Φορολογικό νομοσχέδιο: Έξι ανατροπές στα ακίνητα, βαριές καμπάνες έως 100.000 ευρώ για Airbnb

Φρένο στη φοροδιαφυγή μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb με την επιβολή προστίμων που φθάνουν και τις 100.000 ευρώ και διακοπή της πρόσβασης στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες επιχειρεί να βάλει το υπουργείο Οικονομικών με το φορολογικό νομοσχέδιο.

Παράλληλα, ψαλιδίζεται κατά 67% η  έκπτωση φόρου που προβλέπονταν στο αρχικό σχέδιο για τους φορολογούμενους που προχωρούν σε ανακαίνιση ή ενεργειακή αναβάθμιση του ακινήτου τους, καθορίζει νέο πλαίσιο για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, διευκολύνει τους φορολογούμενους που θέλουν να πωλήσουν ακίνητα αλλά έχουν οφειλές ΕΝΦΙΑ και επεκτείνει στους 9 μήνες από 6 μήνες που είναι σήμερα την προθεσμία υποβολής δήλωσης κληρονομιάς.

Ειδικότερα οι ανατροπές στο μέτωπο των ακινήτων που φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπουν:

1. Ακίνητα Airbnb:  Η ΑΑΔΕ βάζει στο παιχνίδι και τις ίδιες τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες για τον εντοπισμό των ιδιοκτητών ακινήτων που κρύβουν από την Εφορία τα εισοδήματα που εισπράττουν από βραχυχρόνια μίσθωση. Έτσι, οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες (Airbnb, HomeAway, Booking.com κ.α.) αφού πρώτα υποχρεώθηκαν να αναρτούν τους ειδικούς ηλεκτρονικούς κωδικούς των ακινήτων που «ανεβάζουν», πλέον καλούνται να παράσχουν κάθε στοιχείο που θα τους ζητείται από την ΑΑΔΕ.  Στην περίπτωση που δεν συμμορφώνονται, τότε εκτός από το βαρύ πρόστιμο, που θα φτάνει στις 100.000 ευρώ, θα διακόπτεται και η πρόσβαση στους ιστότοπους. Ειδικότερα:

• Σε περίπτωση που κατά τη διακοπής πρόσβασης στις ιστοσελίδες  πραγματοποιούνται συναλλαγές από τους πωλητές στις  πλατφόρμες, επιβάλλεται πρόστιμο 5.000 ευρώ στον πωλητή.
• Στον Πάροχο Υπηρεσιών Διαδικτύου επιβάλλεται πρόστιμο από 30.00  ευρώ έως 100.000 ευρώ σε περίπτωση  μη χορήγησης στοιχείων
• Σε περίπτωση μη χορήγησης στοιχείων από κάθε άλλο πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, ή νομική οντότητα πλην του Παρόχου Υπηρεσιών Διαδικτύου, επιβάλλεται πρόστιμο από 5.000 ευρώ έως 30.000 ευρώ.

2. Ψαλίδι στην έκπτωση φόρου για ανακαινίσεις ακινήτων:  Η διάταξη η οποία τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση  πριν από λίγες ημέρες όριζε τη δυνατότητα έκπτωσης φόρου 40% στις δαπάνες για υπηρεσίες ενεργειακής , αισθητικής ή λειτουργικής αναβάθμισης ακινήτων με μέγιστο όριο δαπάνης τα 48.000 ευρώ. Με τη διάταξη αυτή η μέγιστη έκπτωση φόρου  σε ορίζοντα τετραετίας θα ήταν 19.200 ευρώ.

Χθες το φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή έβαλε τον πήχη της μέγιστης έκπτωσης στα 16.000 ευρώ περιορίζοντας τη μέγιστη ωφέλεια φόρου στα 6.400 ευρώ με τη διευκρίνιση ότι αφορά μόνο σε φόρο εισοδήματος.

Οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο 4 ετών, σε ποσοστό 40% του ύψους τους, το φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ.

Απαραίτητη προϋπόθεση για  την μείωση του φόρου από το ποσό των δαπανών, αποτελεί η απόδειξή τους με νόμιμα παραστατικά\και η εξόφλησή τους με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. Μετά τις αντιδράσεις των ιδιοκτητών ακινήτων πάντως, απαλείφθηκε η διάταξη η οποία ακύρωνε την ισχύουσα σήμερα έκπτωση 5% των εισοδημάτων από ενοίκια για όσους ιδιοκτήτες κάνουν χρήση του νέου μέτρου.

3. Ο συμβολαιογράφος πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ από το τίμημα: Παρέχεται η δυνατότητα χορήγησης πιστοποιητικού για μεταβίβαση συγκεκριμένου ακινήτου με παρακράτηση και απόδοση του συνολικά οφειλόμενου ποσού κύριων και πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων για όλα τα ακίνητα για τα οποία είναι υπόχρεος, χωρίς να προαπαιτείται η ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων χρεών από ΕΝ.Φ.Ι.Α.. Η διάταξη αυτή κρίνεται απαραίτητη δεδομένου ότι είναι επωφελής τόσο για το Ελληνικό Δημόσιο όσο και για τους φορολογούμενους αφού θα μειωθούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές και παράλληλα θα διευκολυνθούν οι αγοραπωλησίες ακινήτων.

4. Παγώνει ο ΦΠΑ: Οι διατάξεις αναφορικά με την αναστολή επιβολής ΦΠΑ στις πωλήσεις ακινήτων με άδεια μετά την 1-1-2006 , από τις αρχές του 2020 και για τρία χρόνια δεν έχουν αλλαγές σε σχέση με τις ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού. Οι διατάξεις όμως έρχονται να δώσουν κρίσιμες διευκρινίσεις σύμφωνα με τις οποίες δίνεται η δυνατότητα στον υποκείμενο στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση να επιλέξει να βρίσκεται σε καθεστώς αναστολής του φόρου προκειμένου η παράδοση τους να μην επιβαρύνεται με ΦΠΑ, χωρίς αντίστοιχα να υφίσταται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου για τις πράξεις αυτές.

Παράλληλα συνυποβάλλει κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα και το ποσό του φόρου που πρέπει να διακανονιστεί. Ο φόρος διακανονίζεται κατά το χρόνο της παράδοσης του εκάστοτε ακινήτου, οπότε και καταβάλλεται με έκτακτη δήλωση.

5. Νέες αντικειμενικές αξίες: Το υπουργείο Οικονομικών προαναγγέλλει επέκταση και εξορθολογισμό του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας της ακίνητης περιουσίας, καθώς σημαντικό μέρος της περιουσίας παρέμεινε για μακρά περίοδο εκτός ζωνών αντικειμενικού προσδιορισμού, με αντίστοιχη επίπτωση στην κατανομή της φορολογικής επιβάρυνσης.

Υποστηρίζει πως απώτερος στόχος είναι, μέσα από τον εκσυγχρονισμό και εξορθολογισμό του πλαισίου να καταστεί η φορολόγηση στην ακίνητη περιουσία οικονομικά πιο αποτελεσματική και κοινωνικά πιο δίκαιη.  Με τις δεσμεύσεις έναντι των θεσμών να αφορούν σε ένα νέο σύστημα αντικειμενικών αξιών έως τον Μάιο του 2020 , το νομοσχέδιο προβλέπει ότι συνιστάται Επιτροπή με τη συμμετοχή των αρμόδιων Γενικών Γραμματέων, καθώς και εκπροσώπου του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος και εμπειρογνωμόνων, για την εισήγηση επί της διαμόρφωσης των ζωνών και των συντελεστών αυξομείωσης των τιμών εκκίνησης, σε αντικατάσταση του προηγούμενου αναποτελεσματικού καθεστώτος πολυκερματισμού με σωρεία επιτροπών και διαδικασιών.

Προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο της Επιτροπής, προβλέπεται η δυνατότητα αυτής να ζητά τη συνδρομή ή τη συμμετοχή οποιοσδήποτε άλλου δημοσίου ή ιδιωτικού φορέα ή προσώπου κρίνεται απαραίτητο, καθώς και τη χορήγηση μη προσωποποιημένων στοιχείων από τους εμπλεκόμενους φορείς.

6. Προσωρινή αξία:  Σε περιπτώσεις μεταβίβασης ακινήτων τα οποία βρίσκονται εκτός συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας τους, η εφορία θα εκδίδει προσωρινό προσδιορισμό της αγοραίας αξίας τους και αυτός θα είναι και ο «οδηγός» για το φόρο μεταβίβασης.

Το νομοσχέδιο ορίζει ότι μέσα σε προθεσμία 5 εργάσιμων ημερών από την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης για ακίνητα, τα οποία δεν εντάσσονται στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξίας, ενεργείται προσωρινός προσδιορισμός της αγοραίας αξίας τους από στην αρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται το ακίνητο, με βάση συγκριτικά στοιχεία, τα βιβλία τιμών ή και άλλα τυχόν στοιχεία.

Αν η δηλωθείσα αξία συμπίπτει με την προσωρινή, αυτή κρίνεται ειλικρινής. Αν δε συμπίπτει, ο φορολογούμενος, μέσα σε δύο μήνες από τον προσδιορισμό της προσωρινής αξίας δύναται να την αποδεχθεί και να υποβάλει τροποποίητική δήλωση, η οποία θεωρείται εμπρόθεσμη. Σε περίπτωση που το τίμημα, σε μεταβιβαστικό συμβόλαιο, ή το εκπλειστηρίασμα, σε αναγκαστικό ή εκούσιο πλειστηριασμό, είναι μεγαλύτερα από την αξία, όπως αυτή προσδιορίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, ο φόρος επιβάλλεται στη μεγαλύτερη αξία.