Η Πορτογαλία σχεδιάζει να επιβάλει προσωρινά μέτρα, όπως τη θέσπιση μεγαλύτερων εισφορών από τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, για να αντισταθμίσει τα απολεσθέντα προσδοκώμενα έσοδα από την επιβολή περικοπών στις συντάξεις του δημοσίου που απέρριψε ως αντισυνταγματικές το Συνταγματικό Δικαστήριο τον περασμένο μήνα, όπως δήλωσε σήμερα ένα στέλεχος της κυβέρνησης της χώρας.

Η απόρριψη των περικοπών των συντάξεων από το δικαστήριο αποτέλεσε άλλο ένα πλήγμα στα σχέδια της κεντροδεξιάς κυβέρνησης να μειώσει τις κρατικές δαπάνες και θα μπορούσε να περιπλέξει την προσπάθειά της να βγει από το μνημόνιο δανεισμού από τη διεθνή τρόικα των πιστωτών (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) περί τα μέσα του 2014.

Ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Λουίς Μαρκές Γκέντες δήλωσε μετά το υπουργικό συμβούλιο που διεξήχθη αργά χθες βράδυ ότι «προκειμένου να μην γίνουν παραχωρήσεις σε ό,τι αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους του 2014, είμαστε αναγκασμένοι να λάβουμε μεταβατικά μέτρα ωσότου βρεθεί ένα μέτρο μεγαλύτερης διάρκειας».

Οι περικοπές οι οποίες ακυρώθηκαν από το ΣΔ θα εξοικονομούσαν στο πορτογαλικό δημόσιο περίπου 380 εκατ. ευρώ φέτος, ή περίπου το 10% του συνολικού ποσού που προβλέπεται να εξοικονομηθεί το 2014, ένα δημοσιονομικό έτος κατά το οποίο η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στην τρόικα να μειώσει το έλλειμμα στο 4% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της Πορτογαλίας, από κατ’ εκτίμηση 5,5% του ΑΕΠ το 2013.

Τα υπό εξέταση νέα προσωρινά μέτρα θα μπορούσαν να συμπεριλάβουν την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων του δημοσίου τομέα από το σημερινό επίπεδο (2,5% των μηνιαίων μισθών τους), είπε ο Μαρκές Γκέντες. Επιπλέον, επισήμανε πως εξετάζεται η επιβολή εκ νέου μιας «έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης», ένα τέλος επί των συντάξεων που είχε θεσπιστεί πέρυσι και η διεύρυνση του μέτρου αυτού.

Η εισφορά αλληλεγγύης σήμερα κυμαίνεται από 3,5% ως 10% κι εφαρμόζεται στις συντάξεις που αρχίζουν από τα 1.350 μηνιαίως τόσο στους συνταξιούχους του δημοσίου όσο και σε αυτούς του ιδιωτικού τομέα. Η κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει το μέτρο αυτό σε περισσότερες κατηγορίες συνταξιούχων.

Τα μέτρα αυτά δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί. Η θέσπισή τους θα χρειαστεί την έγκριση της βουλής, όπου πάντως η κεντροδεξιά κυβέρνηση του πρωθυπουργού Πέδρο Πάσος Κοέλιο απολαύει μιας άνετης πλειοψηφίας.

Το ΣΔ, το οποίο είχε απορρίψει διάφορα μέτρα λιτότητας, είχε πέρυσι κρίνει παρ’ όλ’ αυτά νόμιμη την επιβολή της έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης και κυβερνητικά στελέχη δηλώνουν ότι δεν αναμένουν να υπάρξουν νομικά προβλήματα με τα προσωρινά μέτρα.

Το Δικαστήριο πάντως αναμένεται να εξετάσει ορισμένα ακόμη από τα μέτρα που συμπεριελήφθησαν στον έντονα διαμφισβητούμενο προϋπολογισμό – ιδίως τις περικοπές στους μισθούς του δημοσίου -, καθώς η αριστερή αντιπολίτευση και τα συνδικάτα δεσμεύονται ότι θα προσφύγουν εναντίον τους.

Η κυβέρνηση από την πλευρά της εξασφάλισε υποστήριξη από την προεδρία χθες, όταν ο πρόεδρος Ανίμπαλ Καβάκο Σίλβα ανακοίνωσε πως έλαβε μια νομική κρίση η οποία καταδεικνύει πως ο προϋπολογισμός του 2014 συμμορφώνεται προς το Σύνταγμα και άφησε να εννοηθεί ότι δεν θα τον υποβάλει προς εξέταση στο ΣΔ, όπως είχε κάνει πέρυσι.

Το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου αναφοράς της Πορτογαλίας συνέχιζε να μειώνεται σήμερα, πέφτοντας στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του Ιουλίου του 2013. Βρίσκεται πλέον στο 5,75%, από 6,07% την τελευταία ημέρα της περυσινής χρονιάς.

Πάντως, πιθανόν λόγω των νομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να συνεχίσει την εφαρμογή μέτρων λιτότητας, η απόδοση αυτή είναι 2% και πλέον υψηλότερη από εκείνη των αντίστοιχων ομολόγων της Ιρλανδίας, της χώρας η οποία έγινε τον περασμένο μήνα η πρώτη που εξήλθε από το πρόγραμμα στήριξης της ΕΕ και του ΔΝΤ.