Μείωση της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας σε κατοικίες, ανάλογη μείωση του αριθμού και της αξίας των αγοραπωλησιών οικιστικών ακινήτων, πτώση των συναλλαγών οικιστικών ακινήτων μέσω του τραπεζικού συστήματος, χαρακτηρίζουν την κτηματαγορά και το 2011, με τις εκτιμήσεις για έξοδο από την κρίση να τοποθετούνται χρονικά όταν ξεκινήσει η επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, δηλαδή οι θετικοί οικονομικοί ρυθμοί ανάπτυξης.

Τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα την ύφεση στην οποία βρίσκεται η κτηματαγορά στην χώρα μας. Ειδικότερα ο συνολικός αριθμός των οικιστικών ακινήτων με βάση τα συμβόλαια μειώθηκε κατά -26,2% σε ετήσια βάση στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 από -30,4% το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ενώ στην Αθήνα η πτώση διαμορφώθηκε σε -27,6% το δεύτερο τρίμηνο του 2011 από -37,1% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010.

Ο αριθμός των ιδιοκτησιών που μεταβιβάστηκαν λόγω αγοραπωλησίας μειώθηκε κατά -26,7% στο σύνολο της χώρας σε ετήσια βάση από -29,7% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010, ενώ στην Αθήνα η πτώση διαμορφώθηκε σε -25,9% στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 από -38,9% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο τελευταίο οικονομικό δελτίο της Alpha Bank.

Ο αριθμός των συναλλαγών οικιστικών ακινήτων που έγιναν με τη διαμεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος, δηλαδή αποκλειστικά με δανεισμό και όχι αυτοχρηματοδότηση μειώθηκε κατά -39,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2011 σε ετήσια βάση από +5,3% το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ενώ και η αξία των συναλλαγών αυτών μειώθηκε κατά -34,6% στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 από -10,3% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010.

Ο αριθμός των νέων αδειών οικοδομών μειώθηκε κατά -43% στο πρώτο τετράμηνο του 2011 σε ετήσια βάση από -6% στο πρώτο τετράμηνο του 2010.

Τα στοιχεία αυτά πιστοποιούν την ύφεση στην οποία βρίσκεται η αγορά οικιστικών ακινήτων και συνεπακόλουθα οι ελληνικές κατασκευαστικές εταιρίες, λόγω της ύφεσης του συνόλου της ελληνικής οικονομίας, της έλλειψης αγοραστικού ενδιαφέροντος από πλευράς νοικοκυριών για αγορά νεόδμητων κυρίως διαμερισμάτων, εξαιτίας της αυξημένης αβεβαιότητας για την απασχόληση και τα μελλοντικά εισοδήματα καθώς και της κακής ψυχολογίας που επικρατεί στην αγορά ακινήτων και του φόβου εντονότερης ύφεσης. Επίσης λόγω των αυστηρότερων κριτηρίων από τις τράπεζες στη χορήγηση νέων στεγαστικών δανείων (δωδεκάμηνος ρυθμός μεταβολής: Ιούλιος 2011: -2,1%, Ιούνιος 2011: -1,7%, Δεκέμβριος 2010: -0,3%).

Σχετική ανθεκτικότητα στις τιμές ακινήτων

Παρά την πτώση των δεικτών των συναλλαγών στα οικιστικά ακίνητα, οι τιμές τους παρουσιάζουν σχετική ανθεκτικότητα. Συγκεκριμένα, ο δείκτης τιμών των διαμερισμάτων στο σύνολο της χώρας μειώθηκε στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 κατά -4,5% σε ετήσια βάση από -4,7% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010 παρουσιάζοντας ως προς το 2007, όταν οι τιμές των κατοικιών έφθασαν στο απόγειο, μείωση κατά -10,1%. Τα νεόδμητα διαμερίσματα (ως 5 έτη) σημείωσαν μικρότερη μείωση κατά -3% στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 από -5,3% το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ενώ τα παλαιά (άνω των 5 ετών) μείωση κατά -5,5% από -4,3% στο δεύτερο τρίμηνο του 2010.

Από την ανάλυση κατά γεωγραφικές περιοχές, προκύπτει στη Θεσσαλονίκη οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά -4,7% στο δεύτερο τρίμηνο του 2011 σε ετήσια βάση (δεύτερο τρίμην 2010: -3,9%), στις «λοιπές περιοχές» που περιλαμβάνουν τις δευτερεύουσες και τις εξοχικές κατοικίες οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν μικρή μείωση κατά 1,0% (δεύτερο τρίμηνο 2010: -4,2%), ενώ η μεγαλύτερη μείωση των τιμών των διαμερισμάτων σημειώθηκε στην Αθήνα (δεύτερο τρίμηνο 2011: -6,7%).