Το «σαράκι» των καταπατήσεων κατατρώει σιγά σιγά τις καμένες δασικές εκτάσεις της Πελοποννήσου. Έχουν περάσει τρία χρόνια από τις καταστρεπτικές πυρκαγιές του 2007 και οι πληγές όχι μόνο δεν κλείνουν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις χειροτερεύουν: καλλιέργειες επεκτείνονται προς το δάσος, δασικές εκτάσεις εκχερσώνονται, υπερβόσκηση και εκτεταμένη διάβρωση απειλούν τη φυσική αναγέννηση. Ερευνητές του WWF Ελλάς στο πλαίσιο της δράσης «Παρακολούθηση των καμένων εκτάσεων της Πελοποννήσου» κατέγραψαν 70 ύποπτες καταπατήσεις δασικών εκτάσεων και έχουν στείλει τις σχετικές αναφορές στα αρμόδια δασαρχεία για εξακρίβωση. Περισσότερες από τις μισές εντοπίστηκαν στην περιοχή την οποία ελέγχει το Δασαρχείο Πύργου και 27 στα όρια του Δασαρχείου Ολυμπίας.
Η περιοχή μελέτης περιελάμβανε περίπου 235 πυρόπληκτα χωριά στους νομούς Αχαΐας, Ηλείας, Μεσσηνίας, Αρκαδίας και Λακωνίας. Οι ερευνητές κυρία Κωνσταντίνα Ζωγράφου και κ. Π.Κορδοπάτης ακολουθώντας τυχαίες οδικές διαδρομές κάλυψαν τουλάχιστον το 70% της έκτασης των περιοχών αυτών. «Καταγράψαμε πιθανές αλλαγές χρήσης γης των καμένων (και μη) δασικών εκτάσεων, παρουσία βόσκησης εντός των εκτάσεων αυτών, περιπτώσεις διάβρωσης εδαφών κ.ά. Το αποτέλεσμα αυτής της δουλειάς ήταν η δημιουργία μιας λεπτομερούς βάσης δεδομένων» λέει ο κ. Κορδοπάτης.
Η επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων ανέδειξαν τον μεγάλο κίνδυνο αλλαγών του τοπίου, κυρίως εξαιτίας της επέκτασης των γεωργικών καλλιεργειών εις βάρος των δασικών εκτάσεων. «Στην Ηλεία είναι ορατή η διάθεση ομογενοποίησης του τοπίου χάριν επέκτασης των καλλιεργειών οι οποίες συνορεύουν με καμένες δασικές εκτάσεις» επισημαίνει ο κ. Κορδοπάτης. Αγρότες της περιοχής δεν διστάζουν να «επεκτείνουν» σταδιακά τις καλλιέργειές τους καταπατώντας δασικές εκτάσεις, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι το προσωπικό των δασαρχείων δεν επαρκεί για τη φύλαξη και εποπτεία των εκτάσεων.
Γενικότερα, όπου τα δάση και οι δασικές εκτάσεις αφήνονται στην… ησυχία τους, η φυσική αποκατάσταση είναι ικανοποιητική. Προβλήματα εντοπίζονται σε περιοχές με επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές μέσα στα τελευταία 10-20 χρόνια ή σε εκτάσεις με ψυχρόβια κωνοφόρα (π.χ. έλατα), όπως στον Κλωκό, στον Ταΰγετο και στον Πάρνωνα.
Στη συνέχεια του ρεπορτάζ του Βήματος σημειώνεται ότι προβλήματα υποβάθμισης της βλάστησης εξαιτίας της έντονης βόσκησης παρουσιάζονται σε ορεινές περιοχές, κυρίως της Αρκαδίας στον Πάρνωνα.
Όσο πιο έντονη είναι η αποψίλωση της βλάστησης τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος διάβρωσης των εδαφών. Επιπλέον, οι πυρκαγιές επιδρούν έμμεσα αλλά εξίσου σημαντικά και στην υδρολογία μιας λεκάνης αλλάζοντας τη δομή του εδάφους και αυξάνοντας τον ρυθμό διάβρωσης. Η Αιγιαλεία και ορισμένες περιοχές της Ηλείας αντιμετωπίζουν τα σημαντικότερα προβλήματα διάβρωσης. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κυρία Ζωγράφου, «είμαστε σε θέση να επισημάνουμε ποια πυρόπληκτα δημοτικά διαμερίσματα παρουσιάζουν πρόβλημα μεταπυρικής αποκατάστασης και σε ποιο βαθμό. Έχουμε πλέον στα χέρια μας μια “πυξίδα” για τα επόμενα βήματα και τις προτάσεις μας».
