Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας ετοιμάζεται να δημοσιοποιήσει τα εκκαθαριστικά σημειώματα των επανυπολογισμένων συντάξεων, ώστε οι δικαιούχοι να ξέρουν τι εισπράττουν από την 1η Ιανουαρίου του 2017. Υπενθυμίζεται πως οι παλαιές συντάξεις, δηλαδή όσες καταβάλλονταν έως 12 Μαΐου 2016, έχουν επανυπολογιστεί με βάση τον τύπο του νόμου Κατρούγκαλου και αποδίδονται από τον περασμένο Ιανουάριο επανυπολογισμένες στη βάση της εξίσωσης «εθνική σύνταξη, συν ανταποδοτική σύνταξη, συν προσωπική διαφορά».
Οι περισσότεροι συνταξιούχοι λαμβάνουν στην τσέπη το ίδιο καταβαλλόμενο καθαρό ποσό (εκτός από περίπου 600.000, οι οποίοι έχουν δει αύξηση) μετά την κατάργηση των μειώσεων του 2019, αλλά δεν έχουν λάβει ενημερωτικά σημειώματα, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουν το αποτέλεσμα του επανυπολογισμού.
Αυτό που δείχνει δεδομένο, είναι πως θα υπάρξουν αλλαγές στα ποσά των συντάξεων, με την εφημερίδα «Έθνος» να… αποκρυπτογραφεί τα νέα δεδομένα, ώστε οι δικαιούχοι να γνωρίζουν τι θα διαβάσουν στα ενημερωτικά σημειώματα που θα λάβουν.
Για την εθνική σύνταξη
Το βασικό ποσό της νέας σύνταξης είναι η εθνική σύνταξη, η οποία είναι 384 ευρώ για όλους όσοι συνταξιοδοτήθηκαν με 20ετία ασφάλισης και πάνω. Το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης δικαιούνται όσοι συνταξιοδοτούνται με τουλάχιστον 20 χρόνια ασφάλισης.
Το ποσό της εθνικής σύνταξης μειώνεται ως εξής:
α) 2% για κάθε έτος που υπολείπεται των 20 ετών ασφάλισης και μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης, οπότε ανέρχεται σε 345,60 ευρώ.
Ειδικότερα:
- Για 15 έτη ασφάλισης το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης είναι 345,60 ευρώ
- Για 16 έτη ασφάλισης 353,28 ευρώ
- Για 17 έτη ασφάλισης 360,96 ευρώ
- Για 18 έτη ασφάλισης 368,64 ευρώ
- Για 19 έτη ασφάλισης 376,32 ευρώ
- Από 20 έτη ασφάλισης και πάνω 384,00 ευρώ.
β) Στις περιπτώσεις καταβολής μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος (6% για κάθε έτος που υπολείπεται του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, κατ’ ανώτατο 30%) ή μειωμένης σύνταξης λόγω αναπηρίας.
Εξαιρούνται όσοι συνταξιοδοτούνται λόγω γήρατος με αιτία την αναπηρία, οι οποίοι δικαιούνται το πλήρες ποσό της εθνικής σύνταξης (δηλαδή όσοι έχουν από 6.000 ένσημα και πάνω δικαιούνται πλήρες ποσό εθνικής και στην περίπτωση της αναπηρικής σύνταξης).
Για την ανταποδοτική σύνταξη
Το ποσό της εθνικής σύνταξης συμπληρώνεται από το ποσό της ανταποδοτικής, το ύψος της οποίας εξαρτάται από τις εισφορές που είχε πληρώσει ο συνταξιούχος στον εργασιακό βίο του ως ασφαλισμένος.
Ειδικότερα, το ποσό υπολογίζεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές, τον χρόνο ασφάλισης και τα ετήσια ποσοστά αναπλήρωσης. Για τον επανυπολογισμό ελήφθησαν υπόψη οι συντάξιμες αποδοχές με τις οποίες είχε συνταξιοδοτηθεί ο κάθε ασφαλισμένος σε τιμές 2016.
Για την προσωπική διαφορά
Η διαφορά που προκύπτει ανάμεσα στο καταβλητέο ποσό προ φόρου πριν από τον Μάιο του 2016 και το ποσό προ φόρου που προκύπτει από τον επανυπολογισμό (μετά την εισφορά ασθενείας και τις κρατήσεις ΑΚΑΓΕ) ονομάζεται προσωπική διαφορά. Δηλαδή, η διαφορά του ποσού που λάμβανε στην τσέπη του ο συνταξιούχος πριν από τον Μάιο του 2016, με το ποσό που προκύπτει από τον επανυπολογισμό είναι το επιπλέον ποσό που διατηρείται ως προσωπική διαφορά.
Μετά την ακύρωση των περικοπών του 2019, η προσωπική διαφορά διατηρείται ως «μαξιλάρι» για τις παλιές συντάξεις. Το άθροισμα της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, όπως και της προσωπικής διαφοράς ,είναι το νέο ποσό της σύνταξης που λαμβάνει ο συνταξιούχος από 01/01/2019. Το καθαρό ποσό που μπαίνει στην τσέπη δεν έχει καμία μείωση, ενώ τα μεικτά ποσά για τους περισσότερους αλλάζουν.
Για τη θετική προσωπική διαφορά
Για όσους συνταξιούχους ο επανυπολογισμός και η αναπροσαρμογή της σύνταξης είχαν θετικό πρόσημο -επειδή το νέο επανυπολογισμένο ποσό με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου προέκυψε μεγαλύτερο από το καταβλητέο τον Μάιο του 2016- προβλέπεται αύξηση σε πέντε δόσεις.
Ειδικότερα, γι’ αυτήν την κατηγορία συνταξιούχων ο νόμος προβλέπει απόδοση της αύξησης σε πέντε ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από φέτος. Δηλαδή, το πλήρες ποσό της αύξησης θα δοθεί κατά 20% φέτος, 20% του χρόνου, 20% το 2021, 20% το 2022 και 20% το 2023. Η πρώτη δόση των αυξήσεων δόθηκε τον περασμένο Γενάρη.
Για την αρνητική προσωπική διαφορά
Όσων συνταξιούχων ο επανυπολογισμός και η αναπροσαρμογή της σύνταξης είχαν αρνητικό πρόσημο, προβλέπεται διατήρηση της προσωπικής διαφοράς και «πάγωμα» της σύνταξης. Ειδικότερα, γι’ αυτήν την κατηγορία συνταξιούχων, που είναι και η πλειοψηφία, ο νόμος προβλέπει ότι το ποσό της προσωπικής διαφοράς, που είναι εκτός της σύνταξης, θα συμψηφίζεται με τις γενικότερες αυξήσεις που προβλέπεται -με τις σημερινές συνθήκες- να δίνονται στις συντάξεις από το 2023 και μετά με βάση την εξέλιξη του ΑΕΠ και του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
Για παράδειγμα, αν το 2023 δοθεί γενική αύξηση στις συντάξεις 50 ευρώ και ο συνταξιούχος λαμβάνει από φέτος προσωπική διαφορά 200 ευρώ, τότε δεν θα λάβει την εν λόγω αύξηση, αλλά θα μειωθεί η προσωπική του διαφορά κατά 50 ευρώ. Μέχρι αυτή η προσωπική διαφορά να εξαλειφθεί δεν θα λάβει αύξηση.
Εκτός επανυπολογισμού έχουν τεθεί διά νόμου οι συντάξεις του πρώην ΟΓΑ και οι συντάξεις των υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ από τη διαδικασία εξαιρέθηκαν και οι συντάξεις των άγαμων θυγατέρων, καθώς το ποσό μπορεί να αλλάζει κάθε έτος ανάλογα με το εισόδημα.
Επίσης, σύμφωνα πληροφορίες, ο επανυπολογισμός που έχει τελειώσει για τη συντριπτική πλειοψηφία, φαίνεται πως δεν έχει ολοκληρωθεί για ορισμένες ειδικές κατηγορίες συντάξεων:
* Ορισμένες ειδικές κατηγορίες συντάξεων χηρείας και ορφανικές (δίνονταν δύο δικαιώματα -χήρα και παιδί- σε μία σύνταξη, δηλαδή ένα ποσό).
* Συντάξεις πρ. ΝΑΤ, για τις οποίες δεν υπάρχουν στοιχεία ηλεκτρονικά παρά μόνο σε φακέλους.