Σημαντική αύξηση καταγράφουν τα ενοίκια των παλαιών γραφείων το πρώτο τρίμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2023, όπως προκύπτει από νέα έκθεση της GEOAXIS. Η εξέλιξη αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι τα νεόδμητα ακίνητα που προορίζονται για γραφεία, έχουν πολύ υψηλότερα μισθώματα ενώ ο αριθμός τους είναι εξαιρετικά περιορισμένος.
Όπως προκύπτει από την έρευνα, με βάση τις έξι περιοχές που μελετήθηκαν παρουσίασαν αύξηση των ενοικίων, ενώ ο μέσος ρυθμός αύξησης κατά την τελευταία δεκαετία ήταν περίπου 40%. Τα παλαιά γραφεία αποτελούν το σημαντικότερο κομμάτι του διαθέσιμου αποθέματος, τα λίγα νεόδμητα κτίρια με πιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης καταγράφουν τριπλάσια μισθώματα, φθάνοντας τα 30-35 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο το μήνα, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι κοινόχρηστες δαπάνες.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, η αγορά γραφείων διακρίνεται σήμερα από τρεις διαφορετικές ταχύτητες:
- Στην πρώτη ταχύτητα, συναντά κάποιος, σύγχρονα, πράσινα γραφεία που συγκεντρώνουν υψηλή ζήτηση και ενοίκια άνω των 30 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανά μήνα, με αποδόσεις περίπου 6%.
- Στη δεύτερη ταχύτητα, παλαιά ανακαινισμένα γραφεία σε κεντρικές περιοχές, όπως το Κολωνάκι, παρουσιάζουν ανθεκτικότητα και μισθώματα περίπου 15-20 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανά μήνα, με αποδόσεις 7%.
- Στην τρίτη ταχύτητα, τα παλαιότερα ή μη ανακαινισμένα γραφεία σε δευτερεύοντας περιοχές δεν μπορούν να ενοικιαστούν ούτε έναντι 10 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανά μήνα, με αποδόσεις περίπου 7,5%.
Οι διαφορετικές αυτές ταχύτητες αναμένεται ότι θα συνεχιστούν για το υπόλοιπο 2024 εφόσον δεν φαίνεται να ανακάμπτει η πραγματική οικονομία που θα βοηθούσε τις χιλιάδες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών να αναπτυχθούν και να απορροφήσουν αρχικά το απόθεμα των γραφείων μη υψηλών προδιαγραφών.
Μια νέα τάση στη χρήση γραφείων που εστιάζει στην ευελιξία της επιφάνειας και του χρόνου δεν έχει ακόμα πλήρως εκτιμηθεί σε σχέση με τη ζήτηση, αλλά παρατηρείται αυξανόμενος αριθμός χρηστών που προτιμούν ευέλικτους χώρους εργασίας. Ήδη στην Αθήνα υπάρχουν τουλάχιστον 10 τέτοιοι χώροι, ενώ η πλατφόρμα Airbnb εξερευνά την είσοδό της σε αυτήν την αγορά.
Ο χειρισμός των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες και τα funds που επενδύουν σε ακίνητα αποτελεί παράγοντα που δύσκολα μπορεί να προβλεφθεί ως προς την περαιτέρω αύξηση της προσφοράς. Παρ’ όλα αυτά, μια βιαστική προώθηση γραφείων σε αυτήν την αγορά θα μπορούσε να επιφέρει νέα πίεση στις τιμές.
Η μεγάλη αύξηση στις ενοικιάσεις που καταγράφηκε τα τελευταία χρόνια αναμένεται να συνεχιστεί, αλλά με μικρότερο ρυθμό, λόγω του πολιτικού κλίματος και των οικονομικών δεικτών που παραμένουν προβληματικοί.
Σε γενικές γραμμές η Geoaxis εκτιμά πως οι διαφορετικές ταχύτητες στην αγορά των γραφείων θα συνεχίσουν και το 2024 – 2025
α) με σταθεροποίηση στις αξίες για τα παλαιότερα γραφεία σε δευτερεύοντα σημεία,
β) αύξηση για τα παλαιότερα ανακαινισμένα γραφεία προβολής και
γ) ανακοπή στο ρυθμό αύξησης αξιών στα μοντέρνα, πράσινα γραφεία, ανεξάρτητα θέσης.