Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνονται όλο και πιο αισθητές στην καθημερινότητα των πολιτών, ειδικά όσον αφορά τις τιμές και την επάρκεια των προϊόντων. Μία καταστροφή μπορεί να συμβεί σε ένα μέρος του πλανήτη και οι συνέπειές της να γίνουν αισθητές σε διαφορετικό ημισφαίριο.
Το περιοδικό TIME σε πρόσφατη ανάλυσή του εξετάζει την επίδραση της κλιματικής αλλαγής σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο και η σοκολάτα. Συγκεκριμένα, η σοβαρή ξηρασία στη Μεσόγειο έχει μειώσει την παραγωγή ελιάς στην Ισπανία κατά 40%, προκαλώντας αύξηση των τιμών κατά 27% για τους αμερικανούς καταναλωτές τον Ιούνιο.
Παράλληλα, οι τιμές για ορισμένες σοκολάτες, όπως η Freddo της Cadbury, έχουν αυξηθεί κατά 200% φέτος στην Αυστραλία, με παρόμοιες αναμενόμενες αυξήσεις και στις αγορές των ΗΠΑ, λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών που πλήττουν τους μικροκαλλιεργητές κακάο στην Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού.
Το περιοδικό προτείνει ότι η παγκόσμια συνεργασία για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής θα μπορούσε να είναι το κλειδί για την επίλυση του προβλήματος, χρησιμοποιώντας την επιτυχή συνεργασία για το εμβόλιο κατά του Covid ως παράδειγμα.
Η κομβική σημασία των εφοδιαστικών αλυσίδων
Οι εφοδιαστικές αλυσίδες τροφίμων, οι οποίες είναι από τις πιο κρίσιμες παγκοσμίως, αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις από την κλιματική αλλαγή, όπως ακραία καιρικά φαινόμενα, άνοδο της θερμοκρασίας και λειψυδρία, τα οποία επηρεάζουν την απόδοση και την ποιότητα των καλλιεργειών.
Καταστροφές σε χώρες παραγωγής σιταριού, όπως η Αργεντινή, επιβαρύνουν επίσης βασικά προϊόντα διατροφής, όπως δημητριακά, ζυμαρικά και ψωμί. Οι τιμές του σιταριού έχουν παρουσιάσει μεγάλες διακυμάνσεις από το 2021 και μετά, λόγω της ξηρασίας στην Αργεντινή και του πολέμου στην Ουκρανία, με τις εταιρείες τροφίμων να αυξάνουν προληπτικά τις τιμές.
Ο αντίκτυπος των μέτρων προστασίας
Πολλές κυβερνήσεις καταφεύγουν στη λήψη μέτρων προστασίας, για να προστατεύσουν τα εθνικά τους συμφέροντα. Ωστόσο, αυτά τα μέτρα συχνά επιτείνουν το πρόβλημα, προκαλώντας αυξήσεις τιμών που πλήττουν δυσανάλογα τους καταναλωτές με χαμηλότερο και μεσαίο εισόδημα. Οι αγρότες, που είναι και καταναλωτές, βρίσκονται σε δύσκολη θέση, δαπανώντας περισσότερα χρήματα για τρόφιμα από όσα κερδίζουν από την καλλιέργεια.
Αναγκαία η παγκόσμια συνεργασία
Πολιτικές όπως το nearshoring (μετεγκατάσταση αλυσίδων εφοδιασμού σε γειτονικές χώρες) ή το friendshoring (μετεγκατάσταση σε συμμαχικά έθνη) μπορεί να είναι χρήσιμες για άλλες βιομηχανίες, αλλά δεν επαρκούν για τα τρόφιμα. Πιπεριές Sriracha δεν μπορούν να αναπτυχθούν στη Μινεάπολη και αβοκάντο δεν μπορούν να αναπτυχθούν στον Καναδά, ανεξαρτήτως της χώρας προέλευσης.
Η λύση, σύμφωνα με το TIME, απαιτεί μια ριζική επανεξέταση της προσέγγισης για την οικοδόμηση ανθεκτικότητας στις αλυσίδες εφοδιασμού τροφίμων.
Όπως σημειώνεται χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε μια παγκόσμια, συλλογική προσπάθεια που να είναι προληπτική και όχι αντιδραστική. Παράδειγμα προς μίμηση είναι η επένδυση της Αιθιοπίας σε καλλιέργειες ανθεκτικές στην ξηρασία, η οποία αύξησε τις αποδόσεις κατά 40% και βελτίωσε την επισιτιστική ασφάλεια, αποδίδοντας 2 έως 4 δολάρια για κάθε 1 δολάριο που δαπανάται. Η συνεργασία, όπως δείχνει η ανάπτυξη 5 δισεκατομμυρίων εμβολίων κατά του Covid μέσα σε 18 μήνες, μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα και για την επισιτιστική κρίση. Η παγκόσμια συνεργασία και όχι η απομονωτική νοοτροπία είναι ζωτικής σημασίας για να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση αυτή».
