Για το 2025 παραπέμπονται οι αποφάσεις της κυβέρνησης αναφορικά με τις περικοπές στις συντάξεις χηρείας για τους δικαιούχους του ιδιωτικού τομέα, ο αριθμός των οποίων ανέρχεται στις 100.000. Στο σχεδιασμό είχε προβλεφθεί ότι οι αποφάσεις θα είχαν ήδη ληφθεί προκειμένου το τοπίο να είναι ξεκάθαρο την επόμενη χρονιά.
Η καθυστέρηση στην λήψη απόφασης οφείλεται στο γεγονός ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις στους κόλπους της κυβέρνησης. Η μία πλευρά, στην οποία περιλαμβάνονται ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκης, και ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, Π. Τσακλόγλου, τάσσεται υπέρ της εφαρμογής περικοπών, σύμφωνα με την ίδια λογική που ακολούθησε το μέτρο για τον δημόσιο τομέα και τον ΟΓΑ, θεωρώντας αναγκαία την ενιαία αντιμετώπιση του ζητήματος, παρά το υψηλό πολιτικό κόστος.
Στην αντίπερα όχθη φαίνεται να βρίσκεται η υπουργός Εργασίας, κ. Νίκη Κεραμέως, η οποία παραμένει επιφυλακτική, τονίζοντας ότι το θέμα των συντάξεων χηρείας είναι εξαιρετικά σοβαρό και οι αποφάσεις που θα ληφθούν απαιτούν τη συναίνεση του Μεγάρου Μαξίμου, καθώς ενδέχεται να προκύψουν σημαντικές επιστροφές χρημάτων για όσους έλαβαν ποσά από το 2020 και μετά.
Η ενδεχόμενη εφαρμογή περικοπών, σύμφωνα με τα σενάρια που εξετάζονται, αφορά περίπου 100.000 συντάξεις χηρείας στον ιδιωτικό τομέα και έχει ως στόχο να εναρμονιστούν με τα ποσά που λαμβάνουν οι χήροι του δημοσίου τομέα. Παρά ταύτα, οι τελικές αποφάσεις αναμένονται το 2025 και η κυβέρνηση καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε διάφορες επιλογές για τη μείωση των συντάξεων. Ένα από τα βασικά ζητήματα είναι η εφαρμογή των περικοπών στις περιπτώσεις που ο δικαιούχος εργάζεται ή λαμβάνει σύνταξη εξ ιδίου δικαιώματος. Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, οι συντάξεις χηρείας του ιδιωτικού τομέα πρέπει να μειώνονται κατά 50% μετά την πάροδο τριών ετών (από το 70% στο 35%) εφόσον ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται. Αν και η περικοπή αυτή έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από το 2020, μέχρι σήμερα αφορούσε μόνο τις συντάξεις του δημοσίου τομέα και του ΟΓΑ.
Η τελική απόφαση για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου, καθώς και για το εάν θα επιβληθούν αναδρομικές περικοπές για το διάστημα από το 2020 και μετά, αναμένεται να ληφθεί μέσα στο 2025. Το ζήτημα αυτό επηρεάζει χιλιάδες ασφαλισμένους, κυρίως γυναίκες-χήρες, και αναμένεται να προκαλέσει μεγάλες κοινωνικές αντιδράσεις, καθώς οι συνταξιούχοι θα κληθούν να επιστρέψουν μεγάλα ποσά. Ωστόσο, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να μην εφαρμοστούν αναδρομικές περικοπές, προκειμένου να αποφευχθεί η επιστροφή χρημάτων από το 2020 και μετά, κάτι που δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη.
Στο τραπέζι υπάρχουν διάφορα σενάρια για το μέτρο των περικοπών, όπως η μείωση κατά 50% της μικρότερης σύνταξης όταν ο δικαιούχος λαμβάνει δύο συντάξεις, ή η περικοπή του 35% μόνο στο τμήμα της εθνικής σύνταξης, και όχι στο ανταποδοτικό μέρος, δηλαδή στο σύνολο της σύνταξης χηρείας. Εξετάζεται επίσης το ενδεχόμενο να ζητηθεί επιστροφή των ποσών που καταβλήθηκαν αχρεωστήτως από το 2020 και μετά, σε δόσεις.
Από την πλευρά του, το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, σε πρόσφατη επιστολή του προς τον πρωθυπουργό και τους αρμόδιους υπουργούς, ζήτησε να μην εφαρμοστούν οι περικοπές, προτείνοντας να παραμείνουν όλες οι συντάξεις χηρείας στο 70% της αρχικής τους, χωρίς περαιτέρω μείωση. Η διατήρηση αυτής της ρύθμισης θα απαιτούσε νέα νομοθετική πρωτοβουλία, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, οι χήροι του ιδιωτικού τομέα κινδυνεύουν με σημαντικές περικοπές και επιστροφή μεγάλων ποσών στον e-ΕΦΚΑ.
