Ένα ακόμα γραφειοκρατικό εμπόδιο έριξε η ΑΑΔΕ για τους φορολογούμενους που κληρονομούν ακίνητα ή κινητά περιουσιακά στοιχεία (μετρητά, αυτοκίνητα, μετοχές). Από την 1η Ιανουαρίου 2024 σχεδόν όλες οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς υποβάλλονται πλέον υποχρεωτικά ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ.
Ακόμα και οι δηλώσεις για υποθέσεις που είχαν μπλέξει στις ΔΟΥ έγιναν ψηφιακές, ενώ οι χειρόγραφες δηλώσεις θεωρούνται άκυρες.
Με τη νέα διαδικασία και εφόσον οι φορολογούμενοι έχουν συγκεντρώσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, η υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς μπορεί να ολοκληρωθεί με λίγα «κλικ».
Ειδικότερα:
1. Υποβάλλονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά στην εφαρμογή «Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς μέσω ΔΟΥ» της πλατφόρμας myProperty οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς: α) Για θανάτους μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2021: όλα τα είδη δηλώσεων φόρου κληρονομιάς. β) Για θανάτους από 1ης Ιανουαρίου 2022:
- οι αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς (εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες) που δεν υποστηρίζονταν ως τώρα από την εφαρμογή myProperty / Δήλωση Φόρου Κληρονομιάς
- οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς (εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες), εφόσον έχει ήδη υποβληθεί δήλωση (αρχική ή τροποποιητική) σε έντυπη μορφή στη ΔΟΥ ή ηλεκτρονικά μέσω της «Δήλωσης Φόρου Κληρονομιάς μέσω ΔΟΥ»
- οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς με αίτημα αναβολής φορολογίας
2.Χειρόγραφες δηλώσεις. Κατ’ εξαίρεση σε έντυπη μορφή υποβάλλονται:
- δηλώσεις φόρου κληρονομιάς που υποβάλλονται από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς,
- δηλώσεις φόρου κληρονομιάς στις οποίες δεν έχει ΑΦΜ ο κληρονομούμενος ή δεν έχει ΑΦΜ ο αποβιώσας κληρονόμος, στην περίπτωση που υποβάλλονται από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς,
- δηλώσεις φόρου κληρονομιάς που υποβάλλονται από νόμιμο αντιπρόσωπο ή εκπρόσωπο του καθολικού διαδόχου του κληρονόμου,
- δηλώσεις φόρου κληρονομιάς που υποβάλλονται λόγω αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας υποβολής της δήλωσης μέσω της εφαρμογής αυτής.
3.Για κάθε ζευγάρι κληρονόμου – κληρονομουμένου συντάσσεται μία μόνο δήλωση ανεξάρτητα από τα κληροδοτούμενα περιουσιακά στοιχεία.
4.Εφόσον υπάρχουν περισσότεροι του ενός κληρονόμοι, συντάσσονται αντίστοιχα περισσότερες δηλώσεις. Η δήλωση συμπληρώνεται και υποβάλλεται από τα υπόχρεα πρόσωπα και τα νομίμως εξουσιοδοτημένα πρόσωπα αυτών με ή χωρίς τη μεσολάβηση συμβολαιογράφου με τη χρήση των προσωπικών κωδικών Taxisnet.
5.Για τα κινητά περιουσιακά στοιχεία ή τα ακίνητα εκτός Συστήματος Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξιών αναγράφεται η εμπορική ή η δηλωθείσα αξία αυτών, αντίστοιχα.
6.Σε όλες τις δηλώσεις συμπληρώνονται οι τυχόν απαλλαγές, εκπτώσεις ή μειώσεις και αναγράφονται οι προγενέστερες δωρεές ή γονικές παροχές που έχουν υποβληθεί σε έντυπη μορφή, εφόσον υπάρχουν, καθώς και ο φόρος που βεβαιώθηκε σε κάθε δήλωση.
Τα 19 δικαιολογητικά
Με την υποβολή της δήλωσης θα πρέπει να υποβληθούν τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου.
- Απόφαση δημοσίευσης διαθήκης.
- Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό (οικογενειακής κατάστασης ή εγγύτερων συγγενών) της αρμόδιας δημοτικής Αρχής ή, σε περίπτωση αδυναμίας έκδοσής του, ένορκη βεβαίωση δύο μαρτύρων για το είδος και τον βαθμό συγγένειας προς τον κληρονομούμενο.
- Πιστοποιητικό του γραμματέα του αρμόδιου Ειρηνοδικείου ή Πρωτοδικείου περί μη δημοσιεύσεως διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως νεότερης διαθήκης, κατά περίπτωση.
- Νομιμοποιητικό έγγραφο, σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης από πληρεξούσιο ή αντιπρόσωπο ή νόμιμο εκπρόσωπο.
- Τα φύλλα προσδιορισμού αξίας ακινήτων και υπολογισμού αξίας μετοχών, επιχειρήσεων κ.λπ.
- Αντίγραφο της σύμβασης νέμησης ή του συστατικού εγγράφου trust ή του καταστατικού εγγράφου νομικού προσώπου ή ιδρύματος, κατά περίπτωση, που αποδεικνύουν τον τρόπο και το είδος της επαγωγής και τη νομική μορφή και χαρακτήρα του υπόχρεου σε φόρο.
- Σε περίπτωση αφάνειας, την τελεσίδικη δικαστική απόφαση που κηρύσσει την αφάνεια και το φύλλο της εφημερίδας στην οποία η απόφαση αυτή έχει δημοσιευτεί.
Επίσης, κατά περίπτωση, ο υπόχρεος θα πρέπει να φροντίσει και για τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
- Αποδεικτικά χρεών και βαρών.
- Αποδεικτικά πληρωμής ή βεβαίωσης φόρου στην αλλοδαπή.
- Βεβαίωση τράπεζας για κοινό λογαριασμό.
- Καταστατικό νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
- Αποδεικτικά περί δεκαετούς παραμονής του κληρονομουμένου στην αλλοδαπή.
- Σε περίπτωση λοιπών ειδικών απαλλαγών, τα δικαιολογητικά που έχουν καθοριστεί.
- Τα προβλεπόμενα από τα φύλλα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων δικαιολογητικά.
- Τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη χορήγηση απαλλαγής πρώτης κατοικίας.
- Τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.
- Η σύμβαση ασφάλισης ζωής του κληρονομουμένου ή σχετική βεβαίωση της ασφαλιστικής εταιρείας.
- Λοιπά κατά περίπτωση δικαιολογητικά για τον προσδιορισμό της φορολογητέας ύλης.
