φόρου φθάνουν τα 2,682 δισ. ευρώ παρουσίασε η κυβέρνηση στους θεσμούς όπως προκύπτει από την 12η έκθεση της Κομισιόν την ενισχυμένη εποπτεία η οποία διαπιστώνει σημαντικές καθυστερήσεις στην επίλυση του ζητήματος και κάνει λόγο για οριακή βελτίωση.
Τι προβλέπει το σχέδιο δράσης
Το κυβερνητικό σχέδιο δράσης προβλέπει ότι οι μη συνταξιοδοτικές οφειλές του δημοσίου θα αποπληρωθούν έως το τέλος Δεκεμβρίου ενώ το στοκ των εκκρεμών συντάξεων θα εκκαθαριστεί έως τα μέσα του 2022. Στην έκθεση της Κομισιόν αναφέρεται ότι η συσσώρευση νέων οφειλών ήταν υψηλότερη από την αναμενόμενη ενώ το συνέβη και με την εισροή νέων αιτήσεων συνταξιοδότησης και σημειώνεται ότι για την αποφυγή περαιτέρω καθυστερήσεων αποφασίσθηκε η παρακολούθηση της προόδου σε μηνιαία βάση.
Τα «κρατικά φέσια» που εδώ και πολύ καιρό αποτελούν το μεγάλο αγκάθι των αξιολογήσεων από τους θεσμούς στερούν πολύτιμη ρευστότητα από την αγορά και ταυτόχρονα έχουν σαν αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχοι να περιμένουν στην ουρά ακόμα και πάνω από τρία χρόνια για να λάβουν τα ποσά των συντάξεων που δικαιούνται με βάση τις αποδοχές και τα έτη ασφάλισης.
Τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη της γενικής κυβέρνησης το Σεπτέμβριο του 2021 διαμορφώθηκαν σε 1,799 δισ. ευρώ με τη μερίδα του λέοντος να κατέχουν τα νοσοκομεία με οφειλές προς ιδιώτες προμηθευτές ύψους 962 εκ. ευρώ και ακολουθούν οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης με 483 εκ. ευρώ. Ειδικά οι εκκρεμείς πληρωμές για την έκδοση των οριστικών συντάξεων ανήλθαν στα 360 εκ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από 120.000 κύριες συντάξεις. Αν συνυπολογισθούν οι επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ το «απόθεμα» ξεπερνά τις 300.000.
Την ίδια ώρα το δημόσιο οφείλει ποσό ύψους 883 εκ. ευρώ από επιστροφές φόρου κυρίως ΦΠΑ σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις παρά το γεγονός ότι η ΑΑΔΕ έχει επιταχύνει τις διαδικασίες εκκαθάρισης των εκκρεμών αιτήσεων. Σημειώνεται ότι οι επιστροφές αχρεωστήτως εισπραχθέντων εσόδων για το 2022 προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 4,957 δισ. ευρώ από 4,660 δισ. ευρώ φέτος.
Στην εισηγητική έκθεση του νέου προϋπολογισμού παρατίθενται ενδεικτικά νέες δράσεις και μέτρα για την όσο το δυνατόν ταχύτερη και αποτελεσματικότερη απομείωση των συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών τους.
Ειδικότερα αναφέρονται τα εξής:
- Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ): Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των ΟΤΑ προς τρίτους ανήλθαν τον μήνα Σεπτέμβριο τρέχοντος έτους στο ποσό των 109 εκατ. ευρώ και αφαιρουμένων των προσαρμογών σε 78 εκατ. ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό τον Σεπτέμβριο του 2020 ήταν 221 εκατ. ευρώ, παρουσίασε δηλαδή μείωση της τάξης του 51%. Η μείωση απορρέει από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης των ΟΤΑ από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, που για το τρέχον οικονομικό έτος ανήλθε στο ποσό των 72 εκατ. ευρώ. Με βάση το ανωτέρω πρόγραμμα, τα ποσά που έχουν διατεθεί δύναται να μην επιστρέφονται από τους δήμους που θα εκκαθαρίσουν πλήρως τις ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Επιπρόσθετα, αναμένεται περαιτέρω αποκλιμάκωση του ύψους των υποχρεώσεων και παράλληλα αποφυγή δημιουργίας νέων στο μέλλον, με την εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, που προβλέπει την υποχρέωση δέσμευσης από τους ΟΤΑ ποσού ταμειακών διαθεσίμων ίσου με το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους σε τρίτους, σε ειδικό λογαριασμό που θα τηρείται ανά φορέα στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
- Τα ιδιαίτερα προβλήματα ρευστότητας που αντιμετώπισαν νομικά πρόσωπα που ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, λόγω μη είσπραξης των προβλεπόμενων εσόδων, ως συνέπεια της πανδημίας και ιδίως συγκοινωνιακοί φορείς, όπως οι εταιρείες Σταθερές Συγκοινωνίες (ΣΤΑΣΥ) ΜΑΕ, Οδικές Συγκοινωνίες (ΟΣΥ) ΑΕ, Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) ΑΕ κ.λπ., οδήγησαν σε σημαντική αύξηση των απλήρωτων υποχρεώσεών τους, κατά το προηγούμενο και το τρέχον οικονομικό έτος. Για τον λόγο αυτό εγκρίθηκε επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό ύψους 62 εκατ. ευρώ, η οποία χρησιμοποιείται για την εξόφληση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Επίσης, για την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων των εταιρειών Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) ΑΕ και Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) ΑΕ, το ύψος των οποίων τον μήνα Σεπτέμβριο ανήλθε στα 35 εκατ. ευρώ περίπου, πραγματοποιήθηκε τον μήνα Οκτώβριο αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου. Περαιτέρω, σχεδιάζονται στοχευμένες δράσεις, οι οποίες θα έχουν ως στόχο τη μη δημιουργία και συσσώρευση ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στους συγκεκριμένους φορείς, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες αυτών ως στρατιωτικές βιομηχανίες που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Μείωση παρατηρείται στις οφειλές από εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης, ως αποτέλεσμα των εντατικών προσπαθειών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και του e-EFKA, με την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου εκκαθάρισης των σχετικών αιτήσεων. Μέρος του εν λόγω σχεδίου είναι η αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του e-EFKA και η άμεση στελέχωσή τους, καθώς και η έναρξη εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου για τις προκαταβολές, σύμφωνα με το οποίο κάθε ασφαλισμένος που έχει υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης στον e-EFKA δικαιούται να λάβει προκαταβολή υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Ειδικότερα, το ύψος των οφειλών αυτών κατά τον μήνα Σεπτέμβριο 2021 ανήλθε στα 360 εκατ. ευρώ και αν εξαιρεθούν οι εισφορές ύψους 92 εκατ. ευρώ, που παρακρατούνται υπέρ του Δημοσίου, του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και του Εθνικού Οργανισμού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), το καθαρό ποσό ανήλθε στα 268 εκατ. ευρώ.
- Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των νοσοκομείων τον Σεπτέμβριο του 2021 εμφανίζονται σημαντικά αυξημένες σε ύψος 962 εκατ. ευρώ έναντι 502 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020, καθώς περιλαμβάνονται σημαντικά ποσά Clawback και Rebate που δεν έχουν συμψηφιστεί και τα οποία αναμένεται να συμψηφιστούν έως τα τέλη τους έτους.
