Η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και σε μικρότερο βαθμό η Ιρλανδία θα περάσουν άλλον ένα ή δύο χρόνια οικονομικών δυσκολιών καθώς τα σκληρά μέτρα λιτότητας που έχουν ληφθεί πλήττουν τις προοπτικές ανάπτυξης των πιο αδύναμων κρίκων της ευρωζώνης, σύμφωνα με δημοσκόπηση του πρακτορείου Ρόιτερς.
Οι δοκιμαζόμενες οικονομίες των χωρών αυτών βρίσκονταν ήδη σε διαφορετική πορεία ανάπτυξης σε σχέση με τον πυρήνα της ευρωζώνης -τη Γερμανία και τη Γαλλία- όμως οι δρόμοι τους φαίνεται να χωρίζουν και πάλι, με την Πορτογαλία να πέφτει ακόμη πιο πίσω από τους αδύναμους εταίρους της.
Οι δυσοίωνες προβλέψεις σημαίνουν ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να αναζητήσουν στρατηγικές που προωθούν την ανάπτυξη και την απασχόληση, όμως αφού επί χρόνια κήρυτταν τη λιτότητα και καλούσαν τις «απείθαρχες» κυβερνήσεις να περικόψουν τα έξοδα και να αυξήσουν τους φόρους, οι εύκολες λύσεις που απομένουν είναι πλέον ελάχιστες.
Οι 20 οικονομολόγοι που ρωτήθηκαν από το πρακτορείο υποστήριξαν για την Πορτογαλία ότι πιθανότατα θα χρειαστεί ένα δεύτερο πακέτο στήριξης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Σύμφωνα με τις προβλέψεις τους, η πορτογαλική οικονομία θα υποχωρήσει κατά 3,2% φέτος και θα «λιμνάσει» το 2013.
«Η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα περάσουν σοβαρή ύφεση ανεξάρτητα από τι θα κάνουν οι υπεύθυνοι φορείς τις επόμενες εβδομάδες και τους επόμενους μήνες για να σώσουν τη ζώνη του ευρώ», είπε ο Μπεν Μέι της Capital Economics, ο οποίος προέβλεψε τεράστια υποχώρηση της πορτογαλικής οικονομίας (8%) για το επόμενο έτος.
Και οι τέσσερις χώρες τις οποίες αφορά η δημοσκόπηση θα έχουν διψήφια ποσοστά ανεργίας για τα επόμενα δύο χρόνια, πολύ πάνω από το μέσο όρο της ευρωζώνης, που φτάνει το 10,3%. Τα χειρότερα ποσοστά θα έχουν η Ισπανία και η Ελλάδα. Προβλέπεται επίσης ότι η ελληνική οικονομία θα υποχωρήσει κατά 3,7% φέτος και θα παραμείνει στάσιμη το 2013. Οι προβλέψεις αυτές παίρνουν ως δεδομένο ότι η κυβέρνηση και οι ιδιώτες πιστωτές θα συμφωνήσουν σύντομα στην ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων, αποτρέποντας έτσι μια άτακτη χρεοκοπία τον Μάρτιο.
Για την Πορτογαλία, που έχει ήδη λάβει δάνειο 78 δισ. ευρώ, οι οικονομολόγοι θεωρούν ότι υπάρχουν 70% πιθανότητες, σε κάποιο σημείο, να χρειαστεί ένα δεύτερο «πακέτο» από την ΕΕ και το ΔΝΤ.
«Κάποια στιγμή η Πορτογαλία θα χρειαστεί αναδιάρθρωση αφού, όπως και η Ελλάδα, βασίζεται πολύ στους ξένους επενδυτές και δεν έχει εγχώρια αγορά για να αγοράσει τα ομόλογά της, όπως η Ιταλία και η Ισπανία», υποστήριξε ο Αλεσάντρο Τζιανσάντι, στρατηγικός αναλυτής της ING.
Η οικονομία της Ισπανίας θα υποχωρήσει γύρω στο 1% φέτος αλλά το ποσοστό ανεργίας θα κυμανθεί στο 23%.
Σε μια άλλη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε ταυτόχρονα με την πρώτη διαφαίνεται ότι οι οικονομολόγοι είναι διχασμένοι σε σχέση με το ρόλο που παίζουν οι αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας στην κρίση χρέους της ευρωζώνης. Οι 28 από τους 49 που ρωτήθηκαν πιστεύουν ότι οι οίκοι αξιολόγησης παρουσιάζουν αποτελεσματικές και ανεξάρτητες αναλύσεις. Υπάρχουν όμως σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσο ο Standard & Poor’s είχε δίκιο να μειώσει τη βαθμολογία εννέα χωρών της ευρωζώνης και μάλιστα να αφαιρέσει τον ανώτατο βαθμό (τα τρία Α) από τη Γαλλία και την Αυστρία. Μόνο οι 21 στους 46 πιστεύουν ότι οι βαθμολογίες του S&P αντικατοπτρίζουν την κατάσταση καλύτερα σε σχέση με τις αξιολογήσεις των αντιπάλων οίκων Moody’s και Fitch, που έχουν αποφύγει να κάνουν μαζικές υποβαθμίσεις των χωρών της ευρωζώνης.
Κάποιοι πάντως θεωρούν ότι ορισμένες υποβαθμίσεις ήταν δίκαιες. «Αν δούμε τα υποκείμενα βασικά στοιχεία, η Γαλλία δεν είναι πια χώρα των τριών Α», υποστήριξε ο Αλεσάντρο Μπι, οικονομολόγος στην ελβετική ιδιωτική τράπεζα Sarasin. «Η υποβάθμιση επομένως είναι πλήρως δικαιολογημένη», πρόσθεσε.