Μεγάλες ποσότητες αερίων υδρογονανθράκων, όπως αιθάνιο και προπάνιο, απελευθερώνονται από τα βάθη της βόρειας Ερυθράς Θάλασσας, όπως αποκαλύπτει μια νέα διεθνής επιστημονική έρευνα, η πρώτη του είδους της στη συγκεκριμένη περιοχή, με επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα της διασποράς.
Οι ερευνητές από τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Κύπρο εκτιμούν ότι αυτοί οι αέριοι ρύποι εισέρχονται στην ατμόσφαιρα σε ποσότητες που ξεπερνούν ακόμη και τις ανθρωπογενείς εκπομπές μερικών πετρελαιοπαραγωγών χωρών της Μέσης Ανατολής. Στην ατμόσφαιρα αυτοί οι υδρογονάνθρακες που προέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα, αλληλεπιδρούν με τα οξείδια του αζώτου που προέρχονται από τα πετρελαιοκίνητα πλοία και πυροδοτούν τη δημιουργία ουσιών όπως το όζον, που είναι επιβλαβείς για την ανθρώπινη υγεία.
Οι επιστήμονες, με επικεφαλής τον ειδικό στην περιβαλλοντική φυσική δρα Ευστράτιο Μπουρτσουκίδη του Τμήματος Ατμοσφαιρικής Χημείας του Ινστιτούτου Χημείας Μαξ Πλανκ στο Μάιντς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature Communications”, πραγματοποίησαν πάνω σε πλοίο μετρήσεις γύρω από την Αραβική Χερσόνησο για να ανιχνεύσουν τις φυσικές (μη ανθρωπογενείς) εκπομπές αερίων υδρογονανθράκων. Διαπίστωσαν ότι οι ποσότητες του εκλυόμενου αιθανίου και προπανίου είναι πολύ μεγαλύτερες -έως 40 φορές- από τις εκτιμήσεις όλων των έως σήμερα ατμοσφαιρικών μοντέλων.
Καταγράφοντας την πορεία αυτών των αέριων ρύπων, εντόπισαν την πηγή τους μέσα στην Ερυθρά Θάλασσα. Βρήκαν ότι αέριοι υδρογονάνθρακες απελευθερώνονται με ρυθμό άνω των 200 εκατομμυρίων κιλών ετησίως. Η ποσότητα αυτή είναι μεγαλύτερη από τις ανθρωπογενείς εκπομπές ρύπων από ολόκληρες χώρες όπως το Ιράκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Ομάν.
Η Μέση Ανατολή διαθέτει πάνω από τα μισά γνωστά αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Γη. Η εντατική άντληση και διύλιση τους ευθύνεται για την έκλυση μεγάλων ποσοτήτων αέριων ρύπων στην ατμόσφαιρα. Η νέα έρευνα αναδεικνύει και μια άλλη -άγνωστη έως τώρα- φυσική πηγή ρύπων στον βυθό της Ερυθράς Θάλασσας.
«Επειδή δεν υπήρχαν καθόλου προηγούμενα δεδομένα από αυτή την περιοχή, έπρεπε να κάνουμε αναρίθμητους υπολογισμούς προκειμένου να βρούμε την πηγή. Τελικά φθάσαμε σε ένα απρόσμενο συμπέρασμα: οι υψηλές συγκεντρώσεις του αιθανίου και του προπανίου στην ατμόσφαιρα προέρχονται από τον πυθμένα της βόρειας Ερυθράς Θάλασσας», δήλωσε ο Μπουρτσουκίδης.
Οι υποθαλάσσιες εκροές υδρογονανθράκων στη συνέχεια μεταφέρονται στην επιφάνεια της θάλασσας μέσω των υπόγειων θαλάσσιων ρευμάτων και τελικά απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα.
Ο Ε.Μπουρτσουκίδης αποφοίτησε από το Τμήμα Φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (2006), πήρε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Γκαίτε της Φρανκφούρτης (2013) και έκανε μεταδιδακτορική έρευνα στο Ινστιτούτο Χημείας Μαξ Πλανκ, όπου πλέον είναι κανονικός ερευνητής από το 2017.