Ο κλάδος της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων, που χαρακτηριζόταν ως ένας από τους ανταγωνιστικότερους της ελληνικής παραγωγής, κατέγραψε το 2011 πτώση της παραγωγής του, για τρίτο συνεχόμενο έτος. Παρ’ όλο που σε ορισμένες κατηγορίες τροφίμων επιτεύχθηκε αξιοσημείωτη αύξηση του όγκου παραγωγής, η συνολική παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα υποχώρησε σε επίπεδα τα οποία είναι κατά 7,5% κατώτερα από τα αντίστοιχα του έτους 2005. Σε σχέση με το 2010, η μείωση της παραγωγής επιταχύνθηκε.

Οι μεταβολές που σημειώνονται στην εγχώρια παραγωγή τροφίμων αντανακλούν, φυσικά, την προσαρμογή των αναγκών των ελληνικών νοικοκυριών στις νέες οικονομικές συνθήκες, αλλά και τη διευρυνόμενη, προφανώς, εξαγωγική δραστηριότητα των βιομηχανιών του κλάδου, οι οποίες, όμως, φαίνεται ότι αδυνατούν να επεκταθούν εξαγωγικά σε βαθμό που να αναπληρώνει τις απώλειες που σημειώνονται στην εσωτερική αγορά λόγω της κρίσης και της οικονομικής στενότητας των ελληνικών νοικοκυριών.

H συνολική παραγωγή τροφίμων στη χώρα μας το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2011 ήταν μειωμένη, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2010, κατά 4,3%, έναντι μεταβολής -4,1% έναν χρόνο πριν.

Όπως προκύπτει από επεξεργασία σχετικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, κατά την εξεταζόμενη περίοδο μειώθηκε η παραγωγή, μεταξύ άλλων, επεξεργασμένου ρευστού γάλακτος κατά 5,6%, βουτύρου και άλλων γαλακτοκομικών για επάλειψη κατά 10,75%, κατεψυγμένων λαχανικών κατά 7,1%, παγωτών κατά 16,6%, τοματικών προϊόντων κατά 20,4%, αλεύρων από σιτάρι κατά 4,9%, κουφέτων κατά 3,9%, μερίδων νωπού-διατηρημένου με απλή ψύξη κοτόπουλου κατά 11,5%, γιαουρτιού κατά 3,6%, εξευγενισμένων ελαίων κατά 13,5%, φρυγανιών, ψημένου ψωμιού και παρόμοιων προϊόντων κατά 3,1%, σταφίδων κατά 0,9%, κομποστών φρούτων κατά 1,1%, καβουρντισμένου καφέ κατά 3,3%, μη νωπών προϊόντων αρτοποιίας κατά 9,7%, αλλαντικών κατά 1,8%, λοιπών κρεατοπαρασκευασμάτων κατά 25,5%, γλυκών κουταλιού και μαρμελάδων κατά 23,8%, ξηρών καρπών κατά 9,5% και χυμών φρούτων και λαχανικών κατά 10,3%.

Στον αντίποδα, την ίδια περίοδο κατεγράφη αύξηση της παραγωγής σε άλλες κατηγορίες τροφίμων. Συγκεκριμένα, αυξήθηκε η παραγωγή, μεταξύ άλλων, τυροκομικών προϊόντων κατά 4%, παρθένου ελαιολάδου κατά 10,1%, ζυμαρικών κατά 7,75%, μαργαρινών και λοιπών βρώσιμων λιπών κατά 77,1%, μπισκότων με γλυκαντικά ή σοκολάτα κατά 3,1%, ζυμών αρτοποίησης κατά 9,6%, ρυζιού κατά 11,3%, φυτικών λιπών και λαδιών κατά 4,8%, αλεύρων δημητριακών εκτός του σιταριού κατά 9,6%, μη τεμαχισμένων νωπών ή διατηρημένων με απλή ψύξη κοτόπουλων κατά 5,2% και ολόκληρων κοτόπουλων κατεψυγμένων κατά 23,7%.

Πτωτικά κινήθηκε η συνολική παραγωγική δραστηριότητα του κλάδου κατά τους εννέα από τους δώδεκα μήνες του 2011. Η εξέλιξη του όγκου της παραγωγή του κλάδου το 2011 ανά μήνα, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2010, έχει ως εξής: -4,3% τον Ιανουάριο (-3,2% τον ίδιο μήνα του 2010), +2,3% τον Φεβρουάριο (-6,3%), -0,7% τον Μάρτιο (+0,2%), -6,2% τον Απρίλιο (+2,8%), -7,4% τον Μάιο (-0,7%), -4,8% τον Ιούνιο (-2,2%), +1,8% τον Ιούλιο (-2,5%), -5,7% τον Αύγουστο (-4,7%), +3,0% τον Σεπτέμβριο (-12,1%), -2,6% τον Οκτώβριο (-10,3%), -1,9% τον Νοέμβριο (-7,1%) και -11,0% τον Δεκέμβριο (0,0%).

Επίσης, όπως προκύπτει από επεξεργασία στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, η παραγωγή ειδών διατροφής κατά την τριετία 2009-2011 μειώθηκε συνολικά, σε σχέση με το 2008, κατά 10,6%.

Ωστόσο, λόγω ανόδου των τιμών η εξέλιξη του κύκλου εργασιών του κλάδου το 2011 εμφανίζεται συγκριτικά καλύτερη, καθώς η άνοδος των τιμών των προϊόντων συγκράτησε την πτώση σε επίπεδα χαμηλότερα του 1%. Ο μέσος γενικός δείκτης του κύκλου εργασιών του κλάδου το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2011 παρουσίασε μείωση κατά 0,9%, σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο δωδεκάμηνο, οπότε είχε καταγραφεί μείωση κατά 3,2%.

Ανοδικά κινήθηκαν τα έσοδά του κατά τους επτά από τους δώδεκα μήνες του περασμένου έτους. Ανά μήνα, σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2010, ο κύκλος των εργασιών του παρουσίασε τις ακόλουθες μεταβολές: -0,4% τον Ιανουάριο (-7,8% τον ίδιο μήνα του 2010), +2,4% τον Φεβρουάριο (-7,3%), -3,7% τον Μάρτιο (+7,1%), +5,4% τον Απρίλιο (-5,2%), -0,9% τον Μάιο (+3,3%), +0,2% τον Ιούνιο (-6,0%), +2,4% τον Ιούλιο (-9,2%), +1,1% τον Αύγουστο (+3,8%), +6,5% τον Σεπτέμβριο (-13,0%), -6,4% τον Οκτώβριο (+2,1%), -3,1% τον Νοέμβριο (+3,4%) και +1,6% τον Δεκέμβριο (-1,3%).

Η μέση αύξηση των τιμών των προϊόντων του κλάδου το 2011 ήταν 3,15%. Τα έσοδά του, που αποτελούν το 15,85% των συνολικών εσόδων του βιομηχανικού τομέα, το 2011 ήταν 7,6% υψηλότερα από τα έσοδα που είχε παρουσιάσει το έτος 2005.

Σε σύγκριση με το έτος 2005, οι τιμές των προϊόντων του κλάδου ήταν 16,2% υψηλότερες από εκείνες του έτους 2005.

Η μειωμένη παραγωγική δραστηριότητα οδήγησε κατά το 2011 σε περαιτέρω μείωση των θέσεων εργασίας. Από το τρίτο τρίμηνο του 2010 ως το ίδιο τρίμηνο του 2011 ο αριθμός των εργαζομένων στον κλάδο μειώθηκε κατά 7.288 άτομα. Πιο συγκεκριμένα, από 114.771 άτομα περιορίστηκε στα 107.483 άτομα, με ποσοστιαία μείωση των θέσεων εργασίας κατά 6,4%.

Σημειωτέον ότι η παραγωγή του κλάδου των τροφίμων αντιστοιχεί κατά την ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με έρευνα που είχε διεξαχθεί το 2005, στο 18,2% της παραγωγής ολόκληρης της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας.