Η κλιματική αλλαγή και ο συνεχιζόμενος πληθωρισμός, έχουν αλλάξει τα δεδομένα στην αγορά του ελαιολάδου στην περιοχή της Μεσογείου που αποτελεί και τη μεγαλύτερη δεξαμενή του πλανήτη. Την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα, τα μηνύματα έχουν πολλαπλή ανάγνωση, ενώ και στην Ισπανία, που αποτελεί και τον leader της παγκόσμιας αγοράς το τοπίο δεν είναι ξεκάθαρο.
Και αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι καιρικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει στη Λεκάνη της Μεσογείου από τη μία φέρνουν μία μικρή αισιοδοξία για το ύψος της παραγωγής την προσεχή ελαιοκομική περίοδο, αλλά από την άλλη υπάρχουν ανησυχίες για το τι μας περιμένει από εδώ και μπρος, ειδικά το καλοκαίρι που ο φόβος για παρατεταμένους καύσωνες ελλοχεύει.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η ισπανική Deoleo, ο μεγαλύτερος παραγωγός ελαιολάδου στον κόσμο, η αγορά ελαιολάδου θα πρέπει να προχωρήσει σε μία «βαθιά μεταμόρφωση», καθώς βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία της.
Η τέλεια καταιγίδα της κλιματικής αλλαγής, των αυξανόμενων τιμών, των υψηλών επιτοκίων και του επίμονου πληθωρισμού έχει αφήσει το αποτύπωμά της στην αλυσίδα αξίας του ελαιολάδου τους τελευταίους μήνες.
Τα δύο διαδοχικά έτη υψηλών θερμοκρασιών στην Ισπανία έχει μειώσει τη σοδειά ελαιολάδου, ωθώντας τις τιμές σε άνευ προηγουμένου υψηλά επίπεδα, που πλήττουν τόσο τους καταναλωτές όσο και την ίδια την αγορά. Η Ισπανία εκπροσωπεί περισσότερο από το 40% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου, που σημαίνει ότι αποτελεί σημείο αναφοράς παγκοσμίως για τις τιμές.
«Αντιμετωπίζουμε μία από τις πιο δύσκολες στιγμές στην ιστορία του κλάδου», αναφέρει ο Miguel Angel Guzman, επικεφαλής πωλήσεων της Deoleo. «Ο υψηλός πληθωρισμός σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια και οι μη ευνοϊκές προβλέψεις για την φετινή σοδειά έχουν ωθήσει τις τιμές στα ύψη», προσθέτει.
Η τιμή έξτρα παρθένου ελαιολάδου στην Ανδαλουσία της Ισπανίας άγγιξε το ιστορικό υψηλό των 9,2 ευρώ το κιλό τον Ιανουάριο. Στις 19 Απριλίου, η τιμή διαμορφωνόταν στα 7,8 ευρώ, σύμφωνα με το δείκτη της Mintec, χαμηλότερα από τα 8 ευρώ στα τέλη Μαρτίου.
Οι τιμές έχουν διορθώσει πτωτικά, εν μέρει λόγων των αναθεωρημένων ανοδικά προβλέψεων για την παραγωγή μετά τις ευεργετικές βροχές του Μαρτίου και Απριλίου. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες βροχοπτώσεις στην Ισπανία είναι θετικό γεγονός, η εταιρεία είναι ιδιαίτερα επιφυλακτική ως προς τις προοπτικές των τιμών.
Το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας προσφοράς ελαιολάδου προέρχεται από τη Μεσόγειο, με τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, όπως Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα να είναι μεταξύ των κορυφαίων παραγωγών.
Αναλυτές έχουν προειδοποιήσει ότι τα δέντρα είναι εξαιρετικά ευάλωτα στην κλιματική κρίση. Παρότι μπορούν να αντέξουν σε υψηλές θερμοκρασίες και στην ξηρασία, οι πρόσφατες συνθήκες ήταν υπερβολικές.
Σύμφωνα με την Deoleo, η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες στη διάρκεια κρίσιμων φάσεων ανάπτυξης του καρπού τα τελευταία χρόνια έχουν οδηγήσει σε σοβαρές ελλείψεις στην Ισπανία με αποτέλεσμα ο κλάδος να έχει επηρεαστεί από τις σημερινές έντονες διακυμάνσεις των τιμών.
Στην Ελλάδα τα μαντάτα είναι εξαιρετικά μέχρι στιγμής και αυτό διότι η ανθοφορία είναι κάτι παραπάνω από καλή και απομένει να δούμε τον βαθμό της καρποδεσίας.
Σε ό,τι αφορά τις τιμές, αυτές δείχνουν κάποια μικρά σημάδια αποκλιμάκωσης, λόγω της καλής εικόνας που εμφανίζουν τα ελαιόδεντρα, αλλά οι αναλυτές αναφέρουν ότι πολύ δύσκολα θα έχουμε εντυπωσιακές ανατροπές.