Όρθιοι στα δύο πόδια περπατούσαν οι πρόγονοι του ανθρώπου πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια, σύμφωνα με αμερικανική έρευνα που αναζωπυρώνει μια χρόνια επιστημονική διαμάχη σχετικά με το πότε και πώς εγκατέλειψαν τη σκυφτή στάση και το βάδισμα στα τέσσερα πόδια οι πρόγονοι των ανθρώπων.
Το μίτο των αποκαλύψεων άρχισε να ξετυλίγει ο εντοπισμός ενός απολιθωμένου οστού από πόδι με κοίλο πέλμα, που βρέθηκε στην Αιθιοπία. Το οστό ανήκει στο είδος των μικροσκοπικών Αυστραλοπιθήκων της ανατολικής Αφρικής (Australopithecus afarensis), όπου ανήκε και η διάσημη «Λούσι».
Οι ερευνητές ανακάλυψαν το πρώτο μετατάρσιο οστό ποδιού (από το εξωτερικό μέρος του), που έχει ποτέ βρεθεί να ανήκει στο είδος αυτό των Αυστραλοπιθήκων. Μπόρεσαν έτσι, μελετώντας την ανατομία του, να συνάγουν συμπεράσματα σχετικά με το βάδισμα της «Λούσι» και των συντρόφων της, εκτιμώντας ότι τα πόδια και το βάδισμά τους έμοιαζαν πολύ με αυτά των σημερινών ανθρώπων.
«Το οστό αποτελεί στοιχείο-κλειδί για την πρώιμη εξέλιξη του μοναδικά ανθρώπινου τρόπου βαδίσματος», δήλωσε ο επικεφαλής της; έρευνας. «Κατανοώντας ότι οι καμάρες των πελμάτων εμφανίστηκαν πολύ νωρίς στην εξέλιξή μας, δείχνει ότι αυτή η μοναδική δομή των ποδιών μας είναι θεμελιώδης για την ανθρώπινη κίνηση», ανέφερε.
Η ύπαρξη καμάρας στο πέλμα επιτρέπει στο πόδι να ασκεί «κόντρα» πίεση στο έδαφος στο ξεκίνημα του βηματισμού και, στη συνέχεια, να απορροφά το σοκ, κάθε φορά που το πόδι ξανασυναντά το έδαφος. Αντίθετα, οι πίθηκοι, που ακολούθησαν άλλη εξελικτική πορεία, έχουν σήμερα πιο επίπεδα και εύκαμπτα πόδια με ένα μεγάλο δάχτυλο για να γαντζώνονται από τα κλαδιά των δέντρων, χαρακτηριστικά που δεν συναντώνται στους συγγενείς της «Λούσι», ο σχεδόν πλήρης σκελετός της οποίας (αλλά όχι τα πόδια) ανακαλύφθηκε το 1974 από τον παλαιοντολόγο Ντόναλντ Γιόχανσον, ο οποίος συμμετείχε και στη νέα μελέτη.
Ο Australopithecus afarensis εκτιμάται ότι έζησε πριν από 2,9 έως 3,7 εκατ. χρόνια. Ένας ακόμη αρχαιότερος πρόγονος του ανθρώπου, ο Αρδιπίθηκος της Αιθιοπίας (Ardipithecus ramidus), o οποίος έζησε πριν από περίπου 4,4 εκατ. χρόνια, είχε πόδια που έμοιαζαν περισσότερο με των πιθήκων, πράγμα που υποδηλώνει ότι ένα μεγάλο μέρος του χρόνου του το περνούσε στα δέντρα και το υπόλοιπο περπατούσε όρθιος στα δύο πόδια του.
Πάντως δεν έχουν πειστεί όλοι οι επιστήμονες ότι όντως η «Λούσι» είχε εγκαταλείψει για τα καλά τη ζωή στα δέντρα. Όπως δήλωσε ο παλαιοανθρωπολόγος, Γουίλιαμ Χάρκουρτ-Σμιθ, του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και του πανεπιστημίου της Ν.Υόρκης, αν και η μελέτη του νέου οστού έγινε σωστά, δεν αποδεικνύει ότι η «Λούσι» δεν περνούσε τον μισό χρόνο της στα δέντρα για προστασία από τα άγρια ζώα. Όπως είπε, θα πρέπει να βρεθεί ένα παρόμοιο οστό από το εσωτερικό μέρος του ποδιού, πιο κοντά στο πέλμα, για να εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα.
