Δόθηκε το «πράσινο φως» για την εφαρμογή του συμψηφισμού οφειλών στο δημόσιο: να μπορεί, δηλαδή, ένας φορολογούμενος με χρέη προς το Δημόσιο να τα συμψηφίζει με οφειλές του κράτους προς αυτόν.
Η διαδικασία δεν είναι και ιδιαίτερα εύκολη, αφού, αντί οι συμψηφισμοί να γίνονται αυτόματα και ηλεκτρονικά, ο φορολογούμενος πρέπει να υποβάλει σχετική αίτηση ! Ας δούμε τα βήματα ένα προς ένα:
Η υποβολή της φορολογικής δήλωσης συνοδεύεται με δήλωση συμψηφισμού, μαζί με βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας ή οργανισμού, η οποία θα αποδεικνύει την απαίτηση του φορολογούμενου κατά του Δημοσίου.
Στη συνέχεια, η ΔΟΥ ελέγχει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την αποδοχή του συμψηφισμού, λαμβάνοντας υπόψη τις βεβαιωμένες οφειλές (ληξιπρόθεσμες ή μη) του οφειλέτη.
Ο έφορος αποφασίζει στη συνέχεια για το αν μπορεί ή όχι να γίνει αποδεκτός ο προτεινόμενος συμψηφισμός.
Στην περίπτωση, που το αίτημα γίνει αποδεκτό και καλύπτει το σύνολο του οφειλόμενου (βάσει της δήλωσης) φόρου, η δήλωση γίνεται αποδεκτή και παραλαμβάνεται χωρίς την καταβολή του οφειλόμενου ποσού. Αν, όμως, ο συμψηφισμός αφορά σε μέρος του οφειλόμενου ποσού, η δήλωση παραλαμβάνεται με την προϋπόθεση ότι ο οφειλέτης καταβάλλει το υπόλοιπο του ποσού αυτού.
Σε περίπτωση, που δεν είναι τεχνικά δυνατή η λήψη της απόφασης αποδοχής ή μή του αιτήματος συμψηφισμού κατά την προσκόμιση στη ΔΟΥ της δήλωσης απόδοσης του οφειλόμενου φόρου ή της δήλωσης ο οφειλέτης ενημερώνεται για το χρόνο λήψης της απόφασης αυτής. Για το λόγο αυτό και την αποφυγή επιβολής κυρώσεων (προσαύξησης ή προστίμου) είναι σκόπιμο οι οφειλέτες να προσέρχονται στην αρμόδια ΔΟΥ ορισμένες ημέρες πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης.
Η μη έγκαιρη ενημέρωση του υπόχρεου για την αποδοχή του αιτήματος συμψηφισμού δεν τον απαλλάσσει από την υποχρέωση υποβολής της δήλωσης και καταβολής του φόρου μέσα στις νόμιμες προθεσμίες.
Ποια χρέη, όμως, θα συμψηφίζονται και ποια όχι;
Αυτά, που είναι βεβαιωμένα στο στενό δημόσιο τομέα με απαιτήσεις του οφειλέτη που προέρχονται επίσης από το στενό δημόσιο τομέα (π.χ. υπουργείο, 401 – Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών, 424 – Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσ/νίκης κ.λπ.).
Αυτό σημαίνει ότι δεν θα συμψηφίζονται απαιτήσεις κατά του Δημοσίου με οφειλές που είναι βεβαιωμένες στις ΔΟΥ υπέρ τρίτων (π.χ. υπέρ ΝΑΤ, ΝΠΔΔ, Τράπεζας, κ.λπ.).
Επίσης, δεν συμψηφίζονται οφειλές προς το Δημόσιο με απαιτήσεις του οφειλέτη κατά Ο.Τ.Α. (Δήμοι, Περιφέρειες) , ΝΠΔΔ, ΟΠΑΔ, Δημοσίων Επιχειρήσεων, Νοσοκομείων που έχουν μορφή Ν.Π.Δ.Δ. κ.λπ.
Τον συμψηφισμό πρέπει να προτείνει ο ίδιος οφειλέτης της κύριας απαίτησης και όχι τρίτο πρόσωπο.
Ωστόσο μπορούν να συμψηφιστούν οι οφειλές που έχουν μεν βεβαιωθεί σε άλλο πρόσωπο αλλά ο δικαιούχος απαίτησης κατά του Δημοσίου είναι καθολικός ή ειδικός διάδοχός του και αντίστροφα (όπως ο κληρονόμος, δεδομένου ότι δεν πρόκειται για συνυπευθυνότητα με τον οφειλέτη αλλά για επιμεριστική προσωπική ευθύνη καταβολής, σύμφωνα με το ποσοστό της κληρονομικής μερίδας).
Προσοχή ! Η χρηματική απαίτηση κατά του Δημοσίου πρέπει να είναι βεβαία και εκκαθαρισμένη.
Σε συμψηφισμό υπόκεινται οι παρακάτω οφειλές:
Οι βεβαιωμένες οφειλές, είτε είναι ληξιπρόθεσμες είτε όχι.
Οι βεβαιωμένες οφειλές, που τελούν σε δικαστική ή διοικητική αναστολή.
Οι βεβαιωμένες οφειλές, που για οποιοδήποτε λόγο καταβάλλονται τμηματικά (είτε με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής είτε με νομοθετική ρύθμιση είτε με διοικητική πράξη).
Σε περίπτωση, που υφίστανται βεβαιωμένα χρέη στο Δημόσιο (Δ.Ο.Υ. ή Τελωνείο), ληξιπρόθεσμα ή μη, ανεξαρτήτως εάν έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής ή τελούν σε αναστολή και από τα στοιχεία που υπάρχουν αποδεικνύεται η απαίτηση του οφειλέτη κατά του Δημοσίου ο συμψηφισμός ενεργείται αυτεπάγγελτα από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας.
Ο συμψηφισμός, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις διενεργείται και για τις περιπτώσεις που ο δικαιούχος απαλλάσσεται από την προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας ή ο τίτλος επιστροφής του έχει ποσό μικρότερο των 1.500 ευρώ για την είσπραξη του οποίου δεν απαιτείται αποδεικτικό ενημερότητας.
Μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας συμψηφισμού και τη λογιστική τακτοποίηση αυτού οι συγκεκριμένες οφειλές που έχουν αποσβεσθεί με τη δήλωση συμψηφισμού δεν αναζητούνται από το Δημόσιο και δεν λαμβάνονται υπόψη από τη Δ.Ο.Υ για έκδοση ειδοποιήσεων, χορήγηση Αποδεικτικού Φορολογικής Ενημερότητας, λήψη μέτρων κ.λπ.
