Το χθεσινό Eurogroup στο Λουξεμβούργο είχε χαρακτηριστεί τελευταία ευκαιρία για επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της. Το τρέχον πρόγραμμα της χώρας ολοκληρώνεται στο τέλος του μήνα και τυχόν νέο πρόγραμμα θα πρέπει να εγκριθεί από τα κοινοβούλια των κρατών της ευρωζώνης κι αυτό θέλει χρόνο, σημειώνει σε άρθρο της η βρετανική εφημερίδα «The Telegraph» με τίτλο «Τι θα συμβεί τώρα στο ελληνικό δράμα με το χρέος». Συμφωνία δεν επετεύχθη στο Λουξεμβούργο και η Ελλάδα έχει να πληρώσει και 1,5 δισ. στο ΔΝΤ στις 30 Ιουνίου. Χωρίς συμφωνία δεν θα μπορέσει να πληρώσει και η Κριστίν Λαγκάρντ έχει ξεκαθαρίσει πως η προθεσμία είναι οριστική και δεν θα υπάρξει ούτε περίοδος χάριτος ούτε καθυστέρηση της πληρωμής. «Οπότε;», διερωτάται η εφημερίδα. Η σύντομη απάντηση είναι πως κανείς δεν ξέρει. Αλλά αν μιλήσουμε γενικότερα, υπάρχουν τέσσερις πιθανότητες: Επιτυγχάνεται συμφωνία Καθώς δεν υπήρξε λύση σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, συγκαλείται Σύνοδος Κορυφής. Η Ελλάδα θέλει κούρεμα χρέους, οι δανειστές της θέλουν να περικόψει δαπάνες και να αυξήσει φόρους. Για να επιτευχθεί συμφωνία θα πρέπει και οι δύο πλευρές να δουν μέρος των αιτημάτων τους να ικανοποιείται αλλά όχι όλα. Είναι πιθανό οι δύο πλευρές να καταλήξουν σε συμφωνία που θα φέρει εκταμίευση μέρους της οικονομικής βοήθειας σε αντάλλαγμα για τη δέσμευση μελλοντικών μεταρρυθμίσεων, ως στρατηγική επιλογή πριν επαναληφθούν, σε λίγους μήνες, οι διαπραγματεύσεις. Η Ελλάδα χρεοκοπεί αλλά παραμένει στην ευρωζώνη και την ΕΕ Η Ελλάδα λέει πως μπορεί να μην πληρώσει το ΔΝΤ στις 30 του μήνα εκτός κι αν λάβει νέα βοήθεια από τους δανειστές της. Ο Γιάννης Βαρουφάκης υποστηρίζει εδώ και καιρό πως η Ελλάδα μπορεί να το κάνει αυτό και να παραμείνει στο ευρώ. Δεν συμφωνούν όλοι πως αυτό είναι πιθανό. Η χρεοκοπία θα προκαλέσει αναστάτωση στην ελληνική και τις αγορές της ευρωζώνης και μπορεί να επιταχύνει τις εκροές κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ΕΚΤ και η στήριξη που θα παρέχει στους δανειστές της Ελλάδας δείχνει ως ομφάλιος λώρος που συνδέει την Ελλάδα με την υπόλοιπη ευρωζώνη. Άλλο ένα σημαντικό ζήτημα είναι εάν ο έλεγχος κεφαλαίων θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ. Αν αυτό συμβεί το «ελληνικό ευρώ», αυτό που έχει κολλήσει στη χώρα, σύντομα θα έχει διαφορετική αξία από τα ευρώ που διακινούνται ελεύθερα έξω από τα σύνορά της. Η Ελλάδα θα βρεθεί στο δρόμο προς ένα νέο- ή παλιό- νόμισμα. Η Ελλάδα χρεοκοπεί, βγαίνει από την ευρωζώνη και παραμένει στην ΕΕ, δηλαδή «μερικό Grexit» Η Ελλάδα μπορεί να επαναφέρει τη δραχμή και θα υπάρξει μια βραχυπρόθεσμη κρίση και ύφεση. Θα χάσει την πρόσβαση στην ΕΚΤ και τη ρευστότητα που αυτή παρέχει. Υπάρχουν πολλά ενδεχόμενα: είναι πιθανό οι εξαγωγές να γίνουν πιο ανταγωνιστικές και να ανθίσει ο τουρισμός. Ωστόσο θα αποτελέσει σε κάθε περίπτωση μια κατάσταση χωρίς προηγούμενο. Όλες οι χώρες που συμμετέχουν στην ΕΕ δεσμεύονται για ένταξη στο ευρώ κάποια στιγμή. Τι θα γίνει άραγε αν μια χώρα εντός ΕΕ εγκαταλείψει το κοινό νόμισμα; Είναι γεγονός πως δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο στις ευρωπαϊκές συνθήκες. Ωστόσο η Ελλάδα μπορεί να βρει έναν απρόσμενη σύμμαχο: τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που επιθυμεί ένα βελούδινο διαζύγιο με την Ελλάδα, μια συντεταγμένη έξοδο από το ευρώ και επιστροφή στη δραχμή με την ΕΚΤ να παίζει κρίσιμο ρόλο στη σταθεροποίηση του νέου νομίσματος. Η Γερμανία και άλλη δανειστές θα μπορούσαν τότε να εκπονήσουν ένα σχέδιο Μάρσαλ για να στήσουν τη χώρα στα πόδια της εντός ΕΕ. Grexit: Εκτός ευρώ και εκτός ΕΕ Την Τετάρτη η Τράπεζα της Ελλάδος στην έκθεσή της ανέφερε πως η αποτυχία στην επίτευξη συμφωνίας θα σηματοδοτούσε την αρχή μιας επώδυνης πορείας που θα οδηγήσει αρχικά στην ελληνική χρεοκοπία και τελικά στην έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη και πιθανότατα και από την ΕΕ. Η παρέμβαση αυτή θα πρέπει ωστόσο να ιδωθεί υπό το πρίσμα της προηγούμενης θέσης του κεντρικού τραπεζίτη της Ελλάδας: ο Γιάννης Στουρνάρας ήταν υπουργός Οικονομικών της προηγούμενης δεξιάς κυβέρνησης. Εν τέλει, όπου υπάρχει πολιτική βούληση υπάρχει πολιτικός τρόπος. Όλα είναι ακόμα πιθανά.