Επιβεβαιώθηκαν τελικά οι πληροφορίες που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα απαγορεύσει τη συγχώνευση των δύο μεγαλύτερων ελληνικών αεροπορικών εταιριών, της Olympic Air και της Aegean Airlines.
Όπως μετέδωσε πριν λίγο το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την απόφασή της, επικαλούμενη προβλήματα ανταγωνισμού.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγορεύει, με βάση τον κανονισμό συγκεντρώσεων της ΕΕ, την προτεινόμενη συγχώνευση της Aegean Airlines με την Olympic Air, καθώς θα οδηγούσε σε οιονεί μονοπώλιο της ελληνικής αγοράς αεροπορικών μεταφορών.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της αναφέρει ότι η προτεινόμενη συγχώνευση θα οδηγούσε σε οιονεί μονοπωλιακή κατάσταση στα δρομολόγια μεταξύ Αθηνών και Θεσσαλονίκης, καθώς και μεταξύ Αθηνών και οκτώ νησιωτικών αερολιμένων και συγκεκριμένα Ηρακλείου, Χανίων, Ρόδου, Σαντορίνης, Μυτιλήνης, Χίου, Κω και Σάμου.
Επιπλέον, η Επιτροπή επισημαίνει πως η έρευνα αγοράς που διενήργησε κατέδειξε ότι οι υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών δεν μπορούν, σε γενικές γραμμές, να υποκαταστήσουν επαρκώς τις αεροπορικές υπηρεσίες ούτως ώστε να συγκρατήσουν τις τιμές που θα ίσχυαν αν εγκρινόταν η συγχώνευση.
Οι χρόνοι ταξιδίου των θαλάσσιων μεταφορών είναι πολύ μεγαλύτεροι και η συχνότητα των δρομολογίων μικρότερη. Το μόνο εσωτερικό δρομολόγιο όπου οι υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών θεωρήθηκε ότι υποκαθιστούν επαρκώς τις αεροπορικές υπηρεσίες είναι μεταξύ Αθηνών και Μυκόνου, για αυτό και η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι για το εν λόγω δρομολόγιο δεν τίθενται προβλήματα ανταγωνισμού.
Εξάλλου, η έρευνα αγοράς κατέδειξε ότι αν η συγχώνευση ενεκρινόταν, δεν θα υπήρχε προοπτική να εισέλθει νέος αεροπορικός ή οικονομικός παράγοντας στην ελληνική αγορά και να ανταγωνιστεί επαρκώς τη νέα αεροπορική εταιρεία σε ό,τι αφορά τις εσωτερικές πτήσεις από και προς Αθήνα. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η Olympic Air και η Aegean Airlines ανταγωνίζονται επί του παρόντος μεταξύ τους στα εν λόγω δρομολόγια και ο ανταγωνισμός τους θα συνεχιστεί στο μέλλον.
Επίσης, κατά την έρευνα αγοράς δεν διαπιστώθηκαν σημαντικά προβλήματα ανταγωνισμού στα διεθνή δρομολόγια μικρών αποστάσεων που πραγματοποιούν οι δύο εταιρείες, συμπεριλαμβανομένου, για παράδειγμα, του δρομολογίου Αθηνών-Βρυξελλών όπου αντιμετωπίζουν ανταγωνισμό από την Brussels Airlines.
Όσον αφορά στα διορθωτικά μέτρα, επισημαίνεται πως οι δύο αεροπορικές επιχειρήσεις πρότειναν να ελευθερώσουν χρονοθυρίδες στον αερολιμένα Αθηνών και σε άλλους ελληνικούς αερολιμένες καθώς και άλλα μέτρα, όπως πρόσβαση στα προγράμματα τακτικών επιβατών και συμφωνίες αεροπορικής διασύνδεσης.
Ωστόσο, παρατηρεί η Επιτροπή, η φύση και το εύρος των εν λόγω διορθωτικών μέτρων δεν επαρκούν για να διασφαλίσουν ότι η συγχώνευση δεν θα είναι επιβλαβής για τους πελάτες. Τούτο οφείλεται κυρίως στο ότι στην υπόθεση αυτή, σε αντίθεση με πολλές προηγούμενες υποθέσεις αεροπορικών εταιρειών, το κύριο πρόβλημα δεν ήταν η διαθεσιμότητα χρονοθυρίδων, οι οποίες είναι διαθέσιμες τόσο στο αεροδρόμιο των Αθηνών όσο και στα περισσότερα ελληνικά αεροδρόμια. Κατά την έρευνα αγοράς, τονίζει η Επιτροπή, τα διορθωτικά μέτρα δεν φαίνονταν ικανά να πείσουν μια άλλη αξιόπιστη αεροπορική επιχείρηση να δημιουργήσει βάση στον αερολιμένα Αθηνών και να ασκήσει αξιόπιστες πιέσεις ανταγωνισμού στα εν λόγω δρομολόγια.
Συνεπώς, η Επιτροπή ανακοίνωσε σήμερα ότι απαγορεύει τη συγχώνευση των δύο αεροπορικών εταιρειών διότι «παρακωλύει σημαντικά τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά ή σε σημαντικό μέρος αυτής» (άρθρο 2.3 του κανονισμού συγχωνεύσεων). «Η εξάλειψη του ανταγωνισμού που θα προέκυπτε από τη συγκέντρωση θα ήταν επιζήμια για τους Έλληνες πελάτες οι οποίοι πρέπει να μπορούν να βασίζονται σε ανταγωνιστικές αεροπορικές εταιρείες», καταλήγει η Επιτροπή.
Αιτιολογώντας την απόφαση της Επιτροπής, ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα ανταγωνισμού, Χοακίν Αλμούνια δήλωσε: «Η συγχώνευση της Aegean και της Olympic θα οδηγούσε σε οιονεί μονοπώλιο στην Ελλάδα και ως εκ τούτου σε υψηλότερες τιμές και χαμηλότερη ποιότητα υπηρεσιών για Έλληνες και τουρίστες που ταξιδεύουν μεταξύ Αθηνών και των νησιών. Το καθήκον της Επιτροπής είναι να εμποδίζει τη δημιουργία μονοπωλίων κατά την άσκηση των εξουσιών που της έχουν παραχωρηθεί από τα κράτη μέλη στον τομέα του ελέγχου των συγκεντρώσεων σε επίπεδο ΕΕ. Οι υπηρεσίες μου και ο ίδιος προσωπικά κάναμε ό,τι ήταν δυνατό για να βρούμε μια λύση, αλλά δυστυχώς τα διορθωτικά μέτρα που προτάθηκαν από τις επιχειρήσεις δεν θα προστάτευαν επαρκώς τα συμφέροντα των τεσσάρων εκατομμυρίων καταναλωτών που ταξιδεύουν στα εν λόγω δρομολόγια».
Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι η εν λόγω συγχώνευση κοινοποιήθηκε για έγκριση στην Επιτροπή στις 24 Ιουνίου 2010. Στις 30 Ιουλίου η Επιτροπή κίνησε έρευνα σε βάθος. Η προθεσμία για την έκδοση απόφασης παρατάθηκε δύο φορές ώστε να αξιολογηθούν τα διορθωτικά μέτρα και να προσκομίσουν οι δύο αεροπορικές εταιρείες τις πληροφορίες που τους ζητήθηκαν.
Η Olympic Air και η Aegean Airlines ενημερώθηκαν με την κοινοποίηση των αιτιάσεων που έστειλε η Επιτροπή τον Οκτώβριο ότι η συγκέντρωση δημιουργούσε ιδιαίτερα σοβαρές ανησυχίες και ότι θα μπορούσε να απαγορευθεί.
Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η σημερινή απόφαση αποτελεί τη δεύτερη μόνο απαγόρευση συγχώνευσης, από τις 11 περιπτώσεις συγχωνεύσεων και πολλών συμμαχιών που έχει εξετάσει στον τομέα των αεροπορικών εταιρειών.
Η πρώτη απαγόρευση συγχώνευσης αφορούσε την προταθείσα εξαγορά της Aer Lingus από την Ryanair (αμφότερες ιρλανδικές εταιρείες), το 2007, η οποία σύμφωνα με την Επιτροπή, παρουσιάζει ομοιότητες με την ελληνική υπόθεση. «Και οι δύο πράξεις αποσκοπούσαν στη συγχώνευση δύο αεροπορικών εταιρειών που εδρεύουν στο ίδιο αεροδρόμιο, στην πρωτεύουσα του κράτους», τονίζει η Επιτροπή. Το Γενικό Δικαστήριο επικύρωσε την απαγόρευση της Επιτροπής στην ιρλανδική υπόθεση με απόφασή του της 6ης Ιουλίου 2010.
